ਲਸਣ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣੂੰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲਸਣ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਚਰਕ ਸੰਹਿਤਾ ਅਤੇ ਸੁਸ਼ਰੁਤ ਸੰਹਿਤਾ ਵਿੱਚ ਲਸਣ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਸ਼ਯਪ-ਸੰਹਿਤਾ ਵਿਚ ਵੀ ਲਸਣ ਨੂੰ ਕਈ ਰੋਗਾਂ ਵਿਚ ਦਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਬੀਏਐਮਐਸ (ਆਯੁਰਵੇਦ) ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਕਾਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਲਸਣ ਨੂੰ ਰਸੌਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ਾਬ ਰਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਪੰਜ ਰਸ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਛੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੂਸ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਸ ਮਿੱਠੇ ਅਰਥਾਤ ਮਿੱਠੇ, ਤੇਜ਼ਾਬ ਅਰਥਾਤ ਖੱਟੇ, ਨਮਕੀਨ ਅਰਥਾਤ ਨਮਕੀਨ, ਕੌੜੇ ਅਰਥਾਤ ਮਸਾਲੇਦਾਰ, ਟਿੱਕਟ ਅਰਥਾਤ ਕੌੜੇ, ਨਿੰਮ ਵਰਗੇ ਅਤੇ ਕਸ਼ਯਾ ਅਰਥਾਤ ਕਠੋਰ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲਸਣ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗੰਧ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਉਗਰਗੰਧਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਿੱਚ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਖ਼ਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਪੇਟ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਬਦਹਜ਼ਮੀ, ਕਬਜ਼ ਅਤੇ ਗੈਸ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੱਚੇ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫਾਇਦੇ ਦੁੱਗਣੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਲਸਣ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ
ਡਾ. ਕਾਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲਸਣ 'ਚ ਖਣਿਜ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੱਤ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ (ਐੱਨ.ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ.) ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਕ ਖੋਜ ਮੁਤਾਬਕ ਲਸਣ 'ਚ ਐਲੀਸਿਨ ਨਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਔਸ਼ਧੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬੈਕਟੀਰੀਅਲ, ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ, ਐਂਟੀਫੰਗਲ ਅਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ1, ਬੀ6, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੈਂਗਨੀਜ਼, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਕਾਪਰ, ਸੇਲੇਨੀਅਮ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਆਇਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੂਣ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਿਚ ਅਜੋਏਨ ਅਤੇ ਐਲੀਨ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲਸਣ ਨੂੰ ਇਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਦਵਾਈ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 28 ਗ੍ਰਾਮ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ 42 ਕੈਲੋਰੀ, 1.8 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਟੀਨ, 9 ਗ੍ਰਾਮ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਾਧਾਰਨ ਆਕਾਰ ਦੇ ਲਸਣ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਠ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 2% ਮੈਂਗਨੀਜ਼, 2% ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ-6, 1% ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ, 1% ਸੇਲੇਨੀਅਮ ਅਤੇ 0.06 ਗ੍ਰਾਮ ਫਾਈਬਰ.. ਇਹ ਮਾਤਰਾ ਲਸਣ ਦੀ ਕਲੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੱਚਾ ਲਸਣ ਖਾਣਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਡਾ. ਕਾਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੱਚੇ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲਸਣ ਜਾਂ ਪਕੇ ਹੋਏ ਲਸਣ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਜਦੋਂ ਕੱਚਾ ਲਸਣ ਕੱਟ ਕੇ ਜਾਂ ਚਬਾ ਕੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਸਲਫਰ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਮਿਸ਼ਰਣ (ਐਲੀਸਿਨ, ਡਾਇਲਲ ਡਾਈਸਲਫਾਈਡ ਅਤੇ ਐਸ-ਐਲਿਲ ਸਿਸਟੀਨ) ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਲਸਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਈ ਆਮ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ...
ਪੇਟ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ
ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਲਸਣ ਦੀ ਇੱਕ ਕਲੀ ਚਬਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨਿਗਲਣ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਾਡੀ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਦਹਜ਼ਮੀ, ਕਬਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਚਨ ਅਤੇ ਪੇਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖੋ
ਡਾ. ਕਾਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਸਣ ਆਪਣੇ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਕਾਰਨ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਬਹੁਤ ਕਾਰਗਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਲਸਣ ਦੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਚਬਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਖਾਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਹਾਈਪਰਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲੇਮੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਐਥੇਰੋਮੇਟੋਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਐਥੀਰੋਕਲੋਰੋਸਿਸ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੱਚੇ ਲਸਣ 'ਚੋਂ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਐਲੀਸਿਨ ਕੰਪਾਊਂਡ ਖੂਨ 'ਚ ਟ੍ਰਾਈਗਲਿਸਰਾਈਡ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਲੇਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ ਅਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ
ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਕੰਪਲੀਮੈਂਟਰੀ ਐਂਡ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਵ ਹੈਲਥ 'ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਕ ਖੋਜ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਨਾਸ਼ਤੇ 'ਚ ਜਾਂ ਸਵੇਰੇ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਐਲੀਸਿਨ, ਐਲਿਲ ਪ੍ਰੋਪਾਈਲ ਡਾਈਸਲਫਾਈਡ ਅਤੇ ਐਸ-ਐਲਿਲ ਸਿਸਟੀਨ ਸਲਫਾਕਸਾਈਡ ਸਾਡੀ ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇੰਸੁਲਿਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਕਾਬੂ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਾਗਾਂ ਅਤੇ ਐਲਰਜੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਸਿੰਘ ਕਾਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਲਸਣ ਦੀਆਂ 4 ਤੋਂ 5 ਕਲੀਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀ ਰੈਡੀਕਲਸ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲਾਗਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਅਸਥਮਾ ਵਰਗੀਆਂ ਐਲਰਜੀਆਂ ਸਗੋਂ ਪਿਸ਼ਾਬ, ਯੋਨੀ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪਿਸਤਾ ਖਾਣ ਦੇ ਫਾਇਦੇ...
