ETV Bharat / bharat

Nagpanchami: ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ ਇਹ ਕੰਮ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਜਾਣੋ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ

ਸਾਵਨ ਮਾਸ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਪੰਜਵੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਪਾਪ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨਾਗਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ 12 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਗਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਹੈ।

Nagpanchami
Nagpanchami
author img

By

Published : Aug 21, 2023, 12:45 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਵਨ ਮਾਸ ਦੀ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਪੰਜਵੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਨਾਗਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨਾਮ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ-ਵਿਧਾਨ ਨਾਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ 'ਚ ਸੁੱਖ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਆਸ਼ਿਰਵਾਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਸਾਵਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ੁੱਭ ਸ਼ੁਕਰ ਯੋਗ ਅਤੇ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਫ਼ਾਕ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਰਹੇਗੀ।

ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਇਸ ਸਾਲ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿਉਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਵਨ ਦੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੀ ਮਹੀਮਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਅਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦਾ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਪ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਗਲੇ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਵਧਾਉਦੇ ਹਨ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ 12 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਗਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਨੰਤ, ਵਾਸੂਕੀ ਅਸ਼ਵਵਰ, ਕਾਰਕੋਟਕ, ਅਸ਼ਵਵਰ, ਸ਼ੰਖਪਾਲ, ਪਦਮ, ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ, ਕੰਬਲ, ਪਿੰਗਲ, ਤਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਾਲੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ: ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਨਾਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰੋਲੀ, ਚੌਲ, ਹਲਦੀ, ਕੁਮਕੁਮ ਆਦਿ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਖੀਰ, ਘਿਓ-ਖੰਡ ਪਾ ਕੇ ਕੱਚੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਭੋਗ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਸਾਰੇ 12 ਨਾਗਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਨੀ-ਰਾਹੁ-ਕੇਤੂ ਦੁੱਖਾਂ-ਦੋਸ਼ਾ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ: ਇਸ ਦਿਨ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਦੋਨੋ ਪਾਸੇ ਸੱਪ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਕੌਡੀ ਚਿਪਕਾਓ, ਤਾਂਕਿ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਸੱਪ ਦੀ ਛਾਇਆ ਘਰ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਪਵੇ। ਗਾਂ ਦਾ ਗੋਹਾ ਦੌਲਤ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੌਲਤ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਰਾਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਇਸ ਸਾਲ 21 ਅਗਸਤ 2023 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਪੰਚਾਗ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਚਮੀ ਤਰੀਕ 22 ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਰਹੇਗੀ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਸੂਰਜ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਤੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 8:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ।

ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਵਨ ਮਾਸ ਦੀ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਪੰਜਵੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਨਾਗਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨਾਮ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ-ਵਿਧਾਨ ਨਾਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੀਵਨ 'ਚ ਸੁੱਖ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਆਸ਼ਿਰਵਾਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਧ ਸਾਵਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ੁੱਭ ਸ਼ੁਕਰ ਯੋਗ ਅਤੇ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਫ਼ਾਕ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਰਹੇਗੀ।

ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਇਸ ਸਾਲ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿਉਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਵਨ ਦੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦੀ ਮਹੀਮਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਸਾਵਨ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਅਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਦਾ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਪ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਗਲੇ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਵਧਾਉਦੇ ਹਨ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ 12 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਗਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਧਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਨੰਤ, ਵਾਸੂਕੀ ਅਸ਼ਵਵਰ, ਕਾਰਕੋਟਕ, ਅਸ਼ਵਵਰ, ਸ਼ੰਖਪਾਲ, ਪਦਮ, ਧ੍ਰਿਤਰਾਸ਼ਟਰ, ਕੰਬਲ, ਪਿੰਗਲ, ਤਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਾਲੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ: ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਨਾਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਰੋਲੀ, ਚੌਲ, ਹਲਦੀ, ਕੁਮਕੁਮ ਆਦਿ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਖੀਰ, ਘਿਓ-ਖੰਡ ਪਾ ਕੇ ਕੱਚੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਭੋਗ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਸਾਰੇ 12 ਨਾਗਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਨਾਗ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਨੀ-ਰਾਹੁ-ਕੇਤੂ ਦੁੱਖਾਂ-ਦੋਸ਼ਾ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ: ਇਸ ਦਿਨ ਗਾਂ ਦੇ ਗੋਹੇ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਦੋਨੋ ਪਾਸੇ ਸੱਪ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਕੌਡੀ ਚਿਪਕਾਓ, ਤਾਂਕਿ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਸੱਪ ਦੀ ਛਾਇਆ ਘਰ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਪਵੇ। ਗਾਂ ਦਾ ਗੋਹਾ ਦੌਲਤ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੌਲਤ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਰਾਸਤਾ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ਇਸ ਸਾਲ 21 ਅਗਸਤ 2023 ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਪੰਚਾਗ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਚਮੀ ਤਰੀਕ 22 ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਰਹੇਗੀ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਸੂਰਜ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਤੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁੱਭ ਮੁਹੂਰਤ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਲਗਭਗ 8:30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਰਹੇਗਾ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.