ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਅੱਜ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਆਮ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੰਪਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਯੁਵਾ ਅਤੇ ਖੇਡ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਲਈ 3397.32 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ 723.97 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੱਧ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੂੰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 3,397.32 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸੌਗਾਤ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਸ਼ੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 723.97 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ (2022-23) ਦੇ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੂੰ 2,673.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਸਲ ਵੰਡ 3,062.60 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Union Budget 2023: ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਖਜ਼ਾਨਾ, ਖਰਚੇ ਜਾਣਗੇ 7200 ਕਰੋੜ
439 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ: ਸਾਲ 2022-23 ਲਈ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਡਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਮੰਤਰਾਲਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, 'ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ - ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ' ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ 606 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1,045 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 439 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਬਜਟ ਤੋਂ 45 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਧੀ: ਇਸ ਆਯੋਜਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਓਲੰਪਿਕ, ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਵ ਈਵੈਂਟਾਂ ਲਈ ਐਥਲੀਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਮਰਥਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੈਂਪ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ, ਕੈਂਪ ਦਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ, ਕੋਚਾਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਅਤੇ ਖੇਡ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਪੋਰਟਸ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਸਾਈ) ਲਈ ਬਜਟ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਵਿੱਚ 36.09 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਖਰਚੇ 749.43 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਾਲ 2023-24 ਲਈ ਉਸਦੀ ਵੰਡ 785.52 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਪੋਰਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨਾਂ (ਐਨਐਸਐਫ) ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 280 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਬਜਟ ਤੋਂ 45 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਧੀ ਹੋਈ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 325 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣਗੇ।
ਖੇਡ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਿਖਲਾਈ: ਵਿਸ਼ਵ ਡੋਪਿੰਗ ਰੋਕੂ ਏਜੰਸੀ (ਵਾਡਾ) ਤੋਂ ਸਬੰਧਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੋਪਿੰਗ ਰੋਕੂ ਏਜੰਸੀ (ਨਾਡਾ) ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੋਪ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲੈਬਾਰਟਰੀ (ਐਨਡੀਐਲਟੀ) ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ SAI ਰਾਹੀਂ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਨਾਡਾ ਲਈ 21.73 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਡੋਪ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਐਨਡੀਟੀਐਲ ਨੂੰ 19.50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣਗੇ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹਨ ਅਤੇ ਖੇਡ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਿਖਲਾਈ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਬਜਟ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਡ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਲਈ ਵੀ 13 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ: ਓਲੰਪਿਕ ਸਮੇਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਹੁ-ਖੇਡਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਖਰਚਾ ਖੇਡ ਮੰਤਰਾਲਾ ਸਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਸਾਲ 2020-21 ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 890.42 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2021-22 ਦੇ ਖੇਡ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਲਈ 232.71 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2021-22 ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਈਟਮ ਘਟ ਕੇ 657.71 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਰਹਿ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 2022-23 ਵਿੱਚ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ 316 ਕਰੋੜ 29 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਧਾ ਕੇ 974 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। 2023-24 ਲਈ ਇਸ ਬਜਟ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 1000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਪੋਰਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਪੋਰਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨਾਂ ਲਈ 2020-21 ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ 245 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 2021-22 ਵਿੱਚ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਰਕਮ ਵਿੱਚ 32 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22 ਲਈ ਬਜਟ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 280 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2022-23 ਦੇ ਖੇਡ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਵਿੱਚ 45 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕਰਕੇ ਇਹ 325 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
