ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਦਿਖਣ ਵਾਲੇ ਲਸਣ ਨੂੰ ਖਰੀਦਿਆ ਅਤੇ ਵਰਤਿਆ ਹੈ? ਜੇਕਰ ਹਾਂ... ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਲਖਨਊ ਸਮੇਤ ਸੂਬੇ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਖੁਰਾਕ ਵਿਭਾਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਯੂਪੀ ਦੀ ਐਸਟੀਐਫ ਵੀ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਡੀਆਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ।
ਚਾਈਨੀਜ਼ ਲਸਣ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਹੋਇਆ ਪੇਸ਼: ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੀਂਹ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਸਣ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸਾਲ 2014 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਭਾਰਤ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਲਸਣ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਲੱਗੀਆਂ, ਤਾਂ ਅਚਾਨਕ ਇਹ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਯੂਪੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ 'ਚ ਜਨਹਿਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਚੀਨੀ ਲਸਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਕਿਵੇਂ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਤਲਾਸ਼ੀ: ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁਰਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਚੌਕਸੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲਖਨਊ ਦੇ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਿਜੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਵਿਭਾਗ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਤੋਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਡੀਆਂ 'ਚ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਨੂੰ ਡੰਪ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯੂਪੀ ਐਸਟੀਐਫ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਦੀ ਵੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਐਸਟੀਐਫ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਡੇਰੇ ਲਾਏ ਹੋਏ ਹਨ ਸਗੋਂ ਮਹਾਰਾਜਗੰਜ, ਬਹਰਾਇਚ ਅਤੇ ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੇੜੀ ਵਰਗੇ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਰਸਤਿਆਂ ’ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਨੇਪਾਲ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲਸਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਕਿੱਥੇ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?:
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਹੀਰਾ ਲਾਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਦਾ ਨਾਂ ਹੀ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਾਨਡੋਂਗ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਚਿੱਟੇ ਜਾਂ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਆਸਾਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ, ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਗੰਧ ਸਥਾਨਕ ਲਸਣ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਫੀ ਸਸਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤਸਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਵੇਚ ਕੇ ਮੋਟਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ।-ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਹੀਰਾ ਲਾਲ
ਇਹ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਕਿਉਂ ਹੈ?: ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ ਚਿੱਟਾ ਰੰਗ ਦੇਣ ਲਈ ਕਲੋਰੀਨੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸਫੈਦ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਦੂਰੋਂ ਹੀ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਕ ਅਤੇ ਆਰਸੈਨਿਕ ਵਰਗੀਆਂ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਧਾਤਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਲੋਰੀਨ ਅਤੇ ਆਰਸੈਨਿਕ ਵਾਲਾ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਲੀਵਰ ਲਈ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ।
ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲਸਣ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ?:
ਸਹਾਇਕ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਿਜੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਸਤੇ ਭਾਅ ਸੁਣ ਕੇ ਖਪਤਕਾਰ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੇਸੀ ਲਸਣ ਦੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਜਾਂ ਸਾਧਾਰਨ ਆਕਾਰ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਨੋਡਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਧੱਬੇ ਅਤੇ ਚਟਾਕ ਹਨ। ਛਿਲਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਿੱਟਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਲੀਆਂ ਨੂੰ ਰਗੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੱਥਾਂ 'ਤੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਚਿਪਚਿਪਾਪਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਚੀਨੀ ਲਸਣ ਬਹੁਤ ਚਮਕਦਾਰ ਚਿੱਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਮੁਕੁਲ ਮੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।-ਸਹਾਇਕ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਿਜੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-
