ETV Bharat / bharat

Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸੀ ਸ਼ਾਮਿਲ...

ਭਾਰਤ ਨੇ 9 ਅਤੇ 10 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਸਿਖਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਜਾਣੋ ਸਮਾਪਤੀ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ...

KASHMIRI PASHMINA TO ZIGHRANA ITTAR GIFT GIVEN TO G20 LEADERS AND THEIR SPOUSES
Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ
author img

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 12, 2023, 10:57 PM IST

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਅਤੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੋਹਫੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਾਂ (A collection of artifacts and products) ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਕਾਰੀਗਰੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

KASHMIRI PASHMINA TO ZIGHRANA ITTAR GIFT GIVEN TO G20 LEADERS AND THEIR SPOUSES
Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ

ਸੈਂਦੂਕ ਬਾਕਸ: ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਬੈਂਡ ਵਾਲਾ ਸ਼ੀਸ਼ਮ ਦੀ ਲੱਕੜ ਦਾ ਡੱਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਠੋਸ ਪੁਰਾਣੀ ਲੱਕੜ ਜਾਂ ਧਾਤ ਦਾ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਕਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਢੱਕਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਵੀ ਹੈ। ਤਣੇ ਨੂੰ ਸ਼ੀਸ਼ਮ (ਭਾਰਤੀ ਰੋਜ਼ਵੁੱਡ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੀ (Unique craftsmanship and quality) ਤਾਕਤ, ਟਿਕਾਊਤਾ, ਵਿਲੱਖਣ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਰੰਗ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ। ਪਿੱਤਲ ਦੀ ਪੱਟੀ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉੱਕਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਕੜ 'ਤੇ ਜੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰਪੀਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਹੈ।

ਲਾਲ ਸੋਨਾ: ਕਸ਼ਮੀਰ ਕੇਸਰ: ਕੇਸਰ ਨੂੰ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ 'ਜ਼ਫ਼ਰਾਨ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ ਮਸਾਲਾ ਹੈ। ਕੇਸਰ ਸਾਰੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਰਸੋਈ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਮੁੱਲ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੇਸਰ ਦਾ ਲਾਲ ਰੰਗ ਸੂਰਜ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਠੰਢੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਤੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਕੇਸਰ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਅਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤੀਬਰ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ, ਜੀਵੰਤ ਰੰਗ ਅਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਬਣਾਇਆ।

KASHMIRI PASHMINA TO ZIGHRANA ITTAR GIFT GIVEN TO G20 LEADERS AND THEIR SPOUSES
Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ

ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ: ਪੀਕੋ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਅਤੇ ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚਾਹ ਟੇਪਸਟਰੀ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਤਨ ਹਨ, ਜੋ ਚਾਹ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਕਲਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਚਾਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਚਾਹ ਹੈ। ਚਾਹ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਚਾਹ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀਆਂ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ 3000-5000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਕੋਮਲ ਪੱਤੇ ਹੀ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। 1000-3000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਹਰੇ ਭਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਾਹ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਹਲਕਾ ਹੈ. ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਆਨੰਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਈਸਡ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਸੰਦੀਦਾ ਵਿਕਲਪ ਹੈ।

ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ: ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਟੈਰੋਇਰ ਮੈਪਡ ਕੌਫੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਰਾਕੂ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਘਾਟੀ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੌਫੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਜਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੌਫੀ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਅਰੇਬਿਕਾ, ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਸੁਆਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਿੰਫਨੀ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮੈਂਗਰੋਵ ਸ਼ਹਿਦ: ਸੁੰਦਰਬਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੈਂਗਰੋਵ ਜੰਗਲ ਹੈ। ਇਹ ਮੱਖੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜੰਗਲੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ। ਸੁੰਦਰਬਨ ਸ਼ਹਿਦ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸਵਾਦ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੁੰਭਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿੱਠੇ ਖਲੀਸ਼ਾ, ਬਾਣੀ ਅਤੇ ਗਾਰਨ ਦੇ ਰਸ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਦ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਚਿਪਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੁੰਦਰਬਨ ਸ਼ਹਿਦ 100% ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫਲੇਵੋਨੋਇਡਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ: ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸ਼ਾਲ ਹਲਕਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੈ। ਫਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ‘ਪਸ਼ਮਾ’ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉੱਨ। ਪਰ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਚਾਂਗਥੰਗੀ ਬੱਕਰੀ (ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਲੱਖਣ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਬੱਕਰੀ) ਦੀ ਕੱਚੀ ਉੱਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 14,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਕੁਲੀਨਤਾ ਦੇ ਸੂਚਕ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕੱਪੜਾ ਕਿਸੇ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਸੀ। ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਹਰੇਕ ਟੁਕੜਾ ਕਾਰੀਗਰੀ, ਵਿਲੱਖਣਤਾ, ਦੰਤਕਥਾ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ।

ਜਿਘਰਾਣਾ ਪਰਫਿਊਮ: ਜਿਘਰਾਣਾ ਪਰਫਿਊਮ ਕਨੌਜ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤਰ ਹੈ। ਇਹ ਵਧੀਆ ਅਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰੀਗਰ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਗੁਲਾਬ ਵਰਗੇ ਦੁਰਲੱਭ ਫੁੱਲ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਤੇਲ ਫਿਰ ਹਾਈਡਰੋ-ਡਿਸਟੀਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਖਾਦੀ ਦੁਪੱਟਾ: ਖਾਦੀ ਇਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਫੈਬਰਿਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਖੁਦ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਕਾਰੀਗਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 70% ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਧਾਗੇ ਬੁਣਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਸ਼ਨ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਚਰਖੇ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਨ ਤੱਕ, ਖਾਦੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਟਿਕਾਊ ਫੈਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 2023 ਵਿੱਚ G20 ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇ, ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਲੋਗੋ ਅਤੇ ਥੀਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ। ਪਹਿਲੀ G20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਸੰਮਲਿਤ, ਨਿਰਣਾਇਕ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ-ਮੁਖੀ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ G20 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਦੂਜੀ ਜੀ-20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਸਮਾਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਲ ਕਮਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਲੋਗੋ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀ-20 ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੇ ਇਸ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ 75 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਜੀ-20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਿੱਕੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 75 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਅਤੇ 'ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 100 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। G20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਲੋਗੋ ਅਤੇ ਥੀਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀਗਤ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਹਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਸਿੱਕਾ ਚਾਂਦੀ, ਨਿਕਲ, ਜ਼ਿੰਕ ਅਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਚਤੁਰਭੁਜ ਮਿਸ਼ਰਤ ਧਾਤ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ।

ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ: ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਜੀ-20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਤੋਹਫੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਲਬਰਟੋ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮਾਰਸੇਲਾ ਲੁਚੇਟੀ ਨੂੰ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਬਨਾਰਸੀ ਸਿਲਕ ਸਟੋਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਮੀਰੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਬੁਣਾਈ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਲਪੇਟਿਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਕਾਰਫ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਨਿਆ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਚੋਰੀਆਂ ਸਦੀਵੀ ਸੁਹਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਇੱਕ ਆਬਨੂਸ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਸੰਘਣੀ ਅਤੇ ਬਾਰੀਕ ਬਣਤਰ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਆਬਨੂਸ ਲੱਕੜ 'ਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਜਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਰੀਗਰ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਥੀਂ ਬੁਣਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਲਕਾ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸ਼ਾਲ ਕਠੋਰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਰਾਇਲਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਹ ਇੱਕ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਮਾਚ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਰੀਗਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਮੂਨਾ, ਇਹ ਡੱਬਾ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਮਿੱਝ, ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਤੂੜੀ ਅਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਸਲਫੇਟ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਸਾਰੀਸਟੋਲਸ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਅਸਾਮ ਸਟੋਲਸ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਬੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕੱਪੜੇ ਹਨ। ਇਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁਗਾ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਟੋਲ ਆਪਣੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਕਸਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਕਦਮ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਦਮ (ਬਰਫ਼ ਦੇ ਰੁੱਖ) ਦੀ ਲੱਕੜ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਬਕਸਾ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਨੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ। ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਆਪਣੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਰੰਗਾਂ, ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਕਾਰੀਗਰੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। 'ਕਾਂਜੀਵਰਮ' ਨਾਮ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ, ਜਿੱਥੋਂ ਇਸ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਦੀਆਂ ਚੋਰੀਆਂ ਕੁਸ਼ਲ ਬੁਣਕਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁੱਧ ਮਲਬੇਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗਿਆਂ ਤੋਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਫੈਬਰਿਕ ਹੈ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਕਦਮ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੇ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਅਤੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੋਹਫੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਾਂ (A collection of artifacts and products) ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬੋਲਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਕਾਰੀਗਰੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

KASHMIRI PASHMINA TO ZIGHRANA ITTAR GIFT GIVEN TO G20 LEADERS AND THEIR SPOUSES
Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ

ਸੈਂਦੂਕ ਬਾਕਸ: ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਬੈਂਡ ਵਾਲਾ ਸ਼ੀਸ਼ਮ ਦੀ ਲੱਕੜ ਦਾ ਡੱਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਠੋਸ ਪੁਰਾਣੀ ਲੱਕੜ ਜਾਂ ਧਾਤ ਦਾ ਬਣਿਆ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਕਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਢੱਕਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਵੀ ਹੈ। ਤਣੇ ਨੂੰ ਸ਼ੀਸ਼ਮ (ਭਾਰਤੀ ਰੋਜ਼ਵੁੱਡ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੀ (Unique craftsmanship and quality) ਤਾਕਤ, ਟਿਕਾਊਤਾ, ਵਿਲੱਖਣ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਰੰਗ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ। ਪਿੱਤਲ ਦੀ ਪੱਟੀ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉੱਕਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਕੜ 'ਤੇ ਜੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਾਸਟਰਪੀਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਹੈ।

ਲਾਲ ਸੋਨਾ: ਕਸ਼ਮੀਰ ਕੇਸਰ: ਕੇਸਰ ਨੂੰ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ 'ਜ਼ਫ਼ਰਾਨ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ ਮਸਾਲਾ ਹੈ। ਕੇਸਰ ਸਾਰੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਰਸੋਈ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਮੁੱਲ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੇਸਰ ਦਾ ਲਾਲ ਰੰਗ ਸੂਰਜ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਠੰਢੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਤੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਕੇਸਰ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਅਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗੁਣਵੱਤਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤੀਬਰ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ, ਜੀਵੰਤ ਰੰਗ ਅਤੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਬਣਾਇਆ।

KASHMIRI PASHMINA TO ZIGHRANA ITTAR GIFT GIVEN TO G20 LEADERS AND THEIR SPOUSES
Gift For G20 leaders : G20 ਦੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਤੋਹਫੇ, ਜਾਣੋ ਇਸ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ

ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ: ਪੀਕੋ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਅਤੇ ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚਾਹ ਟੇਪਸਟਰੀ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਤਨ ਹਨ, ਜੋ ਚਾਹ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਕਲਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਚਾਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਚਾਹ ਹੈ। ਚਾਹ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਚਾਹ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀਆਂ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ 3000-5000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਕੋਮਲ ਪੱਤੇ ਹੀ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨੀਲਗਿਰੀ ਚਾਹ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। 1000-3000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਹਰੇ ਭਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਾਹ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਹਲਕਾ ਹੈ. ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਆਨੰਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਈਸਡ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਇੱਕ ਪਸੰਦੀਦਾ ਵਿਕਲਪ ਹੈ।

ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ: ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਟੈਰੋਇਰ ਮੈਪਡ ਕੌਫੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਰਾਕੂ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਘਾਟੀ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੌਫੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਜਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੌਫੀ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁੱਧ ਅਰੇਬਿਕਾ, ਅਰਾਕੂ ਕੌਫੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਸੁਆਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਿੰਫਨੀ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਮੈਂਗਰੋਵ ਸ਼ਹਿਦ: ਸੁੰਦਰਬਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੈਂਗਰੋਵ ਜੰਗਲ ਹੈ। ਇਹ ਮੱਖੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜੰਗਲੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ। ਸੁੰਦਰਬਨ ਸ਼ਹਿਦ ਦਾ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸਵਾਦ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੁੰਭਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿੱਠੇ ਖਲੀਸ਼ਾ, ਬਾਣੀ ਅਤੇ ਗਾਰਨ ਦੇ ਰਸ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਦ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਚਿਪਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੁੰਦਰਬਨ ਸ਼ਹਿਦ 100% ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫਲੇਵੋਨੋਇਡਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ।

ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ: ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸ਼ਾਲ ਹਲਕਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੈ। ਫਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ‘ਪਸ਼ਮਾ’ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉੱਨ। ਪਰ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਚਾਂਗਥੰਗੀ ਬੱਕਰੀ (ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਲੱਖਣ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਬੱਕਰੀ) ਦੀ ਕੱਚੀ ਉੱਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ ਤੋਂ ਸਿਰਫ 14,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਕੁਲੀਨਤਾ ਦੇ ਸੂਚਕ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕੱਪੜਾ ਕਿਸੇ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਸੀ। ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਹਰੇਕ ਟੁਕੜਾ ਕਾਰੀਗਰੀ, ਵਿਲੱਖਣਤਾ, ਦੰਤਕਥਾ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ।

ਜਿਘਰਾਣਾ ਪਰਫਿਊਮ: ਜਿਘਰਾਣਾ ਪਰਫਿਊਮ ਕਨੌਜ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤਰ ਹੈ। ਇਹ ਵਧੀਆ ਅਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰੀਗਰ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਚਮੇਲੀ ਅਤੇ ਗੁਲਾਬ ਵਰਗੇ ਦੁਰਲੱਭ ਫੁੱਲ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਤੇਲ ਫਿਰ ਹਾਈਡਰੋ-ਡਿਸਟੀਲੇਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਖਾਦੀ ਦੁਪੱਟਾ: ਖਾਦੀ ਇਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਫੈਬਰਿਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਖੁਦ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਕਾਰੀਗਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 70% ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਧਾਗੇ ਬੁਣਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਸ਼ਨ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਚਰਖੇ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਨ ਤੱਕ, ਖਾਦੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਟਿਕਾਊ ਫੈਸ਼ਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 2023 ਵਿੱਚ G20 ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇ, ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਲੋਗੋ ਅਤੇ ਥੀਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ। ਪਹਿਲੀ G20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਸੰਮਲਿਤ, ਨਿਰਣਾਇਕ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ-ਮੁਖੀ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ G20 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਦੂਜੀ ਜੀ-20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਸਮਾਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਲ ਕਮਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਲੋਗੋ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀ-20 ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੇ ਇਸ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ 75 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਜੀ-20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਿੱਕੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 75 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਅਤੇ 'ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਾਲ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 100 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। G20 ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਭਾਰਤ ਦੇ G20 ਲੋਗੋ ਅਤੇ ਥੀਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀਗਤ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਹਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਸਿੱਕਾ ਚਾਂਦੀ, ਨਿਕਲ, ਜ਼ਿੰਕ ਅਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਚਤੁਰਭੁਜ ਮਿਸ਼ਰਤ ਧਾਤ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ।

ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ: ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਜੀ-20 ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਤੋਹਫੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਲਬਰਟੋ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮਾਰਸੇਲਾ ਲੁਚੇਟੀ ਨੂੰ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਬਨਾਰਸੀ ਸਿਲਕ ਸਟੋਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਮੀਰੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਬੁਣਾਈ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਮੋਢਿਆਂ 'ਤੇ ਲਪੇਟਿਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਕਾਰਫ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਿਨਿਆ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਚੋਰੀਆਂ ਸਦੀਵੀ ਸੁਹਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਇੱਕ ਆਬਨੂਸ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਹੁਤ ਸੰਘਣੀ ਅਤੇ ਬਾਰੀਕ ਬਣਤਰ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਆਬਨੂਸ ਲੱਕੜ 'ਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਜਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਰੀਗਰ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਥੀਂ ਬੁਣਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਲਕਾ ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸ਼ਾਲ ਕਠੋਰ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਸ਼ਮੀਨਾ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਰਾਇਲਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਹ ਇੱਕ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਮਾਚ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਰੀਗਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਮੂਨਾ, ਇਹ ਡੱਬਾ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਮਿੱਝ, ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਤੂੜੀ ਅਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਸਲਫੇਟ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਸਾਰੀਸਟੋਲਸ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਅਸਾਮ ਸਟੋਲਸ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਬੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕੱਪੜੇ ਹਨ। ਇਸ ਚੋਰੀ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁਗਾ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਟੋਲ ਆਪਣੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਕਸਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਕਦਮ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਦਮ (ਬਰਫ਼ ਦੇ ਰੁੱਖ) ਦੀ ਲੱਕੜ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਬਕਸਾ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਤੋਹਫ਼ਾ: ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਨੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ। ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਆਪਣੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਰੰਗਾਂ, ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਕਾਰੀਗਰੀ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। 'ਕਾਂਜੀਵਰਮ' ਨਾਮ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਚੀਪੁਰਮ, ਜਿੱਥੋਂ ਇਸ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਕਾਂਜੀਵਰਮ ਦੀਆਂ ਚੋਰੀਆਂ ਕੁਸ਼ਲ ਬੁਣਕਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁੱਧ ਮਲਬੇਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗਿਆਂ ਤੋਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਫੈਬਰਿਕ ਹੈ। ਇਹ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਕਦਮ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਜਾਲੀ ਵਾਲੇ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੇ ਹੱਥੀਂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.