ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ (Afghanistan) ਉੱਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਲਈ ਰੂਸ(Russia) , ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੇਜਬਾਨੀ ਕਰੇਗਾ। ਜੋ ਅਫਗਾਨ ਸੰਕਟ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅੱਤਵਾਦ, ਕੱਟਰਪੰਥ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲਾ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਿੱਬੜਨ ਵਿੱਚ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਸਾਂਝਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤਲਾਸ਼ਣਗੇ।
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ (Afghanistan) ਉੱਤੇ ਦਿੱਲੀ (Delhi) ਖੇਤਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਸੱਦਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੁੱਝ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਜੀਤ ਡੋਭਾਲ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਵਾਦ ਵਿੱਚ ਕਜਾਕਿਸਤਾਨ, ਕਿਰਗਿਸਤਾਨ, ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ , ਤੁਰਕਮੇਨੀਸਤਾਨ ਅਤੇ ਉਜਬੇਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਗੇ।
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਰਹੇ ਅੱਠ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕਬਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਟਿਲਤਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ।ਚੁਨੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਿੱਬੜਨ ਲਈ ਵਿਵਹਾਰਕ ਚੀਜਾਂ ਉੱਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰਹੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਪਾਰ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਥੇ ਅਮਰੀਕੀ ਬਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਛੱਡੇ ਗਏ ਫੌਜੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਖਤਰੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ, ਕਜਾਕਿਸਤਾਨ, ਕਿਰਗੀਜ ਗਣਰਾਜ, ਰੂਸ, ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ, ਤੁਰਕਮੇਨੀਸਤਾਨ ਅਤੇ ਉਜਬੇਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਿਖੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦਾਂ ਦੇ ਸਕੱਤਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਦੇ ਘਟਨਾਕਰਮ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹਾਲਤ ਦੀ ਸਮਿਖਿਅਕ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸੰਗ ਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਚੁਨੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਿੱਬੜਨ ਦੇ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਉੱਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਾਰੰਪਰਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿੱਤਰਪੂਰਨ ਸੰਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੈਦਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਾਨਵੀ ਚੁਨੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਧਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਆ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬੈਠਕ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਰਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਦੀ ਸਮਾਨ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸੇ ਯੋਗਤਾ ਸਬੰਧੀ ਅੰਤਰ ਹੈ।ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਅਨੁਪਸਥਿਤ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੀਜਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਬੰਧੀ ਕੁੱਝ ਜਟਿਲਤਾ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਉੱਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਹੁੰਦੀ ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਸੀਪੀਸੀ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਬੈਠਕ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਦੇ ਵਿੱਚ 2018 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦਾ ਤਰਜਮਾਨੀ ਉੱਥੇ ਦੀ ਸਰਵਉੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਰਿਅਰ ਏਡਮਿਰਲ ਅਲੀ ਸ਼ਾਮਖਾਨੀ ਕਰਨਗੇ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੂਸ ਦਾ ਤਰਜਮਾਨੀ ਉੱਥੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਨਿਕੋਲਾਈ ਪੀ. ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਜਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਰੀਮ ਮਾਸੀਮੋਵ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਨਗੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਿਰਗਿਸਤਾਨ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਮਰਾਤ ਮੁਕਾਨੋ ਵਿਚ ਇਮਾਂਕੁਲੋਵ ਨੂੰ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤਾਜਿਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਨਸਰੁੱਲੋ ਰਹਮਤਜੋਨ ਮਹਮੂਦਜੋਦਾ ਅਤੇ ਤੁਰਕਮੇਨੀਸਤਾਨ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਚਾਰਮੀਰਤ ਕਾਕਲਏਵਵਿਚ ਅਮਾਵੋਵ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਨਗੇ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ। ਡੋਭਾਲ ਆਪਣੇ ਹੰਮਰੁਤਬਿਆਂ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਬੈਠਕ ਕਰਨਗੇ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ:ਇਰਾਕ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ 'ਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲਾ, ਕਦੀਮੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ: ਅਧਿਕਾਰੀ
