ETV Bharat / sukhibhava

Lunar Eclipse 2022: ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର କାରଣ ଓ ନିୟମ କଣ ରହିଛି, ଜାଣନ୍ତୁ - କାହିଁକି ହୁଏ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ

ଆଜି(ନଭେମ୍ବର 8) ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତଥା ଶେଷ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ । ଏହା ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହଣ ହେବ(Lunar Eclipse 2022) । ଜାଣନ୍ତୁ ଏ ବାବଦରେ କ'ଣ କହୁଛନ୍ତି ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ।

Lunar Eclipse 2022: ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର କାରଣ ଓ ନିୟମ କ'ଣ ରହିଛି, ଜାଣନ୍ତୁ
Lunar Eclipse 2022: ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର କାରଣ ଓ ନିୟମ କ'ଣ ରହିଛି, ଜାଣନ୍ତୁ
author img

By

Published : Nov 8, 2022, 1:30 PM IST

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆଜି(ନଭେମ୍ବର 8) ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତଥା ଶେଷ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ । ଏହା ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହଣ ହେବ(Lunar Eclipse 2022) । ଆସନ୍ତା ତିନି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହିପରି ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ନାହିଁ ବୋଲି ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ତେବେ ଏହି ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କେତେବେଳେ ଲାଗିବ, କେଉଁମାନେ ଏହାକୁ ଦେଖିବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ କେତେବେଳେ ଗ୍ରହଣ ସମୟ ରହିଛି ସେ' ବାବଦରେ ନିମ୍ନପେ ବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦିଆଯାଇଛି ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ସମୟ:-

ଭାରତରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ 2022 ନଭେମ୍ବର 8 ମଧ୍ୟାହ୍ନ 2:39 ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଅପରାହ୍ନ 3:46 ରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗ୍ରହଣ ଲାଗିବ । ସନ୍ଧ୍ୟା 5:12 ରେ ଗ୍ରହଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇ 6:19 ରେ ଶେଷ ହେବ ବା ସର୍ବମୋକ୍ଷ ହେବ । ଓଡିଶାର କେତେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ମଧ୍ୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ।

ଭାରତରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଦେଖାଯିବ କି ?

ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପୃଥିବୀ ବିଜ୍ଞାନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ କୋଲକାତା ଏବଂ ଗୌହାଟି ସମେତ ଦେଶର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିବ । ତେବେ ଦିଲ୍ଲୀ, ମୁମ୍ବାଇ, ଚେନ୍ନାଇ ଏବଂ ବାଙ୍ଗାଲୋର ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସହରରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଅନ୍ତିମ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖାଯିବ ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଲାଇଭଷ୍ଟ୍ରିମକୁ କିପରି ଦେଖିବେ ?

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ଜିଆନଲୁକା ମାଚିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ବିଭିନ୍ନ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ଥାନରୁ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବ । ଲାଇଭଷ୍ଟ୍ରିମିଂ ଅପରାହ୍ନ 3 ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କିପରି ହୁଏ ?

ଯେପରି ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀ ପରିକ୍ରମା କରେ ଏବଂ ପୃଥିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରିକ୍ରମା କରେ, ଏହି ସମୟରେ ବେଳେବେଳେ ପୃଥିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଆସେ, ଯାହାକୁ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କୁହାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏହା ଘଟେ, ପୃଥିବୀ ଆଂଶିକ କିମ୍ବା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣକୁ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବାରେ ରୋକିଥାଏ । ଏହା ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଏକ ଛାଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ଅର୍ଥ କ’ଣ?

ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଆଂଶିକ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଅଛି । ଚନ୍ଦ୍ରର କିଛି ଅଂଶ ପୃଥିବୀର ଛାଇରେ ପ୍ରବେଶ କଲାବେଳେ ଏକ ଆଂଶିକ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଘଟିଥାଏ । ଆଂଶିକ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ ପୃଥିବୀର ଛାୟା ସାଧାରଣତଃ ଚନ୍ଦ୍ର ଆଡକୁ ବହୁତ ଗଭୀର ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀରୁ ଲୋକମାନେ ଯାହା ଦେଖନ୍ତି ତାହା ସୂର୍ଯ୍ୟ, ପୃଥିବୀ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର କିପରି ସମତୁଲ ହୁଏ ତାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥାଆନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ହୁଏ । ତଥାପି, ଯଦିଓ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ଛାଇରେ ଅଛି, କିଛି ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚି ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ । ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ ।

ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆଜି(ନଭେମ୍ବର 8) ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ତଥା ଶେଷ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ । ଏହା ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗ୍ରହଣ ହେବ(Lunar Eclipse 2022) । ଆସନ୍ତା ତିନି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହିପରି ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ନାହିଁ ବୋଲି ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ତେବେ ଏହି ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କେତେବେଳେ ଲାଗିବ, କେଉଁମାନେ ଏହାକୁ ଦେଖିବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ କେଉଁ କେଉଁ ସ୍ଥାନରେ କେତେବେଳେ ଗ୍ରହଣ ସମୟ ରହିଛି ସେ' ବାବଦରେ ନିମ୍ନପେ ବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦିଆଯାଇଛି ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ସମୟ:-

ଭାରତରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ 2022 ନଭେମ୍ବର 8 ମଧ୍ୟାହ୍ନ 2:39 ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଅପରାହ୍ନ 3:46 ରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗ୍ରହଣ ଲାଗିବ । ସନ୍ଧ୍ୟା 5:12 ରେ ଗ୍ରହଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇ 6:19 ରେ ଶେଷ ହେବ ବା ସର୍ବମୋକ୍ଷ ହେବ । ଓଡିଶାର କେତେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ମଧ୍ୟ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ ।

ଭାରତରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଦେଖାଯିବ କି ?

ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପୃଥିବୀ ବିଜ୍ଞାନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ କୋଲକାତା ଏବଂ ଗୌହାଟି ସମେତ ଦେଶର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିବ । ତେବେ ଦିଲ୍ଲୀ, ମୁମ୍ବାଇ, ଚେନ୍ନାଇ ଏବଂ ବାଙ୍ଗାଲୋର ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସହରରେ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଅନ୍ତିମ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖାଯିବ ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଲାଇଭଷ୍ଟ୍ରିମକୁ କିପରି ଦେଖିବେ ?

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ଜିଆନଲୁକା ମାଚିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ବିଭିନ୍ନ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ଥାନରୁ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବ । ଲାଇଭଷ୍ଟ୍ରିମିଂ ଅପରାହ୍ନ 3 ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ ।

ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କିପରି ହୁଏ ?

ଯେପରି ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀ ପରିକ୍ରମା କରେ ଏବଂ ପୃଥିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରିକ୍ରମା କରେ, ଏହି ସମୟରେ ବେଳେବେଳେ ପୃଥିବୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଆସେ, ଯାହାକୁ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ କୁହାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏହା ଘଟେ, ପୃଥିବୀ ଆଂଶିକ କିମ୍ବା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣକୁ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବାରେ ରୋକିଥାଏ । ଏହା ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ଏକ ଛାଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।

ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣର ଅର୍ଥ କ’ଣ?

ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଆଂଶିକ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଅଛି । ଚନ୍ଦ୍ରର କିଛି ଅଂଶ ପୃଥିବୀର ଛାଇରେ ପ୍ରବେଶ କଲାବେଳେ ଏକ ଆଂଶିକ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ଘଟିଥାଏ । ଆଂଶିକ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ ପୃଥିବୀର ଛାୟା ସାଧାରଣତଃ ଚନ୍ଦ୍ର ଆଡକୁ ବହୁତ ଗଭୀର ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀରୁ ଲୋକମାନେ ଯାହା ଦେଖନ୍ତି ତାହା ସୂର୍ଯ୍ୟ, ପୃଥିବୀ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର କିପରି ସମତୁଲ ହୁଏ ତାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ବିପରୀତ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥାଆନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ହୁଏ । ତଥାପି, ଯଦିଓ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ଛାଇରେ ଅଛି, କିଛି ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚି ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ । ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଲାଲ ଦେଖାଯାଏ ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.