ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ : ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਬੁੱਢੇ, ਵਪਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਯੂਪੀਆਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਉਹ 1 ਰੁਪਏ ਦਾ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਜੇਕਰ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਪਲ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨੰਬਰ ਭਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ ਵੀ ਗਲਤੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇਗੀ। ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦੇ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਕਉਝ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਤੋਂ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਵਾਓ: ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ (UPI) ਨੇ ਨਕਦ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਣਕਿਆਸੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਖਰੀਦਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ QR ਕੋਡ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਕੈਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੋ। ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਬੈਠੇ ਠੱਗ: ਫਿਰ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਦੋਸਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਐਕਟਿਵ ਹਨ। ਤੁਹਾਡਾ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਲੱਭ ਕੇ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਤੁਹਾਡੀ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ 'ਤੇ ਸੁਨੇਹਾ ਵੀ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਨਾ ਫਸਣ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ।
UPI ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਛੇ ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਪਿੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ : ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਛੇ ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਪਿੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਲਈ ਚਾਰ ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਪਿੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਐਪ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ।
ਅਜਿਹੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਠੱਗੀ : ਕੁਝ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਪਿੰਨ ਦਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਦੇ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ UPI ਪਿੰਨ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਪਿੰਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰੋ: ਬੈਂਕ ਸਿੱਧੇ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਥਰਡ ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ UPI ਐਪਸ ਨਹੀਂ ਹਨ। UPI ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ SMS ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਚੈੱਕ ਕਰੋ। ਬੈਂਕ ਯੂਪੀਆਈ ਲਿੰਕਡ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡਾਂ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਬਚਤ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Tips for women: ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ, ਬਣਾਓ ਇਹ ਵਿੱਤੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ