ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਡੈਸਕ: 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਵਰਾਤੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ੈਲਪੁੱਤਰੀ ਮਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉੱਥੇ ਹੀ, ਅੱਜ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਦਿਨ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਸ ਤਪੱਸਿਆ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ, ਮੰਤਰ, ਭੇਟਾ, ਮਹੱਤਵ, ਆਰਤੀ ਬਾਰੇ…
ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦਾ ਰੂਪ: ਨਵਦੁਰਗਾ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਨਾਮ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਅਤੇ ਰਹਿਤ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਸਰੂਪ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿਚ ਲਪੇਟੀ ਹੋਈ ਇਕ ਲੜਕੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਇਕ ਹੱਥ ਵਿਚ ਅਸ਼ਟਭੁਜ ਮਾਲਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਕਮੰਡਲ ਹੈ।
ਇਸ ਨੂੰ ਅਕਸ਼ਯਾਮਾਲਾ ਅਤੇ ਕਮੰਡਲ ਧਾਰਿਣੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਅਤੇ ਨਿਗਮਮ ਤੰਤਰ-ਮੰਤਰ ਆਦਿ ਨਾਮਕ ਦੁਰਗਾ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰਬ-ਵਿਆਪਕ ਗਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਜੇਤੂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦਾ ਰੂਪ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਰਲ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੈ। ਹੋਰ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਕੋਮਲ, ਕ੍ਰੋਧ-ਰਹਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਵਰਦਾਨ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦਾ ਭੋਗ : ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਦੇਵੀ ਭਗਵਤੀ ਨੂੰ ਖੰਡ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੰਡ ਖਾਣ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਚੰਗੇ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਕਠਿਨ ਤਪੱਸਿਆ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਮਹੱਤਵ: ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਨੂੰ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ, ਪੀਲੇ ਫੁੱਲ, ਫਲ ਆਦਿ ਜ਼ਰੂਰ ਚੜ੍ਹਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਪੀਲਾ ਇੱਕ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ, ਉਤਸ਼ਾਹ, ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਸੂਚਕ ਹੈ।
ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੰਤਰ -
ਦਧਾਨਾ ਕਪਾਭ੍ਯਮਕ੍ਸ਼ਮਾਲਕਮਣ੍ਡਲੁ ।
ਦੇਵੀ ਪ੍ਰਸੀਦਤੁ ਮਯਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਣ੍ਯਨੁਤ੍ਤਮਾ ।
ਭਾਵ, ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਅਕਸ਼ਮਲਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਮੰਡਲ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਕਿਰਪਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖੋ।
ਓਮ ਹ੍ਰੀਂ ਕ੍ਲੀਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਣ੍ਯੈ ਨਮਃ ।
ਦੁਰ੍ਗਾ ਕ੍ਸ਼ਮਾ ਸ਼ਿਵ ਧਤ੍ਰੀ ਸ੍ਵਾਹਾ ਸ੍ਵਾਧਾ ਨਮੋਸ੍ਤੁਤੇ ।
ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ: ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਹੂਰਤਾ 'ਚ ਉੱਠ ਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਛਿੜਕ ਕੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ। ਮਾਤਾ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵਰਤੋ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੀ ਚੜ੍ਹਾਓ।
ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੰਚਾਮ੍ਰਿਤ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਲੀ ਅਤੇ ਕੁਮਕੁਮ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਿਆਰੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅਗਿਆਰੀ 'ਤੇ ਲੌਂਗ, ਬਾਤਸ਼ਾ, ਹਵਨ ਸਮੱਗਰੀ ਆਦਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੜ੍ਹਾਓ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ 'ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਾਂ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੀ ਪੂਜਾ 'ਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫਲ, ਫੁੱਲ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਚੀਨੀ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੀ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਦੇ ਸਿਮਰਨ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਪਾਰੀ ਦੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਸੁਪਾਰੀ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਪਰਿਕਰਮਾ ਕਰੋ। ਫਿਰ ਕਲਸ਼ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਨਵਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਿਓ ਦੇ ਦੀਵੇ ਅਤੇ ਕਪੂਰ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਫਿਰ ਦੁਰਗਾ ਚਾਲੀਸਾ, ਦੁਰਗਾ ਸਪਤਸ਼ਤੀ ਆਦਿ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰੋ। ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੀ ਉਸਤਤ ਕਰੋ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਦੀ ਆਰਤੀ ਵੀ ਕਰੋ।
