ਜਿੱਥੇ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਪੂਰੀ ਦੁਨਿਆ 'ਚ ਮਾਨਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਕਿ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰਾ ਪਿੰਡ ਮਿਲਕੇ ਇੱਕ ਹੀ ਰਸੋਈ 'ਚ ਭਗਵਾਨ ਦਾ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਸਭ ਤੋਂ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ 56 ਨਹੀਂ ਸਗਰੋਂ ਸੈਂਕੜੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਪਰੋਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਜੀ ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ।ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਰਸਿੰਘਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਕਰੇਲੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕਸਬਾ ਮਿਲ ਕੇ ਅੰਨਕੂਟ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਅੰਨਕੂਟ
ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਅੰਨਕੂਟ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੂੰ ਵੀ ਅੰਨਕੂਟ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਛੋਟੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੂਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਲੀਲਾ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਲੋਕ ਇੰਦਰਦੇਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਗੋਬਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਦਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵੱਡੇ ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਇੰਦਰ ਨੇ ਮੀਂਹ ਵਰ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 7 ਦਿਨ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਗੋਵਰਧਨ ਪਰਬਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਉਂਗਲੀ 'ਤੇ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਪਹਾੜ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 7 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਆਸਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਇੰਦਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਰੁਕ ਗਿਆ। ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਥਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ 7 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ। ਇਸ ਲਈ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਛੱਬੀ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਚੜ੍ਹਾਏ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਗੋਵਰਧਨ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਅੰਨਕੂਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਸਾਰਾ ਸ਼ਹਿਰ, ਇੱਕ ਪੂਜਾ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਰਸਿੰਘਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਰੇਲੀ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਅੰਨਕੂਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮਾਗਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਰੇਲੀ ਨਿਵਾਸੀ ਅਮਿਤ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ''ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਸਥਾਨਕ ਰਾਮ ਮੰਦਰ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸੈਂਕੜੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਚੜ੍ਹਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਕਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਘਰੋਂ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਕਵਾਨ ਇੱਥੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕਠੇ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦਾ ਹੈ"।
ਛੋਟੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁਣ ਪਰੰਪਰਾ ਬਣੀ
ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਪਰਪੰਪਰਾ ਬੁੰਦੇਲਖੰਡ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਿੱਤਾ ਖੇਤੀ ਹੈ। ਗੋਵਰਧਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਧਨ-ਦੌਲਤ ਦੀ ਉਪਜ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਪੂਜਾ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਇਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਲੋਕ ਵੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਲੈਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚੇ। ਲੋਕ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਤੇ ਤਿਉਹਾਰ ਇਕੱਠੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਨੇ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਸਾਂਝ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
