ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦਾ ਰਾਕੇਟ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਇਸਰੋ ਦਾ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਲੈ ਕੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਕੇਟ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਰਾਕੇਟ ਨੇ 34 ਮਿੰਟ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਦੇ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਫਾਲਕਨ 9 ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਇਹ 396ਵੀਂ ਉਡਾਣ ਸੀ।
ਸਪੇਸਐਕਸ ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲਾਂਚ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਕੇਪ ਕੈਨੇਵਰਲ, ਫਲੋਰੀਡਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੋਮਵਾਰ-ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੰਚਾਰ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਨੂੰ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਫਾਲਕਨ 9 ਰਾਕੇਟ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਾਡਬੈਂਡ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫਲਾਈਟ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
Propellant load is underway for today’s Falcon 9 launch of the @NSIL_India GSAT-N2 mission from Florida. Liftoff is targeted for 1:31 p.m. ET pic.twitter.com/aODcW6NW7J
— SpaceX (@SpaceX) November 18, 2024
ਇਸਰੋ ਦੀ ਵਪਾਰਕ ਸ਼ਾਖਾ ਨਿਊ ਸਪੇਸ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਐਮਡੀ ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਡੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਾਂਚਿੰਗ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੀਸੈਟ ਸਹੀ ਪੰਧ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। GSAT N-2 ਜਾਂ GSAT 20 ਨਾਮ ਦੇ ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਦਾ ਭਾਰ 4700 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੇਪ ਕੈਨਾਵੇਰਲ ਵਿਖੇ ਸਪੇਸ ਕੰਪਲੈਕਸ 40 ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਪੇਸਐਕਸ ਨੇ ਯੂਐਸ ਸਪੇਸ ਫੋਰਸ ਤੋਂ ਲੀਜ਼ 'ਤੇ ਲਾਂਚ ਪੈਡ ਲਿਆ ਹੈ। ਸਪੇਸ ਫੋਰਸ ਦਾ ਗਠਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ 2019 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ: ਐੱਸ. ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਯੂਆਰ ਰਾਓ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨ-ਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕੁਸ਼ਲ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਡੀਕੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕਾ-ਬੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਇਕਲੌਤਾ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਹੈ।
Liftoff of GSAT-N2! pic.twitter.com/4JqOrQINzE
— SpaceX (@SpaceX) November 18, 2024
GSAT-N2 ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
GSAT-20 ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਰਾਡਬੈਂਡ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ 48Gpbs ਦੀ ਸਪੀਡ 'ਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਦੀਪ ਸਮੂਹ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਦੀਪ ਸਮੇਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ 32 ਤੰਗ ਸਪਾਟ ਬੀਮ ਹਨ। 8 ਬੀਮ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਨ, 24 ਚੌੜੀਆਂ ਬੀਮ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਨ। ਇਹ 32 ਬੀਮ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੱਬ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਿਤ ਹਨ। ਕਾ-ਬੈਂਡ ਉੱਚ-ਥਰੂਪੁੱਟ ਸੰਚਾਰ ਪੇਲੋਡ ਸਮਰੱਥਾ ਲਗਭਗ 48 GB ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ।
GSAT-N ਦੀ 80 ਫੀਸਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਦਾ 20 ਫੀਸਦੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਕੇਂਦਰ ਦੀ 'ਸਮਾਰਟ ਸਿਟੀ' ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਹ ਫਲਾਈਟ ਦੌਰਾਨ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਨਾਲ ਹੱਥ ਕਿਉਂ ਮਿਲਾਇਆ?
ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਭਾਰਤੀ ਰਾਕੇਟ 4 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਸੈਟਾਲਾਈਟ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਰੋ ਨੇ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਏਰੀਅਨ ਸਪੇਸ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ।
ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਆਵਾਜਾਈ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਤਰਲ ਪ੍ਰੋਪੇਲੈਂਟ ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀ ਸੀ। ਸਪੇਸਐਕਸ ਨੇ 2008 ਵਿੱਚ ਫਾਲਕਨ-1 ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
