ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ: ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਪੁਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਬਟਾਲਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਕੁੱਝ ਵੱਖਰੇ ਹੀ ਮਾਇਨੇ ਹਨ। ਬਟਾਲਾ 'ਚ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਦੈਨਿਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਸਭਾ ਬਟਾਲਾ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦਾ ਜਨਮ 1720 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿਆਲਕੋਟ 'ਚ ਲਾਲਾ ਭਾਗਮਲ ਪੁਰੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਬਟਾਲਾ ਦੇ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਉੱਪਲ ਦੀ ਧੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੇਵੀ ਨਾਲ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਦੈਨਿਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਸਭਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹਾਸ਼ਾ ਗੋਕੁਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਸੰਤ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਹੀਦ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦੀ ਯਾਦ 'ਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ 'ਚ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਬੱਚੇ ਆ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਘਰ 'ਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਰੈਡੀਮੇਡ ਕਪੜਾ ਸੜ੍ਹ ਕੇ ਸਵਾ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸ਼ਹੀਦ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਛੱਡ ਕੇ ਦੂਜਾ ਧਰਮ ਅਪਣਾਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇਣ ਸਹੀ ਸਮਝਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦੀ ਇਸ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 1734 'ਚ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਜੱਲਾਦ ਨੇ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ 14 ਸਾਲ ਦੇ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦੀ ਗਰਦਨ ਧੜ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਵੀਰ ਹਕੀਕਤ ਰਾਏ ਦੀ ਦੇਹ ਦਾ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਬਟਾਲਾ ਵਿੱਚ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੇਵੀ ਦਾ ਵੀ ਸੰਸਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਬਟਾਲਾ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਉੱਤੇ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
