ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ 'ਚ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਆਮ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੁਝ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨਾ-ਚਾਂਦੀ, ਹੀਰਾ ਅਤੇ ਪਲੈਟੀਨਮ ਵਰਗੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਧਾਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਮੋਦੀ 2.0 ਸਰਕਾਰ 'ਚ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 5ਵੇਂ ਬਜਟ 'ਚ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਜਟ 'ਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੇ, ਪਲੈਟੀਨਮ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੋਨਾ, ਪਲੈਟੀਨਮ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 57 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਉਪਰ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਕੀਮਤ 67 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਜਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਢਿੱਲੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਪਲੈਟੀਨਮ ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਡਾਂ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਸਮਾਨ 'ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਪਲੈਟੀਨਮ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ, ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਸਤੂਆਂ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਸੋਨੇ 'ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 10.75 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 15 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਉਛਾਲ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ: ਸੰਸਾਰਕ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਕੀਮਤੀ ਧਾਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਰਾਫਾ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 1,090 ਰੁਪਏ ਵਧ ਕੇ 57,942 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। HDFC ਸਕਿਓਰਿਟੀਜ਼ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਪਿਛਲੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੈਸ਼ਨ 'ਚ ਸੋਨਾ 56,852 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਚਾਂਦੀ ਵੀ 1,947 ਰੁਪਏ ਚੜ੍ਹ ਕੇ 69,897 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਈ। ਪਿਛਲੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੈਸ਼ਨ 'ਚ ਚਾਂਦੀ 67,950 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਈ ਸੀ।
HDFC ਸਕਿਓਰਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਪਾਟ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 1,090 ਰੁਪਏ ਵਧ ਕੇ 57,942 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਹੋ ਗਈ।" ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਸੋਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਕੇ 1,923 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ, ਜਦਕਿ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਡਿੱਗ ਕੇ 23.27 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ 'ਤੇ ਆ ਗਈ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਮੈਕਸ 'ਤੇ ਸਪੌਟ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਪਿਛਲੇ ਬੰਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1,923 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸ 'ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਡਾਲਰ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਯੂਐਸ ਫੈਡਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਦੁਆਰਾ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੇ ਮਹੀਨੇ ਲਾਭ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਮਾਹਰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਕੀਮਤੀ ਧਾਤਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, ਗਜਲ ਜੈਨ, ਫੰਡ ਮੈਨੇਜਰ: ਵਿਕਲਪਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੁਆਂਟਮ ਏਐਮਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਨੇ 'ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ 10.75 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 15 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਘਰੇਲੂ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਸਿਰਫ 1.5-2 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਧਾਤੂ ਦੀ ਘੱਟ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਘਰੇਲੂ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੇਂ ਲਈ ਲਗਭਗ 2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਛੋਟ 'ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਜਟ 2023-24 ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਦੀ ਉਮੀਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਜੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਜਿਉਂ ਦੀ ਤਿਉਂ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ 15 ਫੀਸਦੀ ਜੀਐਸਟੀ ਲਗਾਇਆ। ਰਾਹਤ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਛੋਟ ਦੀ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਵਿਗਾੜਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਾਲਾਬਾਰ ਗੋਲਡ ਐਂਡ ਡਾਇਮੰਡਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮਪੀ ਅਹਿਮਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਤਨ ਅਤੇ ਗਹਿਣੇ ਉਦਯੋਗ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਚਾਂਦੀ ਲਈ ਡਿਊਟੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਕੀਮਤੀ ਧਾਤੂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਭੌਤਿਕ ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਰਸੀਦਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਸੋਨੇ ਦੇ ਮੁਦਰੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਪੀਐਨ ਗਾਡਗਿਲ ਐਂਡ ਸੰਨਜ਼ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਗਾਰਗੀ, ਆਦਿਤਿਆ ਮੋਡਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਨੇ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 2.5 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ 2.5 ਫੀਸਦੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਟਰਲਿੰਗ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਨਾਲ ਫੈਸ਼ਨ ਜਿਊਲਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Budget 2023: ਮੱਧ ਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਬਜਟ ਕਿਵੇਂ ਹੈ ਖ਼ਾਸ, ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੋ
ਮੋਡਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਅਤਿ-ਅਮੀਰ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਰਚਾਰਜ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਭਾਵਨਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਆਮਦਨ ਕਰ ਦੀ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਡਿਸਪੋਸੇਬਲ ਸਰਪਲੱਸ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਅਖਤਿਆਰੀ ਖਰਚ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਐਫਐਮਸੀਜੀ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਾਮਾ ਜਵੈਲਰੀ ਦੇ ਐਮਡੀ ਕੋਲਿਨ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਬਾਰਾਂ 'ਤੇ ਬੇਸਿਕ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਣੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਥਾਨਕ ਰਿਫਾਇਨਰੀਆਂ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।