ਹੈਦਹਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: ਵਿਘਨਹਰਤਾ, ਮੰਗਲਮੂਰਤੀ, ਗਜਾਨਨ, ਗਣਪਤੀ, ਗਣੇਸ਼, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਵੱਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ (Ganesh Chaturthi 2022) ਕਰਨ ਨਾਲ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਦਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਹਰ ਇੱਕ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (Famous Ganesh Temples)
ਸਿੱਧੀਵਿਨਾਇਕ ਮੰਦਰ: ਇਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੰਦਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਿਰ 1801 ਵਿੱਚ ਲਕਸ਼ਮਣ ਵਿਠੂ ਅਤੇ ਦੇਉਬਾਈ ਪਾਟਿਲ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਨੇਤਾ, ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਤਵੰਤੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਗਣਪਤ ਬੱਪਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸ਼੍ਰੀਮੰਤ ਦਗਡੂਸੇਠ ਹਲਵਾਈ ਮੰਦਰ: ਸ਼੍ਰੀਮੰਤ ਦਗਡੂਸੇਠ ਹਲਵਾਈ ਮੰਦਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਣੇਸ਼ ਮੰਦਰ ਹੈ, ਜੋ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ ਆਪਣੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਕਲਾ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਮੰਦਰ 1893 ਵਿੱਚ ਪੁਣੇ ਦੇ ਦਗਡੂਸੇਠ ਹਲਵਾਈ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਪਲੇਗ ਨਾਲ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਲੋਕ ਇਸ ਮੰਦਰ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਉਚੀ ਪਿੱਲਯਾਰ ਕੋਇਲ ਮੰਦਿਰ: ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਣੇਸ਼ ਮੰਦਰ ਤਿਰੂਚਿਰਾਪੱਲੀ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਰ 272 ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ ਪਹਾੜੀ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਕ ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਨੇ ਉਥੇ ਭਗਵਾਨ ਰੰਗਨਾਥ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਵਣ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਰੰਗਨਾਥ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵਿਭੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੇ ਵਿਭੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਗਾਓਗੇ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਭੀਸ਼ਨ ਉਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਲੰਕਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਵਿਭੀਸ਼ਨ ਨੇ ਕਾਵੇਰੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਤਦ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਇੱਕ ਆਜੜੀ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਕੇ ਉੱਥੇ ਆਏ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ, ਉਹ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਵਿਭੀਸ਼ਨ ਮੂਰਤੀ ਗਣੇਸ਼ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਗਏ ਤਾਂ ਗਣੇਸ਼ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਰੰਗਨਾਥ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਉਥੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।
ਰਣਥੰਬੋਰ ਗਣੇਸ਼ ਮੰਦਰ: ਰਣਥੰਭੌਰ ਦਾ ਗਣੇਸ਼ ਮੰਦਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਰਣਥੰਭੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇੱਥੇ ਗਣੇਸ਼ ਦੇ ਤ੍ਰਿਨੇਤਰ ਰੂਪ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰੁਕਮਣੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਸੱਦਾ ਵੀ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਮੰਦਰ 'ਚ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਗਣੇਸ਼ ਮੇਲਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਕਨਿਪਕਮ ਵਿਨਾਇਕ ਮੰਦਰ: ਇਹ ਵਿਨਾਇਕ ਮੰਦਰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਚਿਤੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਨੀਪਕਮ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਕੁਲੋਥੁੰਗ ਚੋਲਾ ਨੇ ਇਹ ਮੰਦਰ ਬਣਵਾਇਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵਿਜੇਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ। ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਹਮੋਤਸਵਮ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ 'ਤੇ ਵਿਨਾਇਕ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ, ਬੱਪਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਮਹੂਰਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਆਓ ਘਰ