ଅନୁଗୋଳ: ଯେଉଁ ଅଞ୍ଚଳ ଦିନେ ଶୁଖା ପଡୁଥିଲା, ସେଠାରେ ଏବେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି ସବୁଜିମା । ପାଣି ପାଇଁ ଯେଉଁ ଲୋକେ ନାନା ହୀନସ୍ଥା ଭୋଗୁଥିଲେ ଏବେ ବର୍ଷ ତମାମ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହୁଛି ଜଳର ଉତ୍ସ । ତେବେ ଏପରି ପ୍ରୟାସକୁ ସଫଳ କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଅନୁଗୋଳ ଜିଲ୍ଲାର ଚାଷୀକୂଳ । ଦିନେ ବର୍ଷା ଜଳ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଚାଷରୁ ମୁହଁ ଫେରେଇ ନେଇଥିବା ଚାଷୀ ଏବେ ବର୍ଷା ଜଳକୁ ଅମଳ ଓ ତାର ସଂରକ୍ଷଣ କରି ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇପାରିଛି ।
ଅନୁଗୋଳ ଜିଲ୍ଲା । ଏହାର ଜଙ୍ଗଲ ପାହାଡ଼ ଘେରା କୋଠଭୂଇଁ, ଟାଇଁଶି, ଅନ୍ତୁଳିଆ, କନ୍ତପଡ଼ା ଓ ଟାପଢୋଲ ଆଦି 5ଟି ପଞ୍ଚାୟତର ୪୦ରୁ ଅଧିକ ଗାଁ ଲୋକେ ଦିନେ ଜଳ ପାଇଁ ହାହାକାର ହେଉଥିଲେ । କେବଳ ଚାଷ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ଏହି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବର୍ଷା ଜଳ ହିଁ ଥିଲା ସାହାଭରସା । ହେଲେ ବର୍ଷାର ଅନିୟମିତତା ପାଇଁ ଚାଷ କାର୍ଯ୍ୟ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ଚାଷୀ । ହେଲେ ଏବେ ଯେଉଁ ବର୍ଷା ଜଳ ବହି ଯାଉଥିଲା, ତାକୁ ବନ୍ଧ ବାନ୍ଧି ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜଳକିଷ୍ଟରୁ ବଞ୍ଚାଇଛନ୍ତି ।
ପାହାଡ଼ରେ ପଥର ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରି ପୋଖରୀ ଖୋଳି ବର୍ଷା ଜଳକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିଛନ୍ତି । ପ୍ରାୟ 10ବର୍ଷ ହେଲା ଲୋକେ ବର୍ଷା ଜଳ ଅମଳ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ କରି ଆସୁଛନ୍ତି । ଏହାଦ୍ବାରା କେବଳ ବର୍ଷା ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ହେଉଛି ତାହା ନୁହେଁ, ମୃତ୍ତିକା ସଂରକ୍ଷଣ ହୋଇପାରୁଛି । ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି ।
ଯେଉଁ କୂଅରେ ଦିନେ ଗଛ ଉଠୁଥିଲା, ଆଜି ସେହି କୂଅରେ ଖରାଦିନେ ମଧ୍ୟ ପାଣି ଶୁଖୁନି । ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ କୂଅରେ 5/6ଟି ଲେଖାଏଁ ମୋଟର ପମ୍ପ ଲଗାଇ ଲୋକେ ପାଣି ନେଉଛନ୍ତି । ବାଡ଼ି ବଗିଚାରେ ବିଭିନ୍ନ ଫସଲ କରୁଛନ୍ତି । ନାଳ, ପୋଖରୀ ଓ ଗାଡ଼ିଆରେ ବର୍ଷ ତମାମ ପାଣି ରହୁଥିବାରୁ ଯେଉଁ ଜମି ଦିନେ ପଡ଼ିଆ ପଡ଼ୁଥିଲା ଆଜି ତାହା ଶସ୍ୟଶ୍ୟାମଳା ହୋଇ ପାରୁଛି ।
ଲୋକେ ବର୍ଷା ପାଣିକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଜ୍ଞାନ କୈାଶଳ ନଥିବାରୁ ତାହା କରି ପାରୁ ନଥିଲେ । ଏଫଇଏସ ନାମକ ଏକ ବେସରକାରୀ ଅନୁଷ୍ଠାନର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ତତ୍ଵାବଧାନରେ ଏହି ବର୍ଷା ଜଳ ଅମଳ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହୋଇପାରିଛି । ଯାହା ପାଇଁ 5ଟି ପଞ୍ଚାୟତରେ 13ଟି ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି । ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ମୋଟ 13ହଜାର ହେକ୍ଟର ଜମିରେ ଏବେ ବର୍ଷ ତମାମ ଫସଲ ହୋଇପାରୁଛି । ଏହା ଛଡା ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ଆଶାତୀତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ଏହା କେବଳ ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରିଛି ଲୋକଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ଓ ଇଛାଶକ୍ତି ଯୋଗୁ । କୁହାଯାଏ ଇଛା ଥିଲେ ଉପାୟ ଆପେ ଆପେ ଆସେ । ଯାହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି ଏହି ସବୁ ଜଳ କିଷ୍ଚଗାଁରେ ଗୋଷ୍ଠୀ ଗତ ଉଦ୍ୟମ ଯୋଗୁ ଶୁଖିଲା ଭୂଇଁ ଆଜି ଶସ୍ୟଶ୍ୟାମଳା । ଯାହା ଅନ୍ୟ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ନିଶ୍ଚିତ !
ଅନୁଗୋଳରୁ ସଂଗ୍ରାମ ରଞ୍ଜନ ନାଥ, ଇଟିଭି ଭାରତ
