ETV Bharat / bharat

Earthquake: ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਉੱਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ, ਹਿੱਲੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਧਰਤੀ

author img

By

Published : Jan 1, 2023, 10:56 AM IST

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਦੁਪਹਿਰ ਕਰੀਬ 1.19 ਵਜੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜਰ 'ਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ (Earthquake in jhajjar) ਹਨ। ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 3.8 ਮਾਪੀ ਗਈ ਹੈ।

Earthquake in jhajjar haryana on new year 2023 earthquake tremors felt in haryana
Earthquake in jhajjar haryana on new year 2023 earthquake tremors felt in haryana

ਝੱਜਰ: ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ (Earthquake in jhajjar) ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੁਪਹਿਰ ਕਰੀਬ 1.19 ਵਜੇ 3.8 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜਰ ਵਿੱਚ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਨਵੇਂ ਵਰ੍ਹੇ ਦੀ ਆਮਦ ਮੌਕੇ ਦੇਸ਼ਾਂ-ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਈ ਸੰਗਤ ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਨਤਮਸਤਕ

ਇਸ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਸੀ। ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾ ਰਹੇ ਲੋਕ ਜ਼ਰੂਰ ਡਰ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 29 ਨਵੰਬਰ 2022 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 2.5 ਅਤੇ 12 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ 5.4 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਨੇਪਾਲ ਸੀ।

ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਣ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਹਿਲਜੁਲ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਟਲਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਏਸ਼ੀਆਈ ਭੂਚਾਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ: ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਭੂਚਾਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ 1905 ਦੇ ਕਾਂਗੜਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 7.8 ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਖੇਤਰ ਯਾਨੀ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗਾ। ਪਰ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਆਵੇਗਾ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭੂਚਾਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭੂਚਾਲ ਇੱਕ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਗਤੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅੰਦਰੂਨੀ (ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਪੰਨ) ਥਰਮਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤਹ ਪਰਤ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਚਾਰ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਜ਼ੋਨ-2, ਜ਼ੋਨ-III, ਜ਼ੋਨ-4 ਅਤੇ ਜ਼ੋਨ-V ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਚਾਰਾਂ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਜ਼ੋਨ-V ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂਚਾਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਜ਼ੋਨ ਹੈ ਜਦਕਿ ਜ਼ੋਨ-2 ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਆਨ ਡਿਊਟੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ

ਝੱਜਰ: ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜਰ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ (Earthquake in jhajjar) ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੁਪਹਿਰ ਕਰੀਬ 1.19 ਵਜੇ 3.8 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਝੱਜਰ ਵਿੱਚ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਨਵੇਂ ਵਰ੍ਹੇ ਦੀ ਆਮਦ ਮੌਕੇ ਦੇਸ਼ਾਂ-ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਈ ਸੰਗਤ ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਨਤਮਸਤਕ

ਇਸ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਸੀ। ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾ ਰਹੇ ਲੋਕ ਜ਼ਰੂਰ ਡਰ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 29 ਨਵੰਬਰ 2022 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 2.5 ਅਤੇ 12 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ 5.4 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਨੇਪਾਲ ਸੀ।

ਭੂਚਾਲ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਣ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਹਿਲਜੁਲ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਟਲਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਏਸ਼ੀਆਈ ਭੂਚਾਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ: ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਭੂਚਾਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ 1905 ਦੇ ਕਾਂਗੜਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 7.8 ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਖੇਤਰ ਯਾਨੀ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗਾ। ਪਰ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਆਵੇਗਾ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭੂਚਾਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਭੂਚਾਲ ਇੱਕ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਗਤੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅੰਦਰੂਨੀ (ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਪੰਨ) ਥਰਮਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤਹ ਪਰਤ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਚਾਰ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਜ਼ੋਨ-2, ਜ਼ੋਨ-III, ਜ਼ੋਨ-4 ਅਤੇ ਜ਼ੋਨ-V ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਚਾਰਾਂ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਜ਼ੋਨ-V ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂਚਾਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਜ਼ੋਨ ਹੈ ਜਦਕਿ ਜ਼ੋਨ-2 ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਆਨ ਡਿਊਟੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.