ETV Bharat / bharat

Unique Wedding in MP: ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਹੋਏ ਅੰਬ ਤੇ ਚਮੇਲੀ, ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ, ਦੋ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਧੂਮ-ਧਾਮ ਨਾਲ ਕਰਵਾਇਆ ਵਿਆਹ

author img

By

Published : Jun 10, 2023, 1:05 PM IST

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿੰਡੋਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰੇਮੀ ਰਮੇਸ਼ ਕਨੌਜੀਆ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਆਹ ਕਿਸੇ ਇਨਸਾਨ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੋ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਇਆ।

Unique Wedding in MP
Unique Wedding in MP

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼/ਡਿੰਡੋਰੀ: ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗ੍ਰਹਿ-ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਨੂੰ ਦਰੁਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਡੱਡੂ-ਡੱਡੂ, ਕੁੱਤੇ-ਕੁੱਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵੀ ਰੁੱਖਾਂ-ਪਸ਼ੂਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ... ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਅਜੀਬੋ-ਗਰੀਬ ਵਿਆਹ ਦੇਖੇ ਜਾਂ ਸੁਣੇ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਇਹ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿੰਡੋਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੋ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਹੈ।

ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਅੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਵਿਆਹ : ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਵੈਦਿਕ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕਾਰਡ ਛਾਪ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਭੇਜੇ ਗਏ। ਅੰਬ ਅਤੇ ਜੈਸਮੀਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਦੂਰੋਂ-ਦੂਰੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਾਰਾਤੀ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾ ਕੇ ਖੂਬ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਅਨੋਖੇ ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਰਮੇਸ਼ ਕਨੌਜੀਆ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਅੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਭਰ 'ਚ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

ਵਿਆਹ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਇਆ, ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵੀ ਚੱਲੀ: ਇਸ ਰਸਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰ ਪਹੁੰਚੇ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਵੱਡੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਨੌਜੀਆ ਜੋੜੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਪਾਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਬ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਬੂਟੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਧਾਰਮਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਡਪਛਾਧਨ, ਤੇਲ, ਹਲਦੀ, ਸਜਾਵਟ, ਬਾਜਾ ਗਾਜਾ ਸਮੇਤ ਵੈਦਿਕ ਮੰਤਰ ਇਲਾਜ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੋਵਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦੀ ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਵੀ ਨਿਭਾਈ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਇਸ ਅਨੋਖੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਗਵਾਹ ਬਣੇ। ਜਿਸ ਨੇ ਲਾੜਾ-ਲਾੜੀ ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।

ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ : ਦੋ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮਕਸਦ ਦੇ ਸਵਾਲ 'ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਰਮੇਸ਼ ਕਨੌਜੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਤੁਲਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ | ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਰੁੱਖ ਲਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਬ, ਨਿੰਮ, ਪੀਪਲ, ਆਂਵਲਾ, ਵੇਲ ਆਦਿ ਨੂੰ ਰੱਬੀ ਬੂਟੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ।

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼/ਡਿੰਡੋਰੀ: ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗ੍ਰਹਿ-ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਨੂੰ ਦਰੁਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਡੱਡੂ-ਡੱਡੂ, ਕੁੱਤੇ-ਕੁੱਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵੀ ਰੁੱਖਾਂ-ਪਸ਼ੂਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ... ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਅਜੀਬੋ-ਗਰੀਬ ਵਿਆਹ ਦੇਖੇ ਜਾਂ ਸੁਣੇ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਇਹ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਿੰਡੋਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੋ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਹੈ।

ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਅੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਵਿਆਹ : ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨੋਖਾ ਵਿਆਹ ਵੈਦਿਕ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕਾਰਡ ਛਾਪ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਭੇਜੇ ਗਏ। ਅੰਬ ਅਤੇ ਜੈਸਮੀਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਦੂਰੋਂ-ਦੂਰੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਾਰਾਤੀ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾ ਕੇ ਖੂਬ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਅਨੋਖੇ ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਰਮੇਸ਼ ਕਨੌਜੀਆ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਅੰਬ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਭਰ 'ਚ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

ਵਿਆਹ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਇਆ, ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵੀ ਚੱਲੀ: ਇਸ ਰਸਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿਕਰਮਪੁਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰ ਪਹੁੰਚੇ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਵੱਡੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਨੌਜੀਆ ਜੋੜੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਪਾਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਬ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਬੂਟੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਧਾਰਮਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਡਪਛਾਧਨ, ਤੇਲ, ਹਲਦੀ, ਸਜਾਵਟ, ਬਾਜਾ ਗਾਜਾ ਸਮੇਤ ਵੈਦਿਕ ਮੰਤਰ ਇਲਾਜ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦਿਵਸ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੋਵਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਦੀ ਕੰਨਿਆਦਾਨ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਵੀ ਨਿਭਾਈ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਇਸ ਅਨੋਖੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਗਵਾਹ ਬਣੇ। ਜਿਸ ਨੇ ਲਾੜਾ-ਲਾੜੀ ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।

ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ : ਦੋ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮਕਸਦ ਦੇ ਸਵਾਲ 'ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਰਮੇਸ਼ ਕਨੌਜੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਤੁਲਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ | ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕਨੌਜੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਅੰਬ ਅਤੇ ਚਮੇਲੀ ਦੇ ਰੁੱਖ ਲਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਬ, ਨਿੰਮ, ਪੀਪਲ, ਆਂਵਲਾ, ਵੇਲ ਆਦਿ ਨੂੰ ਰੱਬੀ ਬੂਟੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.