ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ଆୟୁର୍ବେଦ ହେଉ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟକୌଣସି ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ, ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ଖାଦ୍ୟକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଏବଂ ଖାଦ୍ୟରେ ଏପରି ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥାଏ, ଯାହା ଶରୀରରେ ଜଳର ଅଭାବକୁ ପୂରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ସହ ପେଟରେ ଉତ୍ତାପର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ । ତେଣୁ, ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ଖାଦ୍ୟରେ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଫଳ ଖାଇବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଥାଏ ।
ବେଲ ମଧ୍ୟ ଏପରି ଏକ ଫଳ ଯାହାର ସେବନ ଦ୍ବାରା ଗ୍ରାଷ୍ମଋତୁରେ ଶରୀର ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହୋଇଥାଏ । ବେଲ ଶରୀରକୁ ଥଣ୍ଡା ରଖିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥା । ଏଥିରେ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ମିଳିଥାଏ । ତେଣୁ ଏହା କେବଳ ଶରୀରକୁ ରୋଗଠୁ ଦୂରେଇ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଶରୀରକୁ ପୁଷ୍ଟି ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇଥାଏ ।
ଆୟୁର୍ବେଦ ଅନୁଯାୟୀ ବେଲର ଉପକାରିତା:-
ଭୋପାଳର ବରିଷ୍ଠ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଡାକ୍ତର ଡ. ରାଜେଶ ଶର୍ମା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆୟୁର୍ବେଦରେ ବେଲକୁ ରିଉମାଟିଜିମ୍ ଏବଂ ହଜମ ପାଇଁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଔଷଧ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଏହାର ଉପକାର ଆୟୁର୍ବେଦର ପ୍ରାଚୀନ ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ଡ. ରାଜେଶ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି ଯେ, ବେଲ ସରବତ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଉପାୟରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ । ଶରୀରରେ ଉତ୍ତାପ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ଜଳୀୟ ଅଂଶ ବୃଦ୍ଧି ସାଙ୍ଗକୁ ରକ୍ତ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅନେକ ସମସ୍ୟାରେ ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ ହୋଇଥାଏ ବେଲ । ଏଥିସହ ବେଲ ଖାଇବା ଦ୍ବାରା ରୋଗପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ ବୋଲି ଡାକ୍ତର ରାଜେଶ କହିଛନ୍ତି ।
ଡ. ରାଜେଶ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ବଜାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ଅପେକ୍ଷା ଘର ତିଆରି ଶରବତ ଖାଇବା ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ, କାରଣ ବଜାରରେ ମିଳୁଥିବା ବେଲ ସରବତରେ ଅଧିକ ଚିନି, କୃତ୍ରିମ ରଙ୍ଗ ଥାଏ କିମ୍ବା ବେଳେବେଳେ ସଂରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ଯାହା ମଧ୍ୟ କ୍ଷତି ଘଟାଇପାରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଯେଉଁମାନେ ହୃଦରୋଗ, ମଧୁମେହ ଏବଂ ଥାଇରଏଡରେ ପୀଡିତ, ସେମାନେ ଏହାକୁ ଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଥରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରିବା ଉଚିତ୍, ସେମାନେ ଏହାକୁ ଖାଇପାରିବେ କି ? ଯଦି ହଁ, କିପରି ଏବଂ କେତେ ପରିମାଣରେ ? ତାହା ଜାଣିବା ଉଚିତ ।
ବେଲର ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ:-
ଚିନି, କ୍ୟାଲସିୟମ୍, ଫାଇବର, ଫସଫରସ୍, ପୋଟାସିୟମ୍, ପ୍ରୋଟିନ୍, ଆଇରନ୍, ଜିଙ୍କ, ଭିଟାମିନ୍-ଏ, ଭିଟାମିନ୍-ବି, ଭିଟାମିନ୍-ସି, ପ୍ରୋଟିନ୍, ବିଟା-କାରୋଟିନ୍, ଥିଏମାଇନ୍ ଇତ୍ୟାଦି ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ମିଳିଥାଏ । ଏଥିରେ ଫ୍ଲାଭୋନାଏଡ୍ ଏବଂ ଟେନିନ୍ ନାମକ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ମଧ୍ୟ ରହିଥାଏ, ଯାହା ସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆଣ୍ଟିଅକ୍ରୋବିୟାଲ୍ ଗୁଣ, କାର୍ଡିଓପ୍ରୋଟେକ୍ଟିଭ୍ ଗୁଣ, ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡାଣ୍ଟ, ଆଣ୍ଟି-ଇନ୍ଫ୍ଲାମେଟୋରୀ ଗୁଣ ଏବଂ ଆଣ୍ଟି-ଡାଇରିଆ ସହିତ ବେଲରେ ଅନେକ ଗୁଣ ରହିଛି ।
ବେଲ ଏବଂ ଏହାର ସରବତର ଉପକାରିତା:-
ବେଲକୁ ନିୟମିତ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀରର ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଅନେକ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଯୋଗାଇବା ସହିତ ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢିଥାଏ । ବେଲ କିମ୍ବା ବେଲ ସରବତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ବହୁତ ସକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ପୁଷ୍ଟିକର ବିଶେଷଜ୍ଞ ରୁଜୁତା ଦିବେକରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ବେଲ ଏବଂ ବେଲ ସରବତ ଶରୀରକୁ ଅନେକ ଉପାୟରେ ଉପକାର କରିଥାଏ, ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଅଟେ...
- ବେଲ କେବଳ ଉତ୍ତାପରୁ ରକ୍ଷା କରେ ନାହିଁ ବରଂ ଶରୀରରେ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ ଶକ୍ତି ସ୍ତରକୁ ମଧ୍ୟ ବଜାୟ ରଖେ ।
- ଏହା ଶରୀରକୁ ହାଇଡ୍ରେଟ୍ ରଖିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
- ପେଟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗ ପାଇଁ ଏହା ଏକ ଔଷଧ ଭଳି କାମ କରେ । ବେଲରେ ଥିବା ଉଦ୍ଭିଦ ଯୌଗିକ ଅଲସର୍ ଏବଂ ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ, ଝାଡ଼ା, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ଗ୍ୟାଷ୍ଟ୍ରିକ ଅଲସର୍ ଭଳି ରୋଗରୁ ଉପଶମ ଦେଇଥାଏ ।
- ବେଲ ପୋଟାସିୟମରେ ଭରପୂର, ଯାହା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରୁ ବହୁତ ଆରାମ ଦେଇଥାଏ । ଏହା ଧମନୀଗୁଡ଼ିକର କଠିନତାକୁ ରୋକିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଏବଂ ହୃଦ୍ରୋଗର ଆଶଙ୍କା କମ ହୋଇଥାଏ ।
- ଅଧିକ ପରିମାଣର ପୋଟାସିୟମ୍ ମଧ୍ୟ ପରିସ୍ରା ମାଧ୍ୟମରେ ଶରୀରରୁ ଅଧିକ ସୋଡିୟମ୍ ବାହାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
- ବେଲ ରସରେ ମିଳୁଥିବା ଆଣ୍ଟି-ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଗୁଣ ଫଙ୍ଗଲ୍ ଏବଂ ଭାଇରାଲ୍ ସଂକ୍ରମଣରୁ ରକ୍ଷା କରିପାରିବ । ଏଥିସହ, ଏଥିରେ ମିଳୁଥିବା ଆଣ୍ଟି-ଇନ୍ଫ୍ଲାମେଟୋରୀ ଗୁଣ ହିଷ୍ଟାମାଇନ୍ କାରଣରୁ ଅଙ୍ଗରେ ଥିବା ଫୁଲାକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
- ଏଥିରେ ମିଳୁଥିବା ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ ଏବଂ ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡାଣ୍ଟ ଯେପରିକି ଫ୍ଲାଭୋନାଏଡ ମଧ୍ୟ ହାର୍ଟ ଏବଂ ଯକୃତ ରୋଗରୁ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ, ଉଚ୍ଚ କୋଲେଷ୍ଟ୍ରୋଲକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ ଏବଂ ଶରୀରର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢାଇଥାଏ ।
- ଏହା ରକ୍ତକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରିବାରେ ଏବଂ ଶରୀରରୁ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ବାହାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏଥିରେ ମିଳୁଥିବା ଆଣ୍ଟି-ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଗୁଣ ଚର୍ମ ସଂକ୍ରମଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମସ୍ୟାରୁ ଦୂରେଇ ରଖିବା ସହ ଚର୍ମକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
- ବେଲ ଖାଇବା କେଶ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ । ଏହା କେଶକୁ ମୂଳରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ଏବଂ କେଶ ଛିଡିବା ଏବଂ ଝଡିବା ଭଳି ସମସ୍ୟାକୁ ଦୂର କରିଥାଏ ।
ରୁଜୁତା ଦିବେକରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଏହା ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନକୁ ଉନ୍ନତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଚାପ ହରମୋନ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଆହୁରି ଅନେକ ସମସ୍ୟାକୁ ଏଡାଯାଇପାରିବ ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ