ହାଇଦ୍ରାବାଦ: କ୍ରମାଗତ ଉପବାସ କାରଣରୁ ଅନେକ ଥର ଥକ୍କା, ଶକ୍ତି ଅଭାବ, ବେଳେବେଳେ ହଜମ ଜନିତ ସମସ୍ୟା କିମ୍ବା ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଭଳି ସମସ୍ୟା ଭୋଗିବାକୁ ପଡିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଉପବାସ ସମୟରେ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ସହ ଖାଦ୍ୟରେ ସନ୍ତୁଳନ ରକ୍ଷା କରିପାରିଲେ ଏହି ସମସ୍ୟାଗୁଡିକ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଏଡାଯାଇପାରିବ । ଏନେଇ ନିମ୍ନରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛ ।
ଉପବାସ ସମୟରେ ଖାଆନ୍ତୁ ସ୍ନାକ୍ସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ
ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ନବରାତ୍ରି ପୂଜା(Navaratri Puja)। ଏହି ପର୍ବ ଦେଶର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନରେ ଉତ୍ସାହର ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଅନେକ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ନବରାତ୍ରିରେ ନଅ ଦିନ ଉପବାସ ରଖିଥାନ୍ତି(Fasting in Navaratri) । ଯଦିଓ ଉପବାସର ଅନେକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପକାର ଅଛି, କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ଦିନସାରା ଭୋକରେ ରହିବା କିମ୍ବା ଉପବାସ ସମୟରେ ଅଧିକ ଘିଅ, ତେଲ ଖାଇବା କିମ୍ବା ଉପବାସ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ନାବରାତ୍ରି ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । କିଛି ନକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଇବା ଆରମ୍ଭ କରେ ।
ପୁଷ୍ଟିକର ବିଶେଷଜ୍ଞ ତଥା ଡାଏଟିସିଆନ୍ ଡ଼. ଦିବ୍ୟା ଶର୍ମା ଉପବାସ ସମୟରେ ଡାଏଟ୍ ଏବଂ ଡାଏଟାରୀ ରୁଟିନ୍ କ’ଣ ହେବା ଉଚିତ୍, ଯାହାଫଳରେ ଉପବାସ ସମୟରେ ଏବଂ ପରେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ ନାହିଁ ସେ' ବାବଦରେ ଆଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି ।
ଡ. ଦିବ୍ୟା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଉପବାସ ସମୟରେ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଦିନକୁ ଥରେ ଖାଇଥାଆନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଦିନରେ ଥରେ ମାତ୍ର ଫଳ ଖାଉ ଥାଉଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଶସ୍ୟ ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଥାନ୍ତି । ଅନେକ ଥର ଶରୀରର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଖାଦ୍ୟ ଅଭାବ ହେତୁ କିଛି ସମୟ ଶରୀରରେ ଶକ୍ତି ଅଭାବ ଅନୁଭବ କରୁଥିବାବେଳେ କିଛି ଲୋକ ଉପବାସ ସମୟରେ ଅନେକ ଫଳ ସ୍ନାକ୍ସ ଏବଂ ଘିଅ କିମ୍ବା ତେଲରେ ତିଆରି ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଥାଆନ୍ତି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେମାନଙ୍କୁ କିଛି ହଜମ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥାଏ ।
ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନେ ଦିନସାରା ଖାଲି ପେଟ ପରେ ଏକ ସମୟରେ ଅଧିକ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଥାଆନ୍ତି, ଏହାଦ୍ବାରା କେବଳ ଯେ, ହଜମ ଜନିତ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥାନ୍ତି ତାହା ନୁହେଁ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଶାରୀରିକ ସମସ୍ୟାର ମଧ୍ୟ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଉପବାସ ସମୟରେ ଏହିପରି ସମସ୍ୟାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ଡାଏଟ୍ ରୁଟିନ୍ ଠିକ୍ ରଖିବା ଜରୁରୀ ବୋଲି ଡାକ୍ତର ଦିବ୍ୟା ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ।
କେବଳ ଯେ, ମଧୁମେହ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଶାରୀରିକ ସମସ୍ୟାରେ ଜଡିତ ଲୋକମାନେ ନୁହେଁ ବରଂ ସୁସ୍ଥ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଉପବାସ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କର ଖାଦ୍ୟର ଯତ୍ନ ନେବା ଉଚିତ୍ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଉପବାସ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ଭୋଜନ ବ୍ୟତୀତ ଅନେକ ଲୋକ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଚିପ୍ସ ଏବଂ ସ୍ନାକ୍ସ ଖାଇଥାଆନ୍ତି । ଯାହା ଶରୀରର କ୍ୟାଲୋରୀ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ, କାରଣ ଉଭୟ ଆଳୁ ଏବଂ ସାଗୁଦାନାରେ କ୍ୟାଲୋରୀ ଅଧିକ ଥାଏ । ତେଣୁ, ଏଗୁଡିକୁ ଅତି ସୀମିତ ପରିମାଣରେ ଖାଇବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ବଦଳରେ ଫଳ, କ୍ଷୀର ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ଶୁଖିଲା ଫଳ ଖାଇବା ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ ।
କେମିତି ହେବା ଉଚିତ୍ ଉପବାସରେ ଖାଦ୍ୟ ?
ଡ. ଦିବ୍ୟା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଉପବାସ ସମୟରେ, ଅଧିକ ବଟର କିମ୍ବା ଘିଅ, ତେଲରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଖିଚିଡି କିମ୍ବା ସାଗୁଦାନାରେ ଆଳୁ ବଦଳରେ ଅନ୍ୟ ପନିପରିବା ବ୍ୟବହାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଉପବାସ ସମୟରେ କେବଳ ଥରେ ଅଧିକ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଦିନକୁ ତିନି କିମ୍ବା ଚାରିଥର ମାଇକ୍ରୋ ଫୁଡ୍ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଅଧିକ ଲାଭଦାୟକ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଫଳ, ଡ୍ରାଏ ଫ୍ରୁଟ୍ସ କିମ୍ବା ଉଭୟରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏକ ସରବତ୍ ବା ପଣା ସକାଳେ ସେବନ କରିପାରିବେ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପନିପରିବା, କଦଳୀ, ଫଳ ଯାହା ଉପବାସରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ, ସେସବୁ ମଧ୍ୟ ଖାଇପାରିବେ ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆଳୁ କିମ୍ବା ତେଲ ଏବଂ ଘିରେ ତିଆରି ସ୍ନାକ୍ସ ବଦଳରେ ଲସି, ନଡ଼ିଆ ପାଣି, କଦଳୀ ଏବଂ ଶୁଖିଲା ଫଳ ଦିନସାରା ଖାଇ ପାରିବେ । ଏହା କେବଳ ଦିନସାରା ଶରୀରରେ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଏ ନାହିଁ, ବରଂ ଖାଲି ପେଟ କାରଣରୁ ଅମ୍ଳତା, ଗ୍ୟାସ୍, ଫ୍ଲାଟୁଲେନ୍ସ କିମ୍ବା ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଭଳି ସମସ୍ୟାକୁ ମଧ୍ୟ ଦୂର କରିଥାଏ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସନ୍ଧ୍ୟାରେ କିମ୍ବା ରାତିରେ ଉପବାସ ଭାଙ୍ଗିବା ସମୟରେ ସାମାନ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଭଲ । ଏହା ଖାଦ୍ୟ ହଜମ କରିବା ପାଇଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମୟ ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ହଜମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟାକୁ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ ।
ଯେଉଁମାନେ ଉପବାସ ସମୟରେ ଦିନକୁ ଥରେ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ରାତି ପରିବର୍ତ୍ତେ ଅଳ୍ପ ଶୀଘ୍ର ଖାଇବା ଉଚିତ୍ । ଦିନସାରା କିଛି ନ ଖାଇବା ପରେ, ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଳମ୍ବିତ ରାତିରେ କିମ୍ବା ରାତିରେ ଖାଏ, ଖାଦ୍ୟ ହଜମ କରିବାରେ ସମସ୍ୟା ହୋଇପାରେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଉପବାସ ସମୟରେ ହାଲୁକା ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଭଲ ।