ਮਾਨਸਾ: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ, ਕਵੀ, ਮਲਾਹ, ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਆਪਣੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕਰਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਪੇਸ਼ੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਅਫਸਰ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਦਿਲ ਉੱਭਰਨ ਲਈ ਧੜਕਦਾ ਹੈ। ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੱਧੂ ਪਿਛਲੇ ਲਗਭਗ 16 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਛੋਟ ਉੱਤੇ ਵੇਚੀ ਸੀ। 2013 ਤੋਂ, ਉਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੁਫਤ ਵੰਡਣ ਲੱਗ ਗਏ ਤਾਂ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦੀ ਹੋ ਜਾਣ। ਉਹ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੀਅਰ ਰਾਹੀਂ ਮੁਫਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਭੇਜਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਤਨਖਾਹ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਵੀ ਖਰਚਦੇ ਹਨ।
ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਕਿਵੇਂ ਪਿਆ ਸ਼ੌਕ
ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੱਧੂ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਕਸਬਾ ਝੁਨੀਰ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਫਸਰ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਘਰ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਖ਼ੁਦ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ।
ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਧ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਨਸਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮਾਨਸਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ’ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਨਸਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰਫਾ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਰੋਡ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁੱਕ ਹਾਊਸ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਧ ਕੀਮਤ‘ ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮੁਫਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਸੀ ਕਾਫ਼ੀ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ।
ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬ ਘਰ 'ਨਾਮਕ ਗਰੁੱਪ
ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2013 ਤੱਕ ਮਾਨਸਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁੱਕ ਹਾਉਸ ਚਲਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬੀ ਬੁੱਕ ਹਾਉਸ ਚਲਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬ ਘਰ 'ਨਾਮਕ ਇਕ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 3-4 ਵਾਰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਦੇ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਜੋ ਵੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪਾਠਕ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖਰਚੇ 'ਤੇ ਕੋਰੀਅਰਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਮੈਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਾ-ਕਮਲ ਪਾਠਕ ਮਿਲ ਗਏ।
ਹਰਵਿੰਦਰ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਅੱਖ ਉਸੇ ਪਾਸੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਪ੍ਰਚਲਤ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਕਿਤਾਬ ਮੇਲਾ, ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਉਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਚਰਿੱਤਰ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਪਾਠਕ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸੁੱਟੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੁਰਲੱਭ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਂ ਦੁਖੀ ਅਤੇ ਹੈਰਾਨ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪਾਠਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਾਬਾਂ ਗਿਆਨ ਦਾ ਇਕ ਸਾਧਨ ਹਨ ਜੋ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।