ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਸੁਆਦੀ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਆਹਾਰ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਧੁੱਪ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਭਾਵੇਂ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਮਾਂ ਮਿਲਣ ’ਤੇ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਕਈ ਬਾਲਗ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਪਤੰਗ ਉਡਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫਾਇਦੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਵੀ ਠੀਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਬਦਲਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੀ ਭੱਜ-ਦੌੜ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦੀ ਹੈ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ
ਸੂਰਜ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲੜੀ ਵਿੱਚ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੈਂਸਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਬਾਇਓਮਾਰਕਰਜ਼ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਬਫੇਲੋ ਅਤੇ ਪੋਰਟੋ ਰੀਕੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੰਪਰਕ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਬਫੇਲੋ ਅਤੇ ਪੋਰਟੋ ਰੀਕੋ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਦਰਅਸਲ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਫੇਲੋ ਗੰਭੀਰ ਸਰਦੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪੋਰਟੋ ਰੀਕੋ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਵੱਕਾਰੀ ਜਰਨਲ ਲੈਂਸੇਟ ਆਫ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਲੰਬੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੂਰਜ ਦੇ ਘੱਟ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲਾਭਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੱਕ, ਉਮਰ ਦੇ ਹਰ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਹੀ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਅਤੇ ਆਈਸੀਐਮਆਰ ਦੀ ਖੋਜ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖੋਜ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭਾਰਤੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਾਲਗ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਫਿਜ਼ੀਸ਼ੀਅਨ ਡਾਕਟਰ ਮਨਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇਣਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫਾਸਫੇਟ ਨੂੰ ਪਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ, ਦੰਦਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਈ ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਰਿਕਟਸ ਅਤੇ ਓਸਟੀਓਪੋਰੋਸਿਸ ਵਰਗੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਰੋਗ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਸਿਰਫ ਇਸ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਧਾਉਣ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ, ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੋਜ਼ਸ਼ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਦੀ ਕਮੀ ਐਲਰਜੀ, ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ, ਹੱਥਾਂ-ਪੈਰਾਂ 'ਚ ਦਰਦ, ਥਕਾਵਟ, ਭੁੱਲਣਾ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੂਰਜ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਹੋਰ ਫਾਇਦੇ ਹਨ
2003 ਵਿੱਚ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਟਿਵ ਡਰਮਾਟੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਸ ਭਾਵ ਐਂਡੋਰਫਿਨ ਦੇ સ્ત્રાવ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਅਤੇ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਮੂਡ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਨ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ ਅਤੇ ਮੇਲਾਟੋਨਿਨ ਨਾਂ ਦੇ ਦੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੇ સ્ત્રાવ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਨਸੌਮਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ 'ਚ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੇਲਾਟੋਨਿਨ ਹਾਰਮੋਨ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਰਕੇਡੀਅਨ ਰਿਦਮ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕੁਦਰਤੀ ਆਟੋਕਲੇਵ ਯਾਨੀ ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਧੁੱਪ 'ਚ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਮੇਲਾਨੋਮਾ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੌਣ ਵੇਲੇ ਊਨੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਕਰੋ ਪਰਹੇਜ਼