ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮਾਂ (ਐਸ.ਐਮ.ਈ.) ਅਤੇ ਸਟਾਰਟਅਪ 'ਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਐਫ.ਆਈ.ਸੀ.ਸੀ.ਆਈ. ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਏਂਜਲ ਨੈਟਵਰਕ (ਆਈਏਐਨ) ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਲਗਭਗ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟਾਰਟਅਪ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਦੀ ਤਰਜੀਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਸਟਾਰਟਅਪ ਜਿੰਦੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
'ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਰਟਅਪ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ 'ਵਿਸ਼ੇ' ਤੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਆਪੀ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ 250 ਸਟਾਰਟਅਪਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਗਭਗ 12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮਕਾਜ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖਣ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ 3 ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ ਲਾਗਤ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਰਫ 22 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟਾਰਟਅਪ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਨਕਦ ਹੈ ਅਤੇ 68 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਖਰਚੇ ਘੱਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਤਕਰੀਬਨ 30 ਫੀਸਦੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਲੰਬੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਕਰ ਦਵਾਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟਾਰਟਅਪ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ ਵਿੱਚ 20-40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤਨਖਾਹ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਉਥੇ, 33 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਟਾਰਟਅਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੌਦਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਟਾਰਟਅਪ ਨੂੰ ਸੌਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਨ।
ਘੱਟ ਫੰਡਿੰਗ ਨੇ ਸਟਾਰਟਅਪ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਮਾਨਤ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਘਾਟਾ ਸਹਿਣਾ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਟਾਰਟਅਪ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਟਅਪ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਤੁਰੰਤ ਰਾਹਤ ਪੈਕੇਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਖਰੀਦ ਆਰਡਰ, ਟੈਕਸ ਰਾਹਤ, ਗ੍ਰਾਟਾਂ, ਆਸਾਨ ਕਰਜ਼ੇ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ 250 ਸਟਾਰਟਅਪਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 61 ਇਨਕਿਓਬੇਟਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ, 96 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟਾਰਟਅਪ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੋਵਿਡ -19 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, 92 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
ਲਗਭਗ 59 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਫਰਮਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ 41 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਨਵੇਂ ਸੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਗੇ।
ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵੀਡ -19 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਦੌਰਾਨ ਪਹਿਲ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੌਰਾਨ ਤਰਜ਼ੀਹ ਵਾਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ 35% ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਟਾਰਟਅਪ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਡਟੇਕ, ਏਆਈ/ਦੀਪ ਟੇਕ, ਫਿਨਟੈਕ ਅਤੇ ਐਗਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਲਗਭਗ 44 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇਨਕੁਬੇਟਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹੀ ਕਿ ਦਿਨ-ਪ੍ਰਤੀਦਿਨ ਦੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਨਕਿਉਬੇਟਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਫਰਮਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਪ੍ਰਸਤ, ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਰਚੁਅਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
