ਪਿਸ਼ਾਬ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਅਤੇ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਆਮ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਉਣਾ ਜਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ 'ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ ਕਿਸੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ:
ਨਵੀਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਯੂਰੋਲਾਜਿਸਟ ਡਾ: ਸਾਕੇਤ ਨਵਾਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿਚ। ਪਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮੱਧ-ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।-ਨਵੀਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਯੂਰੋਲਾਜਿਸਟ ਡਾ: ਸਾਕੇਤ ਨਵਾਨੀ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਿਕਾਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਰਫ ਯੂਟੀਆਈ ਜਾਂ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਕੁਝ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-
UTI: UTI ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਲਨ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ UTI ਦਾ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਗਲੈਂਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ: ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਵਧਣ ਜਾਂ ਸੋਜ ਕਾਰਨ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਗਲੈਂਡ ਯੂਰੇਥਰਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸੋਜ ਮੂਤਰ ਦੀ ਨਾੜੀ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਨਾਈਨ ਪ੍ਰੋਸਟੈਟਿਕ ਹਾਈਪਰਪਲਸੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ: ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੱਥਰੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਹੌਲੀ ਜਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਰਦ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਬਲੈਡਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ: ਬਲੈਡਰ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਜਾਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਵਾਰ ਮਸਾਨੇ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਾਰਨ ਪਿਸ਼ਾਬ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਉਂਦਾ।
ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਰ: ਜੇਕਰ ਮਸਾਨੇ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਂ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਉਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਊਰੋਜੈਨਿਕ ਬਲੈਡਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਲੈਡਰ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ: ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਘਣਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਜਲਨ ਜਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਗੁਰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਲੱਛਣ:
ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼: ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਦੀ ਲਾਗ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਗੁਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਕੈਂਸਰ: ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਅਸਧਾਰਨ ਵਾਧਾ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨੂੰ ਸੰਕੁਚਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ: ਜੇਕਰ ਗੁਰਦੇ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗੁਰਦੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨੂੰ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਿਲਟਰ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ:
ਡਾ: ਸਾਕੇਤ ਨਵਾਨੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮਰਦ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਔਰਤ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਅਸਰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਕੈਮਿਸਟ ਤੋਂ ਪੁੱਛ ਕੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੇ ਹੀ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਗਲਤ ਹੈ। -ਡਾ: ਸਾਕੇਤ ਨਵਾਨੀ
ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅੰਗ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਬੇਅਰਾਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦਾ ਘੱਟ ਵਹਾਅ, ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਵਹਾਅ ਜਾਂ ਦਰਦ, ਜਲਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
- ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ ਜਾਓ! ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣਾ ਕਿਸੇ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ, ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਜਾਣ ਲਓ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ
- ਕੀ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਬਚਾਅ ਲਈ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਡਾਕਟਰ
- ਰਸੋਈ 'ਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਮਸਾਲੇ ਤੋ ਬਣਿਆ ਪਾਣੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ! ਜਾਣੋ ਕਿਹੜੇ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਨੇ ਲਾਭ
