ਪਲਾਮੂ/ਝਾਰਖੰਡ: ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਉਤਪੀੜਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮਾਜਿਕ ਜੁਰਮ ਵੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਕਸਲੀਆਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਥਾਣਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਹੁਣ ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਥਾਣਿਆਂ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ।
ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ, ਅਨੈਤਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਦਲ ਲਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੈਂਪ ਲਗਾ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 2023 'ਚ ਪਲਾਮੂ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ 3585 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ 74 ਮਾਮਲੇ ਸਨ। ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੱਕ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ 2822 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 59 ਮਾਮਲੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।
ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ 1
ਪਲਾਮੂ ਦੇ ਮਹੂਦੰਦ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਅਤਿ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 2016-17 ਵਿੱਚ ਪਿਕਟਸ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਥਾਣੇ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 24 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਰਿਕਾਰਡ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਿਦੂਦਾਂ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਨੀ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਹੁਸੈਨਾਬਾਦ ਮਹਿਲਾ ਥਾਣੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੁਸੈਨਾਬਾਦ ਮਹਿਲਾ ਥਾਣਾ ਇੰਚਾਰਜ ਪਾਰਵਤੀ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ 2
ਪਲਾਮੂ ਦੇ ਛਤਰਪੁਰ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਇਕ ਲੜਕੇ ਨੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਲੜਕੀ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਕੇ ਜ਼ੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ 3
ਛਤਰਪੁਰ, ਪਲਾਮੂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਬੱਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਔਰਤ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲੈ ਕੇ ਥਾਣੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਦੋਵਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਛਤਰਪੁਰ ਮਹਿਲਾ ਥਾਣਾ ਇੰਚਾਰਜ ਮੁੰਨੀ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਿਸ
ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪਲਾਮੂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਛੱਤਰਪੁਰ ਅਤੇ ਹੁਸੈਨਾਬਾਦ ਮਹਿਲਾ ਥਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਅਤਿ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹਨ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਇੰਦੂ ਭਗਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮਾਮਲੇ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੱਧਰਾਂ ’ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇੰਦੂ ਭਗਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਨਕਸਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਪੁਲਿਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵੀ ਚਲਾ ਰਹੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ
ਪਲਾਮੂ ਦੀ ਐਸਪੀ ਰਿਸ਼ਮਾ ਰਾਮੇਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਮਹਿਲਾ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।