ଦେବଗଡ: ଶାଳପତ୍ରରେ ବନ୍ଧା ଜୀବନ । ପ୍ରତିଦିନ ଶାଳପତ୍ର ତୋଳି ଓ ତାହାକୁ ଖାଲି ଚଉପଦୀ ତିଆରି କରି ବଜାରରେ ବିକ୍ରି କରିବା ଓ ଏଥିରୁ ଯେଉଁ ଦୁଇ ପାଇସା ମିଳେ ତହିଁରେ ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ କରିବା ପାଲଟିଛି ମୁଖ୍ୟ ଜୀବିକା । ଏଭଳି ଜୀବିକାକୁ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଆଦରି ନେଇଛନ୍ତି ଦେବଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ତିଳେଇବଣି ବ୍ଲକ ରାୟପୁର ଗାଁର ମହିଳାମାନେ ।
ଜିଲ୍ଲାର ତିଳେଇବଣି ବ୍ଲକ ଟାଇସର ପଞ୍ଚାୟତର ରାୟପୁର ଗାଁ । ଏହି ଗାଁରେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ରହି ଆସୁଛନ୍ତି ସୁଦୂର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରୁ ଆସିଥିବା 28 ଟି ମୁଣ୍ଡା ଆଦିବାସୀ ପରିବାର । ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ ପାଇଁ ଏହି ଗାଁ ର ପୁରୁଷ ମାନେ କାମ ଅନ୍ବେଷଣରେ ଦୂରଦୂରାନ୍ତରେ । ତେବେ ପଛରେ ପଡିନାହାଁନ୍ତି ଗାଁର ମହିଳା । ପୁରୁଷଙ୍କ ସହ କାନ୍ଧକୁ କାନ୍ଧ ମିଶାଇ ରୋଜଗାର କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଶାଳପତ୍ର ତୋଳି ତାହାକୁ ଖଲି ଚଉପଦୀ ତିଆରି କରି ବିକ୍ରି କରୁଛନ୍ତି । ହେଲେ ଏହି ବେଉସା ଏବେ ବୁଡିବା ଉପରେ । ପରିଶ୍ରମ ଠାରୁ ଢେର କମ ପାରିଶ୍ରମିକ ସହ ଏବେ ଦାଉ ସାଧିଛି ବନବିଭାଗର କଡା କଟକଣା ।
ଭୋରୁ ଭୋରୁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଯାଇ ଶାଳପତ୍ର ଆଣି ତିଆରି କରିଥାନ୍ତି ଖଲି ଚଉପଦୀ । ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ଶହ ପ୍ରତି ରହିଛି 25 ଟଙ୍କାରୁ 40 । ହେଲେ ଏବେ ଜଙ୍ଗଲକ୍ଷୟ ସାଙ୍ଗକୁ ଶାଳପତ୍ରର ଅଭାବ ମହିଳାଙ୍କ ଏହି ଜୀବିକା ନାଆକୁ ବୁଡାଇବାକୁ ବସିଛି । ଅନ୍ୟପଟେ କଟା ଘାରେ ଚୂନ ସୃଦଶ ହୋଇଛି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ବ୍ୟବହାର । ଯାହା ଫଳରେ ଶାଳପତ୍ର ଖଲି ଚଉପଦୀର ଚାହିଦା ବଜାରରେ ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ଆଉ ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଏବେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସାହା ସରକାରୀ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ।
ତେବେ ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଲା , ଶାଳପତ୍ର ଖଲି ଚଉପଦୀ ତିଆରି କରି ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ କରି ଆସୁଥିବା ରାୟପୁର ଗାଁର ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସ୍ତରରେ ସ୍ବାବଲମ୍ବୀ କରିବା ଦିଗରେ ପ୍ରଶାସନ କଣ ପଦକ୍ଷେପ ନେଉଛି?
ଦେବଗଡରୁ ସରୋଜ ଶତପଥୀ, ଇଟିଭି ଭାରତ