ETV Bharat / sukhibhava

Infertility: ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨੁਕਸ ਬਣ ਸਕਦੈ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ, ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ

ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬੱਚੇ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਚਿੰਤਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸੰਤਾਨਾ ਸੌਫਲਿਆ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਬੱਚੇ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨੁਕਸ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।

Infertility
Infertility
author img

By

Published : Jun 1, 2023, 3:34 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਔਲਾਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਦੁੱਖ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਹ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਔਰਤ ਦੇ ਗਰਭਵਤੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲਾਂ ਦਾ ਘੱਟ ਉਤਪਾਦਨ, ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ, ਜਿਨਸੀ ਲਾਗ, ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਤੰਗ ਅੰਡਰਵੀਅਰ ਅਤੇ ਤੰਗ ਜੀਨਸ ਪਹਿਨਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਨੁਕਸ ਬਣ ਸਕਦਾ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੀਨਸ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਗਰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਟੈਸਟ: ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਹਾਰਮੋਨ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਇਲਾਜ: ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ ਘੱਟ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਕ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਵਰਗੇ ਖਣਿਜ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅੰਡੇ ਖਾਣਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:

  • ਚੰਗਾ ਪੋਸ਼ਣ ਲਓ।
  • ਦਿਨ ਵਿਚ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ।
  • ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
  • ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਗਲਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਔਲਾਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਦੁੱਖ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਹ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਔਰਤ ਦੇ ਗਰਭਵਤੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲਾਂ ਦਾ ਘੱਟ ਉਤਪਾਦਨ, ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ, ਜਿਨਸੀ ਲਾਗ, ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਤੰਗ ਅੰਡਰਵੀਅਰ ਅਤੇ ਤੰਗ ਜੀਨਸ ਪਹਿਨਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਨੁਕਸ ਬਣ ਸਕਦਾ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੀਨਸ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਗਰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਟੈਸਟ: ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਹਾਰਮੋਨ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਇਲਾਜ: ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ ਘੱਟ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਕ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਵਰਗੇ ਖਣਿਜ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਮਰਦ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅੰਡੇ ਖਾਣਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:

  • ਚੰਗਾ ਪੋਸ਼ਣ ਲਓ।
  • ਦਿਨ ਵਿਚ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਕਸਰਤ ਕਰੋ।
  • ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
  • ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਦਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.