ਦੇਹਰਾਦੂਨ/ਉੱਤਰਾਖੰਡ: ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਹਰ ਸਾਲ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 3 ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਕਾਰਨ 1000 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
2021-22 'ਚ 598 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ : ਜੇਕਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਲ 2021-22 'ਚ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਕਾਰਨ ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਾਂ 'ਤੇ ਕੁੱਲ 598 ਕਰੋੜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸਾਲ 2022-23 ਵਿਚ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫਤਾਂ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ 386 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਸਾਲ 2023-24 ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ 1800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ: ਇਸ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਜੇਕਰ ਸੂਬੇ ਭਰ 'ਚ ਬੰਦ ਹੋਈਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ 1,888 ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੌੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 973 ਸੜਕਾਂ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਬਲਾਕ ਹੋ ਗਈਆਂ।
ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਅਲਮੋੜਾ ਖੇਤਰ 'ਚ 440 ਅਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਖੇਤਰ 'ਚ 377 ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਹਲਦਵਾਨੀ ਖੇਤਰ 'ਚ 98 ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੜਕਾਂ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਕਾਰਨ 15 ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇਅ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਸੜਕ ਯੋਜਨਾ ਦੀਆਂ 693 ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 2,596 ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਹਾਈਵੇਅ ਜਾਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਕੁਝ ਸੜਕਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਥਾਈ ਹੱਲ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਡੀਪੀਆਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਟ ਖੋਲ੍ਹਣ 'ਤੇ 50 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਰਚ: ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਰੂਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਜ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣ 'ਤੇ 50 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਥਾਈ ਨਿਰਮਾਣ ਜਾਂ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ 325 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਕਾਰਨ 375 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਫ਼ਤ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਤੇ ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰ ਰਹੇ ਕੰਮ : ਲੋਕਮਾਨਿਆ ਵਿਭਾਗ 'ਚ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਯਾਨੰਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਆਫ਼ਤ 'ਚ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਲਈ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਵੱਡਾ ਬਜਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਬਜਟ 'ਚ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਲਈ ਵੋਟ ਵੀ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ 'ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੱਲ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਕੱਤਰ ਰਣਜੀਤ ਕੁਮਾਰ ਸਿਨਹਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿਭਾਗ ਸੂਬੇ 'ਚ ਆਫ਼ਤ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
