ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਗਵਰਨਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵਾਲੇ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 26ਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਇਹ ਨਵੇਂ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ (ਨਵੀਂ) ਚੇਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਰਹਿਣਗੇ।
50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ 'ਚ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ?
50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ (ਨਵੀਂ) ਲੜੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੌਜੂਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ, ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਜਾਅਲੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਨੋਟ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪਾਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਨਮੂਨੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿਣਗੇ। ਸਿਰਫ ਬਦਲਾਅ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੇ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਹਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸੋਧਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਕੀ ਹੁਣ ਵੀ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਚੱਲਣਗੇ?
RBI ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਵੈਧ ਰਹਿਣਗੇ। ਰਾਜਪਾਲ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪੁਰਾਣੇ ਰਾਜਪਾਲ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵਾਲੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਗੇ।
50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ਪਈ?
RBI ਲਈ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ RBI ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਗਵਰਨਰ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਰਬੀਆਈ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਗਵਰਨਰ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਉਰਜਿਤ ਪਟੇਲ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ 50 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2016 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਈ ਵੀ ਰੈੱਡੀ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਨੋਟ 2004 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਹ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਗਲੇ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਆਰਬੀਆਈ ਨੂੰ ਮੁਦਰਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।