ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବିଗତ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ, ପଶୁମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ବ୍ୟାପୁଥିବା ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯାଏ ଯେ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ଏକ ବିଲିୟନ ତା ଠାରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥାଏ। ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ନୂତନ ପ୍ରକାରର ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରମଣର ଆବିର୍ଭାବ ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବିସ୍ତାର କରିବାର କ୍ଷମତା ହେତୁ ସେମାନଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି।
ଜୁନୋଟିକ୍ କିମ୍ବା ଜୁନୋସ୍ ସଂକ୍ରମଣ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ତଥା ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁଲାଇ 6 ରେ ବିଶ୍ୱ ଜୁନୋସିସ୍ ଦିବସ ବା ବିଶ୍ୱ ଜୁନୋଜ୍ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏହି ଦିନଟି "ଏକ ବିଶ୍ୱ, ଏକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ: ଜୁନୋଜ୍ ରୋକିବା ଆବଶ୍ୟକ!" ଥିମରେ ପାଳନ କରାଯିବା ନେଇ ଲକ୍ଷେୟ ରଖାଯାଇଛି।
କଣ କହେ ରିପୋର୍ଟ: ପ୍ରଥମେ 2020 ମସିହାରେ, 'ପରବର୍ତ୍ତୀ ମହାମାରୀକୁ ରୋକିବା: ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ଏବଂ ସଂକ୍ରମଣର ଶୃଙ୍ଖଳାକୁ କିପରି ରୋକିବା' ଶୀର୍ଷକକୁ ନେଇ 'ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ପରିବେଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ' ଏବଂ 'ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଜୀବଜନ୍ତୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ' ଦ୍ୱାରା କୋଭିଡ 19 ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା। ମହାମାରୀ ଯେଉଁଥିରେ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ 60% ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ମଣିଷ ମଧ୍ୟରେ ଜଣାଶୁଣା, ତଥାପି 70% ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ଅଛି ଯାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଣା ପଡିନାହିଁ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ, ବିଶେଷକରି ନିମ୍ନ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଆୟକାରୀ ଦେଶମାନଙ୍କରେ, ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ଯୋଗୁଁ ପ୍ରାୟ ଦଶ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥାଆନ୍ତି।
ରିପୋର୍ଟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଚେତାବନୀ ଦିଆଯାଇଛି ଯେ, ଯଦି ପଶୁମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ରୋଗ ରୋକିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଭବିଷ୍ୟତରେ କୋଭିଡ -19 ପରି ଅନ୍ୟ ମହାମାରୀ ମଧ୍ୟ ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିପାରେ। ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ବିସ୍ତାର ପାଇଁ ଦାୟୀ କାରଣଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ଏଥିମଧ୍ୟରେ ପଶୁ ପ୍ରୋଟିନର ଚାହିଦା ବୃଦ୍ଧି, ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ବୃଦ୍ଧି, ଅସ୍ଥାୟୀ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ଅପବ୍ୟବହାର, ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳାର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସଙ୍କଟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରହିଛି। ଏହି କାରଣ ଯୋଗୁଁ ରୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି।
ଏଥି ସହିତ, ଷ୍ଟେଷ୍ଟ ଅଫ ଦ ଓ୍ବାଲ୍ଡ ରିପୋର୍ଟ 2022 ରେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ନୂତନ ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ପାଇଁ ସବୁଠୁ ବଡ ହଟସ୍ପଟ୍ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଥିବା ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଏସିଆ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକାରେ ମାନବ ଜନସଂଖ୍ୟା ସାନ୍ଦ୍ରତା ଅଧିକ ଥିବା ସ୍ଥାନରେ ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ରହିବ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଏହି ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗର ବିସ୍ତାର ହାର ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡିକରେ 4,000 ଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କଥା ହେଉଛି, ଆଫ୍ରିକୀୟ ମହାଦେଶର ଅଧିକାଂଶ ଦେଶରେ ଇବୋଲା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଶୁ ସଂକ୍ରମିତ ସଂକ୍ରମଣ ଏବଂ ମହାମାରୀର ପ୍ରଭାବ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ |
ଏହା ମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ: National Doctors Day: ମରଣ ମୁହଁରୁ ଟାଣି ଦିଅନ୍ତି ନୂଆ ଜୀବନ, ଦ୍ବିତୀୟ ଭଗବାନଙ୍କୁ ସଲାମ
କଣ ଏହି ଜୁନୋଟିକ ରୋଗ: ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରମଣ ବା ରୋଗ ହେଉଛି ରୋଗ ଯାହା ପଶୁମାନଙ୍କଠାରୁ ମଣିଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପିପାରେ। ସେହି ସମୟରେ, ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସଂକ୍ରମଣ ମଣିଷଠାରୁ ପଶୁମାନଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ। ଏପରି ଅବସ୍ଥାକୁ ରିଭର୍ସ ଜୁନୋସିସ୍ କୁହାଯାଏ। ସଂକ୍ରମିତ ପ୍ରାଣୀର ଲାଳ, ରକ୍ତ, ପରିସ୍ରା, ଶବ୍ଦ, ମଳ କିମ୍ବା ଶରୀରର ଅନ୍ୟ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କିମ୍ବା ପରୋକ୍ଷ ଯୋଗାଯୋଗ ଦ୍ୱାରା ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରମଣ ମଣିଷକୁ ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ। ଜୀବାଣୁ, ବୀବାଣୁ, କବକ କିମ୍ବା ପରଜୀବୀ ଦ୍ବାରା ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ହୋଇପାରେ। ଯାହା ବେଳେବେଳେ ମଣିଷରେ ଗମ୍ଭୀର ଏବଂ ସାଂଘାତିକ ପ୍ରଭାବ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଇପାରେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଶ୍ବରେ 200 ରୁ ଅଧିକ ଜଣାଶୁଣା ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ରହିଛି। ପଶୁ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅନୁଷ୍ଠାନର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରତି 10 ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ମଧ୍ୟରୁ 6 ଟି ଜୁନୋଟିକ୍।
ଯଦିଓ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଜୁନୋଟିକ୍ ସଂକ୍ରମଣ ବା ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ଯାହା ଭାରତରେ ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଏ, ତାହା ହେଉଛି ରେବି, ସ୍କାବିସ୍, ବ୍ରୁସେଲୋସିସ୍, ସ୍ୱାଇନ୍ ଫ୍ଲୁ, ଡେଙ୍ଗୁ, ମ୍ୟାଲେରିଆ, ଇବୋଲା, ଏନସେଫାଲାଇଟିସ୍, ବାର୍ଡ ଫ୍ଲୁ ନିପା, ଗ୍ଲାଣ୍ଡର୍ସ, ସଲମାନେଲୋସିସ୍, ମଙ୍କି ପକ୍ସ, ପ୍ଲେଗ, ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଇ, ଯକ୍ଷ୍ମା (ଟିବି), ଜିକା ଭାଇରସ୍, SARS ରୋଗ ଇତ୍ୟାଦି ଅଟେ।
ବିଶ୍ବ ଜୁନୋସିସ ଦିବସର ଇତିହାସ ଏବଂ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ: ଏଠାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ ରେବିସ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଥମ ଟୀକାକରଣକୁ ମନେପକାଇ 2007 ମସିହାରେ ଜୁଲାଇ 6 ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ଜୁନୋଜ୍ ଦିବସ ବା ବିଶ୍ୱ ଜୁନୋସିସ୍ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା। ବାସ୍ତବରେ, ରେବିସ ଟିକା ଆବିଷ୍କାର କରିବା ପରେ, ଫ୍ରାନ୍ସର ଜୀବବିଜ୍ଞାନୀ ଲୁଇ ପାଶ୍ଚର ଜୁଲାଇ 6, 1885 ରେ ସଫଳତାର ସହିତ ଏହାର ପ୍ରଥମ ଟିକା ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ।
ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ, ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିରୋଧ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପ, ଉଦୀୟମାନ ଜୁନୋଟିକ୍ ରୋଗ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ 2007 ଠାରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପାଳନ କରାଯାଏ। ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା କରିବା, ଏବଂ ମାନବ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ପଶୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପରିବେଶ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏହାର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ। ଏହି ଅବସରରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ସରକାରୀ ତଥା ଅଣ-ସରକାରୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ଏବଂ ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସା ସଙ୍ଗଠନ ଦ୍ୱାରା ସଚେତନତା ଅଭିଯାନ, ଶିକ୍ଷାଗତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜିତ କରି ଏହି ଦିବସକୁ ପାଳନ କରିଥାଆନ୍ତି।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
