ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ 'ਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹਫਤੇ 'ਚ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਵਧਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਡੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਇਨਫੋਸਿਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨਰਾਇਣ ਮੂਰਤੀ ਨੇ ਇਕ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ 70 ਘੰਟੇ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲਾਰਸਨ ਐਂਡ ਟੂਬਰੋ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸ਼ੇਖਰੀਪੁਰਮ ਨਰਾਇਣਨ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਨੇ ਵੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 90 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ।
ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਸਨਅਤਕਾਰ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਮਹਿੰਦਰਾ ਦੇ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਪਸੰਦ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ-ਜੀਵਨ ਸੰਤੁਲਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ-ਜੀਵਨ ਸੰਤੁਲਨ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਥੋਪਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਥੋਪਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਨੰਦ ਮਹਿੰਦਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਤਾਂ ਆਓ ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਕਿੱਥੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਮੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਔਸਤਨ ਕਿੰਨੇ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ?
ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਲੇਬਰ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਆਈਐਲਓ) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਕਾਮੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ILO ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਔਸਤਨ 46.7 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੂਟਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 54.4 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 50.9 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਯੂਏਈ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਥਾਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 50.4 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਾਂਗੋ ਵਿੱਚ, ਕੰਮ 48.6 ਘੰਟੇ ਹੈ ਅਤੇ ਕਤਰ ਵਿੱਚ, ਕੰਮ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 48 ਘੰਟੇ ਹੈ।
ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਮੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ?
ਵੈਨੂਆਟੂ, ਓਸ਼ੇਨੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 24.7 ਘੰਟੇ ਹੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਰੀਬਾਤੀ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 27.3 ਅਤੇ 30.4 ਘੰਟੇ ਪ੍ਰਤੀ ਹਫ਼ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਰਵਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 30.4 ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ 31.4 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
