ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਆਈ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਮਿਆਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤ (ਐੱਮ.ਆਰ.ਪੀ.) 'ਚ 10 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਤੱਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ 60 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਗਲੋਬਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤਾਂ ਦਬਾਅ 'ਚ ਆਈਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 10-15 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਤੱਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਐਮਆਰਪੀ ਵੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਗਲੋਬਲ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਖੁਰਾਕ ਸਕੱਤਰ ਸੁਧਾਂਸ਼ੂ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਐਮਆਰਪੀ ਘਟਾ ਕੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਗਈ।
ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਮਆਰਪੀ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਜਿਵੇਂ ਪਾਮ ਆਇਲ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਤੇਲ 'ਤੇ ਐਮਆਰਪੀ 10 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣ ਨਾਲ ਹੋਰ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੀ ਹੇਠਾਂ ਆ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੁਰਾਕ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇ ਰਸੋਈ ਦੇ ਤੇਲ ਲਈ ਇੱਕ ਹੀ ਐਮਆਰਪੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ MRP 'ਚ 3-5 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਦਾ ਫਰਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕੋ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਐਮਆਰਪੀ ਵਿੱਚ 3-5 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਦਾ ਫਰਕ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਰਚੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਮਆਰਪੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਤਾਂ ਐਮਆਰਪੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜੋ ਤੀਜਾ ਮੁੱਦਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ, ਉਹ ਸੀ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੇ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ। ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਪੈਕੇਜ 'ਤੇ ਲਿਖ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਨੂੰ 15 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ 'ਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਤੇਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਦਰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ 'ਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। 15°C 'ਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤੇਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਪੈਕੇਜ 'ਤੇ ਘੱਟ ਵਜ਼ਨ ਨਹੀਂ ਛਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਜੋ ਕਿ ਅਨੁਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਹ ਕਹਿ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ 910 ਗ੍ਰਾਮ ਭੋਜਨ ਨੂੰ 15 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਭਾਰ 900 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਤਰਾਲਾ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਹੈ। ਖਪਤਕਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 6 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ, ਪਾਮ ਤੇਲ ਦੀ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਔਸਤ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤ 144.16 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ, ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦਾ ਤੇਲ 185.77 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ 185.77 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ 177.37 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 177.37 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ। ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 187.93 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਰਹੀ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਾਣੋ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇ 'ਦਿੱਲੀ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਫੈਸਟੀਵਲ'