ETV Bharat / sukhibhava

World Pneumonia Day: ଜାଣନ୍ତୁ ନିମୋନିଆର କାରଣ ଓ ଲକ୍ଷଣ, ରୁହନ୍ତୁ ସତର୍କ

author img

By

Published : Nov 12, 2022, 6:56 AM IST

ଆଜି ବିଶ୍ବ ନିମୋନିଆ ଦିବସ(World Pneumonia Day) । ନିମୋନିଆ ବାବଦରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏହି ଦିବସ ପାଳନର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ । ତେବେ ନିମୋନିଆ କ'ଣ, ଏହା କାହିଁକି ହୁଏ, ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ବାବଦରେ ଜାଣନ୍ତୁ

World Pneumonia Day: ଜାଣନ୍ତୁ ନିମୋନିଆର କାରଣ ଓ ଲକ୍ଷଣ, ରୁହନ୍ତୁ ସତର୍କ
World Pneumonia Day: ଜାଣନ୍ତୁ ନିମୋନିଆର କାରଣ ଓ ଲକ୍ଷଣ, ରୁହନ୍ତୁ ସତର୍କ

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ନିମୋନିଆ ହେଉଛି ଏକ ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ ଯାହା ସବୁ ବୟସର ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପିଲାମାନେ ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । ଲୋକଙ୍କୁ ନିମୋନିଆ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ନଭେମ୍ବର 12 ରେ ବିଶ୍ୱ ନିମୋନିଆ ଦିବସ(World Pneumonia Day 2022) ପାଳନ କରାଯାଏ । ତେବେ ନିମୋନିଆ କ'ଣ, ଏହା କାହିଁକି ହୁଏ, ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ବାବଦରେ ନିମ୍ନରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।

ନିମୋନିଆ କ’ଣ:- ନିମୋନିଆ ହେଉଛି ଫୁସଫୁସରେ ଏକ ସଂକ୍ରମଣ, ଯାହା ଶରୀରରେ ଥିବା ବାୟୁ ଥଳିକୁ ସଂକ୍ରମିତ କରିଥାଏ । କାରଣ ଯାହା ହେଉନା କାହିଁକି, ଜୀବାଣୁ କିମ୍ବା ଭୂତାଣୁ ଓ ଅଳ୍ପ ମାତ୍ରାରେ କବକ କିମ୍ବା ପରଜୀବୀ ନିମୋନିଆ ପାଇଁ ଦାୟୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହି ସଂକ୍ରମଣରେ, ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଫୁସଫୁସରେ ଥିବା ବାୟୁ ଥଳି(Alveolus) ପ୍ରଦାହକୁ ନିମୋନିଆ କୁହାଯାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କାଶ, ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଏ । ପରିସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ହେଲେ, ବେଳେ ବେଳେ ପୀଡ଼ିତାଙ୍କ ଜୀବନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ଡାକ୍ତରମାନେ କହନ୍ତି ଯେ, ସାଧାରଣ ପରିସ୍ଥିତିରେ ନିମୋନିଆ ସର୍ବଦା ସାଂଘାତିକ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଯଦି ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ କରେ ।

ପିଲାମାନଙ୍କର ନିମୋନିଆ: ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ନିମୋନିଆର ପ୍ରଭାବ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରତି 3 ଜଣ ଶିଶୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜଣଙ୍କର ନିମୋନିଆ ଯୋଗୁଁ ଜୀବନ ଯାଉଛି । ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ 2 ନିୟୁତ ପିଲା ନିମୋନିଆରେ ପ୍ରାଣ ହରାନ୍ତି । ସେଭ୍ ଦି ଚାଇଲ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା ଏକ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ବରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ କମ୍ 1100 ନିୟୁତ ଶିଶୁ ଏବଂ ଦେଶର 17 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ପିଲା 2030 ସୁଦ୍ଧା ନିମୋନିଆ ସଂକ୍ରମଣ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ମାଇକୋପ୍ଲାଜମା ନିମୋନିଆ ଏବଂ କ୍ଲାମିଡୋଫିଲା ନିମୋନିଆ ଭଳି ଜୀବାଣୁ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ନିମୋନିଆ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି ।

ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ଶୁଖିଲା କାଶ, ସାମାନ୍ୟ ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଏବଂ ଥକାପଣ ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଏଗୁଡିକ ମାନକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଚିକିତ୍ସା ସହିତ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ୟା ଆଗକୁ ବଢିବା ସହିତ ଉଚ୍ଚ ଜ୍ୱର, ଥଣ୍ଡା, ଝାଳ ବୋହିବା, ଝାଡା ନ ହେବା, ପରିସ୍ରା ପତଳା ହେବା, ନଖ ନୀଳ ପଡିଯିବା, ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସରେ ସମସ୍ୟା ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ କରେ । ନିମୋନିଆରେ ପୀଡିତ ପିଲାମାନେ ମଧ୍ୟ ଖାଇବା କିମ୍ବା ପିଇବାରେ ସମସ୍ୟା ଭୋଗି ପାରନ୍ତି ।

ନିମୋନିଆ ଚିକିତ୍ସା:- ବର୍ତ୍ତମାନ ନିମୋନିଆ ପ୍ରତିଷେଧ ନିମନ୍ତେ ଟିକା ଉପଲବ୍‌ଧ ହେଲାଣି । ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାରଣ ଉପରେ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ । ଜୀବାଣୁଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା ନିମୋନିଆକୁ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । ରୋଗୀ ଅବସ୍ଥା ସାଂଘାତିକ ଥିଲେ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ନିଆଯାଏ । ଅମ୍ଳଜାନ ସ୍ତର କମ୍ ଥିଲେ ଅମ୍ଳଜାନ ଥେରାପି ଦିଆଯାଏ । ଆମ ଦେଶରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏହି ସଂକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ନିୟମିତ ଟୀକାକରଣର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ PCV ବିରୁଦ୍ଧରେ ଟୀକାକରଣ କରାଯାଏ, ଯାହାକି ନବଜାତ ଶିଶୁ ଏବଂ ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କୁ 2, 4, 6, 12 ଏବଂ 15 ମାସ ବୟସରେ ଦିଆଯାଏ ।

ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପୃଥିବୀର ପ୍ରାୟ ୭% (୪୫୦ ନିୟୁତ) ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଫଳରେ ପ୍ରାୟ ୪ ନିୟୁତ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖରେ ପଡନ୍ତି । ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଓ ଟିକାର ଉଦ୍ଭାବନ ପରେ ନିମୋନିଆକୁ ପ୍ରତିହତ କରାଯାଇ ପାରୁଛି । ତ‌ଥାପି ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଅଦ୍ୟାପି ବୃଦ୍ଧ, କମ୍ ବୟସର ଶିଶୁ ଓ କ୍ରନିକ ରୋଗୀଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏହା ମୃତ୍ୟୁର ମୂଖ୍ୟ କାରଣ ଅଛି । ସର୍ବୋପରି ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିପାରିଲେ ନିମୋନିଆକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ ପ୍ରତିହତ କରାଯାଇପାରିବ ।

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ନିମୋନିଆ ହେଉଛି ଏକ ସଂକ୍ରମଣ ରୋଗ ଯାହା ସବୁ ବୟସର ଲୋକଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପିଲାମାନେ ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ଦ୍ୱାରା ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି । ଲୋକଙ୍କୁ ନିମୋନିଆ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ନଭେମ୍ବର 12 ରେ ବିଶ୍ୱ ନିମୋନିଆ ଦିବସ(World Pneumonia Day 2022) ପାଳନ କରାଯାଏ । ତେବେ ନିମୋନିଆ କ'ଣ, ଏହା କାହିଁକି ହୁଏ, ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ବାବଦରେ ନିମ୍ନରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।

ନିମୋନିଆ କ’ଣ:- ନିମୋନିଆ ହେଉଛି ଫୁସଫୁସରେ ଏକ ସଂକ୍ରମଣ, ଯାହା ଶରୀରରେ ଥିବା ବାୟୁ ଥଳିକୁ ସଂକ୍ରମିତ କରିଥାଏ । କାରଣ ଯାହା ହେଉନା କାହିଁକି, ଜୀବାଣୁ କିମ୍ବା ଭୂତାଣୁ ଓ ଅଳ୍ପ ମାତ୍ରାରେ କବକ କିମ୍ବା ପରଜୀବୀ ନିମୋନିଆ ପାଇଁ ଦାୟୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହି ସଂକ୍ରମଣରେ, ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଫୁସଫୁସରେ ଥିବା ବାୟୁ ଥଳି(Alveolus) ପ୍ରଦାହକୁ ନିମୋନିଆ କୁହାଯାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କାଶ, ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଏ । ପରିସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ହେଲେ, ବେଳେ ବେଳେ ପୀଡ଼ିତାଙ୍କ ଜୀବନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । ଡାକ୍ତରମାନେ କହନ୍ତି ଯେ, ସାଧାରଣ ପରିସ୍ଥିତିରେ ନିମୋନିଆ ସର୍ବଦା ସାଂଘାତିକ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଯଦି ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ବିଳମ୍ବ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ କରେ ।

ପିଲାମାନଙ୍କର ନିମୋନିଆ: ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ନିମୋନିଆର ପ୍ରଭାବ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ । ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରତି 3 ଜଣ ଶିଶୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜଣଙ୍କର ନିମୋନିଆ ଯୋଗୁଁ ଜୀବନ ଯାଉଛି । ବିଶ୍ବରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ 2 ନିୟୁତ ପିଲା ନିମୋନିଆରେ ପ୍ରାଣ ହରାନ୍ତି । ସେଭ୍ ଦି ଚାଇଲ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା ଏକ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ବରେ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ କମ୍ 1100 ନିୟୁତ ଶିଶୁ ଏବଂ ଦେଶର 17 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ପିଲା 2030 ସୁଦ୍ଧା ନିମୋନିଆ ସଂକ୍ରମଣ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି । ମାଇକୋପ୍ଲାଜମା ନିମୋନିଆ ଏବଂ କ୍ଲାମିଡୋଫିଲା ନିମୋନିଆ ଭଳି ଜୀବାଣୁ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ନିମୋନିଆ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି ।

ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ଶୁଖିଲା କାଶ, ସାମାନ୍ୟ ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଏବଂ ଥକାପଣ ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଏଗୁଡିକ ମାନକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଚିକିତ୍ସା ସହିତ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ୟା ଆଗକୁ ବଢିବା ସହିତ ଉଚ୍ଚ ଜ୍ୱର, ଥଣ୍ଡା, ଝାଳ ବୋହିବା, ଝାଡା ନ ହେବା, ପରିସ୍ରା ପତଳା ହେବା, ନଖ ନୀଳ ପଡିଯିବା, ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା ନିଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ୱାସରେ ସମସ୍ୟା ଇତ୍ୟାଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ କରେ । ନିମୋନିଆରେ ପୀଡିତ ପିଲାମାନେ ମଧ୍ୟ ଖାଇବା କିମ୍ବା ପିଇବାରେ ସମସ୍ୟା ଭୋଗି ପାରନ୍ତି ।

ନିମୋନିଆ ଚିକିତ୍ସା:- ବର୍ତ୍ତମାନ ନିମୋନିଆ ପ୍ରତିଷେଧ ନିମନ୍ତେ ଟିକା ଉପଲବ୍‌ଧ ହେଲାଣି । ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାରଣ ଉପରେ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ । ଜୀବାଣୁଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା ନିମୋନିଆକୁ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଦେଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । ରୋଗୀ ଅବସ୍ଥା ସାଂଘାତିକ ଥିଲେ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ନିଆଯାଏ । ଅମ୍ଳଜାନ ସ୍ତର କମ୍ ଥିଲେ ଅମ୍ଳଜାନ ଥେରାପି ଦିଆଯାଏ । ଆମ ଦେଶରେ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏହି ସଂକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ନିୟମିତ ଟୀକାକରଣର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ PCV ବିରୁଦ୍ଧରେ ଟୀକାକରଣ କରାଯାଏ, ଯାହାକି ନବଜାତ ଶିଶୁ ଏବଂ ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କୁ 2, 4, 6, 12 ଏବଂ 15 ମାସ ବୟସରେ ଦିଆଯାଏ ।

ପ୍ରତି ବର୍ଷ ପୃଥିବୀର ପ୍ରାୟ ୭% (୪୫୦ ନିୟୁତ) ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଫଳରେ ପ୍ରାୟ ୪ ନିୟୁତ ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁ ମୁଖରେ ପଡନ୍ତି । ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଓ ଟିକାର ଉଦ୍ଭାବନ ପରେ ନିମୋନିଆକୁ ପ୍ରତିହତ କରାଯାଇ ପାରୁଛି । ତ‌ଥାପି ବିକଶିତ ଦେଶମାନଙ୍କରେ ଅଦ୍ୟାପି ବୃଦ୍ଧ, କମ୍ ବୟସର ଶିଶୁ ଓ କ୍ରନିକ ରୋଗୀଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏହା ମୃତ୍ୟୁର ମୂଖ୍ୟ କାରଣ ଅଛି । ସର୍ବୋପରି ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିପାରିଲେ ନିମୋନିଆକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ ପ୍ରତିହତ କରାଯାଇପାରିବ ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.