ବୌଦ୍ଧ: ଦୁର୍ଲଭ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳୀର ଗନ୍ତାଘର ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା । ଜିଲ୍ଲାରେ ପ୍ରକୃତି ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଆଦିବାସୀ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଓ ଐତିହ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଭରି ହୋଇରହିଛି । ଜିଲ୍ଲାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନର ବିକାଶ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି ରୋଡ ମ୍ୟାପ୍ । କିନ୍ତୁ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅନେକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବିଭବ ଅଲୋଡ଼ା ହୋଇ ପଡି ରହିଥିବା ବେଳେ ଏହାର ଭବିଷ୍ୟତ ନେଇ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ସନ୍ଦେହ । ଏଥି ସହିତ କଣ୍ଟାମାଳ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଏହି ମ୍ୟାପରେ ସାମିଲ କରାଯାଇ ନଥିବାରୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।
ଶୈବ, ଶାକ୍ତ, ବୌଦ୍ଧ, ବୈଷ୍ଣବ ଓ ମହିମା ଆଦି 5ଟି ଧର୍ମର ଅପୂର୍ବ ମିଳନରେ ଅନେକ ଦୂର୍ମୂଲ୍ୟ କୀର୍ତ୍ତିରାଜି ଏବେବି ଦଣ୍ଡାୟମାନ । କିନ୍ତୁ ଅବହେଳାରୁ ଅନେକ କୀର୍ତ୍ତିରାଜି ଏବେ ଧ୍ବଂସାଭିମୁଖୀ । ଏବେ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନଗୁଡିକର ବିକାଶ ପାଇଁ ରୋଡ ମ୍ୟାପ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଛି । ମଙ୍ଗଳବାର ଏନେଇ ଏକ ଜିଲ୍ଲାସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି । କିନ୍ତୁ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅନେକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବିଭବ ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜିଲ୍ଲାରେ ନା ଅଛି ପର୍ଯ୍ୟଟନ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ନା ଅଛନ୍ତି ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଅଧିକାରୀ । ସେପଟେ ନୂତନ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ରୋଡ ମ୍ୟାପରେ କଣ୍ଟାମାଳ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାଦ ଦିଆଯାଇଥିବାରୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ।
ସଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରୋଡ ମ୍ୟାପରେ ବୀରନରସିଂପୁରର, ମର୍ଜାକୁଦ ଦ୍ବୀପ, ପାତାଳୀ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ନାୟକପଡା ଗୁମ୍ଫା, ଡମ୍ବରୁଗଡ ଅରଣ୍ୟ ଭଳି ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ଗୁଡିକର ବିକାଶ ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । ସେପଟେ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ନେଇ ଅସୁମାରୀ ସମ୍ଭାବନା ରହିଥିବାରୁ ଏ ଦିଗରେ ଐତିହାସିକ, ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଓ ଗବେଷକଙ୍କ ମତାମତ ଲୋଡିବାକୁ ବରିଷ୍ଠ ଗବେଷକ ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।
ବୌଦ୍ଧରୁ ସତ୍ୟ ନାରାୟଣ ପାଣି, ଇଟିଭି ଭାରତ