ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਕੈਂਸਰ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਇਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਫੜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਲੱਛਣ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਕੈਂਸਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫੈਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਜਾਂ ਪਹਿਲੀ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ, ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਥੈਰੇਪੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ "ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨੇ" ਯਾਨੀ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨੇ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅੰਕੜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਭਾਵੇਂ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੈਂਸਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2019 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਕਰੀਬ ਇਕ ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਸਾਲ 2010 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 20.9 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਲ 2019 'ਚ ਇਸ ਕਾਰਨ ਲਗਭਗ 9,57,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ 12.7 ਲੱਖ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ।
ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 7,2300 ਲੋਕ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕੈਂਸਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ: ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨੋ ਪੇਟ ਫਾਰ ਕੈਂਸਰ (ਐਨਐਸਐਫਸੀ) ਸੰਸਥਾ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। NSFC ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਐਨ.ਐਸ.ਐਫ.ਸੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ "ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੇਟ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨਾ" ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2011 ਤੱਕ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਲਾਨਾ ਨੋ ਸਟੈਮ ਫਾਰ ਕੈਂਸਰ ਵਾਕ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 35 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 10 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਵਜੋਂ ਪੈਰੀਵਿੰਕਲ ਨੀਲਾ ਰਿਬਨ ਵੀ ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਮਨੋਨੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਕੈਂਸਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਦੇਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਸੈੱਲ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਕੈਂਸਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸਟ੍ਰੋਈਸੋਫੇਜੀਲ ਜੰਕਸ਼ਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਅਲਸਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸੋਜ ਜਾਂ ਗੈਸਟਰਾਈਟਸ, ਐਚ ਪਾਈਲੋਰੀ ਨਾਮਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ, ਘਾਤਕ ਅਨੀਮੀਆ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪੌਲੀਪਸ, ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਸੰਤੁਲਨ ਜਾਂ ਗੜਬੜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਕਾਰਨ ਪੇਟ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ: ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਆਮ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੈਸਟਿਕ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਐਡੀਨੋਕਾਰਸੀਨੋਮਾਸ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗੈਸਟਰੋਇੰਟੇਸਟਾਈਨਲ ਸਟ੍ਰੋਮਲ ਟਿਊਮਰ, ਨਿਊਰੋਐਂਡੋਕ੍ਰਾਈਨ ਟਿਊਮਰ ਅਤੇ ਲਿਮਫੋਮਾ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ।
ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ।
- ਪਾਚਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਜਲਣ ਜਾਂ ਪੇਟ ਫੁੱਲਣਾ
- ਭੁੱਖ ਦੀ ਕਮੀ
- ਵਜ਼ਨ ਘਟਾਉਣਾ
- ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਬੇਅਰਾਮੀ
- ਉਪਰਲੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਬੇਅਰਾਮੀ
- ਘੱਟ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪੇਟ ਭਰਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ
- ਆਮ ਮਤਲੀ ਅਤੇ ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਉਲਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣਾ
- ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਜਾਂ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ
- ਵਜ਼ਨ ਘਟਾਉਣਾ
- ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਜਾਂ ਅਨੀਮੀਆ ਵਿੱਚ ਕਮੀ
- ਟੱਟੀ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਟੱਟੀ ਹੋਣਾ
- ਭੋਜਨ ਨਿਗਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ
ਪੇਟ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨਾ: ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਆਮ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ। NSFC ਇਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੋਲਨ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ, ਜੋਖਮਾਂ, ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਪੇਟ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਛੇਤੀ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਨਿਦਾਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਨਾ ਵੀ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: World Vegan Day 2022: ਆਖੀਰ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਦਿਵਸ
