ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੌੜਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਸਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੌੜਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਾਇਦੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਦੌੜਨ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਦੌੜ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: ਵਿਸ਼ਵ ਦੌੜ ਦਿਵਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1999 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਦੌੜਾਕ ਬਿਲ ਮੈਕਡਰਮੋਟ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਕਸਬਿਆਂ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੌੜਨ ਦੀ ਖੇਡ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਿਨ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਵਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੌੜ ਦਿਵਸ 5 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੌੜ ਦਿਵਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ "ਵਰਚੁਅਲ ਰਨ ਸੀਰੀਜ਼" ਹੈ। ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਵਸਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨਾਲ ਜੁੜ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਦੌੜ ਦਿਵਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼: ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੌੜਨ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੌੜਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਉਦੇਸ਼ ਵੀ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁੱਦਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਦੌੜ ਲਗਾ ਕੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਜੁਟਾਉਣ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਵੀ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੌੜਾਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਾਨ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੌੜਾਕ ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਖੋਜ?: ਇਹ ਗੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਹਿਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੇ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੌੜਨਾ ਇੱਕ ਕਸਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਅਭਿਆਸ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੇਲਬੋਰਨ ਦੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਸਿਡਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ 2.32 ਲੱਖ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੌੜਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਨਾ ਦੌੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਦੌੜ-ਭੱਜ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਦਿਲ ਸੰਬੰਧੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ 30 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ 23 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਐਕਸੀਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਲੈਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੌੜਨਾ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਲਗਾਤਾਰ 20 ਮਿੰਟ ਦੌੜਨ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਵੇਂ ਸੈੱਲ ਬਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਐਫ਼ੈਕਟਿਵ ਡਿਸਆਰਡਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਨਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਐਨਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਾਂ 'ਚ ਦੌੜਨ ਦੇ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਦੌੜਨ ਦੇ ਲਾਭ: ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪਿਸਟ ਡਾ: ਅੰਸ਼ੁਲ ਜੈਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਸਰਤ ਜਾਂ ਖੇਡ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਨਾ, ਸਗੋਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੌਗਿੰਗ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਡੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੌੜਨ ਨਾਲ ਭਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੌੜਨ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਲੀਪ ਐਪਨੀਆ ਜਾਂ ਇਨਸੌਮਨੀਆ, ਮੋਟਾਪਾ, ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਦੇ ਵਧਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦਿਲ, ਫੇਫੜਿਆਂ, ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਦੌੜਨਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।