ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਈਦ ਜਾਂ ਈਦ ਉਲ-ਫਿਤਰ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੜੀ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਮਾਜ਼ ਵੀ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਮਿੱਠੀ ਈਦ ਦਾ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਿੱਠੀ ਈਦ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਈਦ ਉਲ ਫਿਤਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਲਾਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ਵਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਬਲਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਮੀਠੀ ਈਦ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: Amrit Wele Da Mukhwak: ੮ ਵੈਸਾਖ, ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
ਈਦ ਉਲ-ਫਿਤਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ: ਈਦ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਈਦ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ ਵੀ ਚੰਦ ਦੇਖਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਈਦ ਨੂੰ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਦ ਨੂੰ ਮਿਠੀ ਈਦ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦਿਨ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਦੇਣਾ, ਭੁੱਖਿਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣਾ ਆਦਿ। ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸਲਾਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਖੁਦ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਦ ਦੇ ਦਿਨ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲੋਕ 30 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇਣ ਲਈ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਫਿਤਰਾ ਜਾਂ ਜ਼ਕਾਤ (ਦਾਨ) ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?: ਈਦ ਉਲ ਫਿਤਰ ਜਾਂ ਮਿੱਠੀ ਈਦ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਸੀ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਿਉਹਾਰ ਇਸਲਾਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਵਾਲ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਈਦ ਉਦੋਂ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕੋ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ?: ਹੋਲੀ, ਦੀਵਾਲੀ ਵਾਂਗ ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਵੀ ਹਰ ਸਾਲ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਿਜਰੀ ਕੈਲੰਡਰ ਇੱਕ ਚੰਦਰ ਕੈਲੰਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮਹੀਨਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਈਦ-ਉਲ-ਫਿਤਰ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ 'ਈਦ ਮੁਬਾਰਕ' ਦੀ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 'ਈਦੀ' ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵੱਲੋਂ ਛੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: Chardham Yatra 2023: ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ, ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਗੰਗੋਤਰੀ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਕਪਾਟ
