ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਸਾਡਾ ਦਿਲ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਅੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ, ਦਿਲ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ (awareness about Heart diseases) ਦੀ ਵਧਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕਦੋਂ ਤੇ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਡੇਅ (World Heart Day)
ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਹਰ ਸਾਲ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਡੇਅ (World Heart Day) ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕੁਝ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਜੋਖ਼ਮ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਡੇਅ ਮਨਾਉਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਡੇਅ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ (World Heart Federation)ਵੱਲੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਾਲ 1999 ਵਿੱਚ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਦਿਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਵਰਲਡ ਹਾਰਟ ਦਿਵਸ 2021 "ਯੂਜ਼ ਹਾਰਟ ਟੂ ਕਨੈਕਟ" ਥੀਮ 'ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅੰਕੜੇ
ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮਤਾਬਕ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿਜ਼ 11 ਫੀਸਦੀ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ 9 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਖਤਰੇ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹਨ।
ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 1990 ਤੱਕ ਹਰ ਸਾਲ 2.26 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ (22.6 ਲੱਖ) ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਸਨ। ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2025 ਤੱਕ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਵੱਧ ਕੇ 5.23 ਮਿਲੀਅਨ (52.3 ਲੱਖ) ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 1.6 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 7.4 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿੱਚ 1 ਤੋਂ 13.2 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਕਿੰਝ ਕਰੀਏ ਬਚਾਅ
ਜੇਕਰ ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਜਾਂ ਦਿਲ ਸਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮਾਮੂਲੀ ਬੇਅਰਾਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਿਯਮਤ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਛੇਤੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜਲਦ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਮਰੀਜ਼ ਸਿਹਤਯਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕੁੱਝ ਅਜਿਹੇ ਸੁਝਾਅ ਸਾਂਝੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੁਟੀਨ ਅਪਣਾਓ।
- ਸੰਤੁਲਤ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੋਜਨ ਲਓ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਲ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਬੇਹਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਸਾ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਖ਼ੁਦ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਬਲੌਕੇਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਸ਼ਾਮ 6 ਜਾਂ 7 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁੱਝ ਨਾਂ ਖਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਵੇਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਲਓ। ਦਿਲ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਫਲਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਕਸਰਤ ਦਾ ਵੀ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ। ਦਿਲ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਾਰਡੀਓ ਕਸਰਤ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 40 ਮਿੰਟ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਸੈਰ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੈਰਾਕੀ, ਰੱਸੀ ਟੱਪਣਾ, ਦੌੜਨਾ ਅਤੇ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣਾ ਵਰਗੀਆਂ ਕਸਰਤਾਂ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਗਾਓ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਪੌਦੇ