ETV Bharat / health

ਕਿੰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ ਨਵਾਂ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਵਾਇਰਸ? ਜਾਣੋ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ? - HMPV VIRUS

HMPV ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

HMPV VIRUS
HMPV VIRUS (ETV Bharat Graphics)
author img

By ETV Bharat Health Team

Published : Jan 7, 2025, 10:09 AM IST

ਫਰੀਦਾਬਾਦ: ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਮ ਹਿਊਮਨ ਮੈਟਾਪਨੀਓਮੋਵਾਇਰਸ (HMPV) ਵਾਇਰਸ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 3 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।

ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ?

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਹਸਪਤਾਲ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਦੇ ਪਲਮਨਰੀ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ, ਇਸ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਮੈਟਾਪਨੀਓਮੋਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਤੋਂ 70 ਫੀਸਦੀ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ, ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਜਾਂ ਐਚਐਮਪੀਵੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹਨ ਜੋ ਗਲੇ ਦੀ ਲਾਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਵਾਇਰਸ ਹੈ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ, ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੋਰੋਨਾ ਵਰਗੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਵੇਗਾ। ਵੈਸੇ, HMPV ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪਿਛਲੇ 25 ਤੋਂ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਭਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਘਾਤਕ?

ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਗੈਜੇਟ ਅਪਡੇਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਹਰ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘਾਤਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। HMPV ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਰਗੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਾ

ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ HMPV ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ HMPV ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿਸ ਦਾ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਦਵਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਆਪਣੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖੋ

ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਫਾਈ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਹੀ HMPV ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਵੀ ਲੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਛਿੱਕ ਮਾਰਨ, ਥੁੱਕਣ, ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੁਮਾਲ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਗਲੇ 'ਚ ਖਰਾਸ਼ ਜਾਂ ਕੋਈ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

HMPV ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਅਲਰਟ

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਬੱਚੀ ਵਿੱਚ ਵੀ HMPV ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹੋਰ ਵੀ ਮਾਮਲੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?

  1. ਇਹ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਥੁੱਕ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।
  2. ਪੀੜਤ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ।
  3. ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਛਿੱਕ ਆਉਣ ਕਾਰਨ।
  4. ਪੀੜਤ ਦੇ ਰੁਮਾਲ ਜਾਂ ਤੌਲੀਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ
  5. ਜੱਫੀ ਪਾ ਕੇ, ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ ਜਾਂ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ

  1. ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  2. ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਹੋਣਾ
  3. ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਹੋਣਾ।
  4. ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ।
  5. ਲਾਗ ਵਧਣ ਨਾਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਜਾਂ ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਸ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾਵੇ?

  1. ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  2. ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ।
  3. ਖੰਘਦੇ ਜਾਂ ਛਿੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਰੁਮਾਲ ਜਾਂ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  4. ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਸਮੇਂ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
  5. ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ
  6. ਆਪਣੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ।
  7. ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਖਾਓ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ਫਰੀਦਾਬਾਦ: ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਮ ਹਿਊਮਨ ਮੈਟਾਪਨੀਓਮੋਵਾਇਰਸ (HMPV) ਵਾਇਰਸ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 3 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।

ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ?

ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਹਸਪਤਾਲ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਦੇ ਪਲਮਨਰੀ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ, ਇਸ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ, ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?

ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਮੈਟਾਪਨੀਓਮੋਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਤੋਂ 70 ਫੀਸਦੀ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ, ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਜਾਂ ਐਚਐਮਪੀਵੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹਨ ਜੋ ਗਲੇ ਦੀ ਲਾਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਵਾਇਰਸ ਹੈ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

ਡਾਕਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ, ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੋਰੋਨਾ ਵਰਗੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਵੇਗਾ। ਵੈਸੇ, HMPV ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪਿਛਲੇ 25 ਤੋਂ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਭਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਘਾਤਕ?

ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਗੈਜੇਟ ਅਪਡੇਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਹਰ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘਾਤਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। HMPV ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਰਗੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਾ

ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ HMPV ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ HMPV ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿਸ ਦਾ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਦਵਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਆਪਣੀ ਸਫਾਈ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖੋ

ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਫਾਈ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ, ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਹੀ HMPV ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਵੀ ਲੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਛਿੱਕ ਮਾਰਨ, ਥੁੱਕਣ, ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੁਮਾਲ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਗਲੇ 'ਚ ਖਰਾਸ਼ ਜਾਂ ਕੋਈ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।-ਡਾ: ਪ੍ਰਦੀਪ ਬਜਾਦ

HMPV ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਅਲਰਟ

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਬੱਚੀ ਵਿੱਚ ਵੀ HMPV ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹੋਰ ਵੀ ਮਾਮਲੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ?

  1. ਇਹ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਥੁੱਕ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।
  2. ਪੀੜਤ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ।
  3. ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਛਿੱਕ ਆਉਣ ਕਾਰਨ।
  4. ਪੀੜਤ ਦੇ ਰੁਮਾਲ ਜਾਂ ਤੌਲੀਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ
  5. ਜੱਫੀ ਪਾ ਕੇ, ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ ਜਾਂ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ

  1. ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
  2. ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਖਰਾਸ਼ ਹੋਣਾ
  3. ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਹੋਣਾ।
  4. ਸਾਹ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ।
  5. ਲਾਗ ਵਧਣ ਨਾਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਜਾਂ ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਸ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ।

HMPV ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾਵੇ?

  1. ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  2. ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ।
  3. ਖੰਘਦੇ ਜਾਂ ਛਿੱਕਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਰੁਮਾਲ ਜਾਂ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
  4. ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਸਮੇਂ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
  5. ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ
  6. ਆਪਣੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ।
  7. ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਖਾਓ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ETV Bharat Logo

Copyright © 2025 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.