ଅନୁଗୋଳ: ଇକୋ ଟୁରିଜିମର ବିକାଶ ପାଇଁ ସରକାର କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ଦ୍ବାରା ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବା ସହ ରାଜସ୍ବ ଆଦାୟ ହେବ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ଉପଭୋଗ କରି ପାରିବେ। କିନ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ତୃଟି ଯୋଗୁଁ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ଏହା ଫେଲ ମାରୁଛି । ଏହାର ଏକ ଜ୍ବଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ଅନୁଗୋଳ ସାତକୋଶିଆ ବ୍ୟାଘ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ ଭିତରେ । ସାତକୋଶିଆ ସ୍ଥିତ ଛୋଟକେଇ ଠାରେ 2011ରେ ଆରମ୍ଭ କରା ଯାଇଥିଲା ପ୍ରକୃତି ନିବାସ । ଅବହେଳା କରଣରୁ କିନ୍ତୁ ଏହା ଏବେ ଜରାଜୀର୍ଣ୍ଣ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡ଼ି ରହିଛି ।
ପର୍ଯ୍ୟଟନର ବିକାଶ ପାଇଁ ଗତ 2011ରେ ଛୋଟକେଇ ଠାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ପ୍ରକୃତି ନିବାସ । ସେତେବେଳେ ଇଂଲଣ୍ଡରୁ 4ଜଣ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆସି ପ୍ରାୟ 6ମାସ ଏଠାରେ ରହି ବାଉଁଶରେ କଟେଜ ତିଆରି କରିଥିଲେ । ମେଘାଳୟରୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଧରଣର ବାଉଁଶ ଅଣା ଯାଇଥିଲା । ପ୍ରତି କଟେଜରେ ଶୋଇବା ଘର, ପାଇଖାନା, ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏଥି ପାଇଁ ସେତେବେଳେ ପ୍ରାୟ 50ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥିଲା । ସାତକୋଶିଆ ଅଭୟାରଣ୍ୟ ଭିତରେ ଏକ ପାହାଡ଼ ଉପରେ ନିର୍ମାଣ କରା ଯାଇଥିଲା 5ଟି ବାଉଁସ କଟେଜ । ଚାରିଆଡ଼େ ଘଞ୍ଚ ଜଙ୍ଗଲ, ସବୁଜିମା ଓ ସାତକୋଶିଆର ଶାନ୍ତ ପରିବେଶ ଦର୍ଶକଙ୍କୁ ବେଶ ଆକର୍ଷିତ କରେ । ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଟ୍ରାକିଂ, ହରିଣ, କୁଟୁରା, ହାତୀ ପରି ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଦେଖିବାକୁ ସୁଯୋଗ ପାଉଥିଲେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ।
2015 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଠାକୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସୁଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ସାତକୋଶିଆ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଅଧିନରେ ଏହି ପ୍ରକୃତି ନିବାସ ଥିଲା । ଏହାକୁ ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ ଗାଁର 14ଟି ପରିବାରକୁ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା । ଏଥିରୁ ମିଳୁଥିବା ଅର୍ଥର ଶତକଡ଼ା 35ଭାଗ ଏହି 14ଟି ପରିବାରକୁ ମିଳୁଥିବା ବେଳେ ଗାଁର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଶତକଡ଼ା 10ଭାଗ ଦିଆ ଯାଉଥିଲା । ତେଣୁ ଗାଁର 96ଟି ପରିବାରକୁ 10ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ଆଜବେଷ୍ଟସ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା । ଏବେ ବି ଗାଁର ପ୍ରାୟ 6ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଜମା ରହିଛି । ଏହାଛଡ଼ା ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ପରିବାର ମାନେ ଏଥିରୁ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ପ୍ରତି ପୋଷଣ କରି ଆସୁଛନ୍ତି । ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଚାହିଦା ଅନୁସାରେ ସେଠାରେ ଆଉ 5ଟି ଟେଣ୍ଟ ମଧ୍ୟ କରା ଯାଇଥିଲା । 2015 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ମାନେ ସିଧା ସଳଖ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ସଦସ୍ୟ କିମ୍ବା ସାତକୋଶିଆ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ବୁକିଂ କରି ପାରୁଥିଲେ । ସବୁ କିଛି ଠିକ ଚାଲିଥିଲା । କିନ୍ତୁ 2017ରେ ଓଏଫଡ଼ିସି ଏହି ପ୍ରକୃତି ନିବାସ ହାତକୁ ନେବାପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ।
ପ୍ରଥମେ ପ୍ରତି କଟେଜକୁ 2500 ଟଙ୍କା ଥିଲା । ଓଏଫଡ଼ିସି ହାତକୁ ନେବା ପରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ସହ ପ୍ରାୟ 4000 ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ଦର । ଏହାଛଡ଼ା ବ୍ୟାଘ୍ର ପ୍ରକଳ୍ପ କଟକଣା ଯୋଗୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ ନିସେଦ୍ଧ ହୋଇଛି । ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏଠାକୁ ଆସିଲେ କେବଳ ଖାଇପିଇ କଟେଜରେ ରହିବା ଛଡ଼ା ଆଉ କିଛି ନାହିଁ । ଏବେ ଅନଲାଇନରେ ବୁକିଂ କରିବାକୁ ପଡୁ ଥିବାରୁ ସବୁ ସମୟରେ ସୁବିଧା ଓ ସହଜ ହେଉ ନାହିଁ । ତେଣୁ ଏବେ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏଠାକୁ ଆସି ପାଇଁ ମନ ବଳାଉ ନାହାନ୍ତି । ଆଗରୁ ବିଦ୍ୟୁତ ସଂଯୋଗ ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସୌର ଶକ୍ତିରେ ସବୁ କିଛି ହୋଇ ପାରୁ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଦୁଇ ବର୍ଷ ହେଲାଣି ସୌର ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଚଳ ହୋଇ ପଡ଼ିଛି । ଜେନେରେଟର ଲଗାଇବାକୁ ପଡ଼ୁଛି । ଫଳରେ ଗୋଟିଏ ରାତିରେ 16 ଲିଟରରୁ ଅଧିକ କିରୋସିନ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେଉଛି । ଏହି କିରୋସିନ ଖର୍ଚ୍ଚ ପରିଚାଳନା କରୁଥିବା ସଦସ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ନିଜ ହାତରୁ ଦେବାକୁ ପଡ଼ୁଛି । ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଆସୁନଥିବାରୁ ଲାଭାଂଶ ମଧ୍ୟ ମିଳୁନାହିଁ । ତେଣୁ ପ୍ରକୃତି ନିବାସର ରକ୍ଷଣା ବେକ୍ଷଣ କରୁଥିବା14ଟି ପରିବାର ଏବେ ହାତବାନ୍ଧି ବସିଛନ୍ତି । ତେବେ ଯଦି ଆସନ୍ତା ଦିନ ମାନଙ୍କରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ନପାଏ ତେବେ କଟେଜ ପରିଚାଳନା ଦାୟିତ୍ବରୁ ଏମାନେ ଓହରି ଯିବେ ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି ।
ତେବେ ଏନେଇ ସାତକୋଶିଆ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ମୁହଁ ଖୋଲୁ ନାହାନ୍ତି । ଓଏଫଡ଼ିସିର ଅଧିକାରୀଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଦେଖା ନାହିଁ । ତେବେ କେବଳ ବିଭାଗୀୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଅବହେଳା ଯୋଗୁଁ ଏହି ସୁନ୍ଦର ପ୍ରକୃତି ନିବାସ ଆଜି ପରିଚୟ ହରାଇବାକୁ ଯାଉଛି ।
ଅନୁଗୋଳରୁ ସଂଗ୍ରାମ ରଞ୍ଜନ ନାଥ ଇଟିଭି ଭାରତ
