ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ 1 ਮਾਰਚ, 2024 ਤੋਂ 1 ਕੈਰੇਟ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਰੂਸੀ ਗੈਰ-ਉਦਯੋਗਿਕ ਹੀਰੇ ਅਤੇ 1 ਸਤੰਬਰ, 2024 ਤੋਂ 0.5 ਕੈਰੇਟ ਦੇ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਹ G7 ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਹੀਰਿਆਂ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 10 'ਚੋਂ 9 ਹੀਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਡਾਇਮੰਡ ਹੱਬ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਕਾਮਿਆਂ ਲਈ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਰੂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਅਲਰੋਸਾ ਖਾਨ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 30 ਫੀਸਦੀ ਹੀਰਿਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੁਆਰਾ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸਿੱਧੀ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
G7 ਨੇ ਰੂਸੀ ਹੀਰਿਆਂ 'ਤੇ ਲਾਈ ਸੀ ਪਾਬੰਦੀ: G7, ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ (ਯੂ.ਐੱਸ., ਕੈਨੇਡਾ, ਫਰਾਂਸ, ਇਟਲੀ, ਜਰਮਨੀ, ਯੂ.ਕੇ. ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ) ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ, ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਰੂਸੀ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਮਾਈਨਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਅਲਰੋਸਾ ਮੰਡੀ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ (Indian diamond trade) ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਯੁੱਧ ਲਈ ਸਾਰੇ ਬਾਹਰੀ ਫੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ।
ਅਮਰੀਕੀ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ: ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੰਪੱਤੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦਫਤਰ (OFAC) ਨੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਖਨਨ ਜਾਂ ਕੱਢੇ ਗਏ ਗੈਰ-ਉਦਯੋਗਿਕ ਹੀਰਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਤੀਜੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਹੀਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਮਿਤੀ 1 ਮਾਰਚ, 2024 ਹੋਵੇਗੀ, ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਸਤੰਬਰ, 2024 ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਦੂਜਾ, OFAC ਨੇ 1 ਮਾਰਚ, 2024 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ, ਰਸ਼ੀਅਨ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਰਸ਼ੀਅਨ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੀਰੇ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਅਤੇ ਮੋਟੇ ਹੀਰਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।
ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਕੀ ਹੈ?: ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੜਾਅਵਾਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਦਸੰਬਰ 2023 G7 ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਵਿਚ ਖੁਦਾਈ ਜਾਂ ਕੱਢੇ ਗਏ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ OFAC ਇਹਨਾਂ ਨਿਰਧਾਰਨਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਜਨਤਕ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਹੀਰਾ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਝਟਕਾ: ਹੀਰਾ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜੀ7 ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੱਟੇ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਹੀਰਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਹੈ।
ਮੁਸ਼ਕਲ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੀਰਾ ਨਿਰਯਾਤ : ਭਾਰਤੀ ਕੱਟੇ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਹੀਰੇ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ। FY24 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨੌਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
FY24 ਦੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੱਟੇ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਬਰਾਮਦ 11926.1 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ (98638.48 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਰਹੀ, ਜੋ ਕਿ 16625.45 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 28.27 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (-25.32 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। G7 ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਗੀਆਂ ਜੋ ਹੀਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹੀਰਾ ਬਰਾਮਦਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੀਰਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਘੱਟ ਗਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਣਗੀਆਂ।
