ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗ੍ਰੰਥੀ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜਿਸਟ ਡਾਕਟਰ ਵਿਜੇਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਆਮ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਥਾਇਰਾਇਡ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਹੋਂਦ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਥਾਇਰਾਇਡ
ਡਾ. ਵਿਜੇਲਕਸ਼ਮੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਥਾਇਰਾਈਡ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗਲੈਂਡ ਹੈ, ਜੋ ਹਵਾ ਦੀ ਪਾਈਪ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ "T4 (Thyroxine)" ਅਤੇ "ਟੀ-3 (Triiodothyronine)" ਹਾਰਮੋਨਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੇ ਮੇਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੇਤ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਸੰਤੁਲਿਤ ਪੱਧਰ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬੁਢਾਪੇ ਤੱਕ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਮੁੱਖ ਗ੍ਰੰਥੀ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ ਉਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਰੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਗਲੈਂਡ 'ਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ 'ਚ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਥਾਇਰਾਇਡ ਲਈ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਡਾਕਟਰ ਵਿਜੇਲਕਸ਼ਮੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਜਾਂ ਵਾਧਾ ਵੀ ਸਿਹਤ ਉੱਤੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਆਮ ਪੱਧਰ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਭਰੂਣ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਚ ਅਸਮਾਨਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗਰਭਪਾਤ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ
ਡਾਕਟਰ ਵਿਜੇ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਥਾਇਰਾਈਡ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਬੁਢਾਪੇ ਤੱਕ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਥਾਇਰਾਇਡ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੱਸਿਆ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਚਾਨਕ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਬਦਲਾਅ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਥਾਇਰਾਇਡ ਸਬੰਧੀ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੈਕਅੱਪ ਕਰਵਾਉਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਰਦੀ ਜ਼ੁਕਾਮ ਕਾਰਨ ਕੰਨ ਦਰਦ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਭਾਰੀ
