ਵਾਰਾਣਸੀ/ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼: ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੀ ਜਯੰਤੀ (Lal Bahadur Shastri Jayanti) 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਸ਼ੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਬੰਧ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਕਾਸ਼ੀ ਦਾ 'ਨੰਨ੍ਹੇ' ਕਿਵੇਂ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ (Second Prime Minister of India) ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ।
ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਰਾਮਨਗਰ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹੋਇਆ ਜਨਮ : BHU ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕੌਸ਼ਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਅਕਤੂਬਰ 1904 ਨੂੰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਰਾਮਨਗਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਮ ਨੰਨ੍ਹੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁਨਸ਼ੀ ਸ਼ਾਰਦਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਰਾਮਦੁਲਾਰੀ ਸੀ। 1927 ਵਿਚ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ (Lal Bahadur Shastri Birth Place) ਵਜੋਂ, ਲਾਲ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ 9 ਜੂਨ 1964 ਤੋਂ 11 ਜਨਵਰੀ 1966 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 18 ਮਹੀਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
ਬਚਪਨ ਦਾ ਨਾਮ ਨੰਨ੍ਹੇ : ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕੌਸ਼ਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੀ ਨੂੰ ਨੰਨ੍ਹੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਜਦੋਂ ਵੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਿਲਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੰਨੇ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੰਨ੍ਹੇ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ : ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਬਨਾਰਸ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਰਾਮਨਗਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪੀਪਾ ਦਾ ਪੁਲ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਤੈਰ ਕੇ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਪੀਠ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਵਾਰ ਜਨਤਾ ਆਪਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਗੋਵਿੰਦ ਬੱਲਭ ਪੰਤ ਨੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੁਛਾੜਾਂ ਨਾਲ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸਮਝਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਆਵਾਸ ਹੁਣ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ 'ਚ ਤਬਦੀਲ: ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਬਨਾਰਸ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਰਾਮਨਗਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸੂਟਕੇਸ ਹੈ ਜੋ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਰਿਹਾਇਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਕੱਚਾ ਕਮਰਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਸੂਟਕੇਸ ਤੇ ਹੋਰ ਯਾਦਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ: ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਹਿੰਦਰ ਨਾਥ ਲਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਜੱਦੀ ਘਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ, ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੀ ਕੱਚੀ ਰਸੋਈ, ਲਲਿਤਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਕਮਰਾ, ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਬੈੱਡਰੂਮ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੀਟ ਆਦਿ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੂਟਕੇਸ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੋ ਧੋਤੀ ਅਤੇ ਕੁੜਤਾ ਰੱਖਦੇ ਸੀ।
