ETV Bharat / international

ସୌରପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ (NASA James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲେ । ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ

ସୌର ପ୍ରଣାଳୀର ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA
ସୌର ପ୍ରଣାଳୀର ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA
author img

By

Published : Sep 2, 2022, 5:47 PM IST

ନ୍ୟୁୟର୍କ: ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ(NASA's James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି । ନ୍ୟାସନାଲ ଏରୋନେଟିକ୍ସ ଏବଂ ସ୍ପେସ୍ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ(NASA) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟ୍ HIP 65426 ର ଏହି ନୂତନ ପ୍ରତିଛବି ହେଉଛି ଏକ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ ୱେବର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର, ଯାହା ଅଦୃଶ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ JWSTର ଶକ୍ତିକୁ ଦର୍ଶାଏ ।

  • 355 light-years away, an exoplanet orbits far enough from its star that @NASAWebb was able to get an image. Four of them, in fact, through four different instruments! These beautiful blobs of light show a world more massive than Jupiter. They're gorgeous! https://t.co/edLj7A6r2C pic.twitter.com/fh8JQEbSxS

    — NASA Exoplanets (@NASAExoplanets) September 1, 2022 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ ‘HIP 65426 b’ ଛୋଟ କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ବଡ । ବୃହସ୍ପତିଙ୍କର ଏହା ପ୍ରାୟ 6 ରୁ 12 ଗୁଣ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 15 ରୁ 20 ନିୟୁତ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା, ପୃଥିବୀ ଠାରୁ 4.5 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ନାସା କହିଛି ଯେ, ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରହର ଆକାର ଏବଂ ବୟସକୁ ଅଧିକ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ୱେବ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚାରୋଟି ଭିନ୍ନ ଆଲୋକ ଫିଲ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଗ୍ୟାସ ଜିଆଣ୍ଟକୁ ଚିତ୍ରିତ କରିଛି । ତେବେ Gas Giant ହେଉଛି ଏକ ବଡ ଗ୍ରହ, ଯାହା ବିଶେଷତଃ ହିଲିୟମ ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋଜନର ସଂରଚନା ।

ଏକ ବୃହତ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗରେ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡିକର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିବା ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଶଶା ହିଙ୍କଲି (Sasha Hinkley) କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା କେବଳ ୱେବ୍ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସାଧାରଣତଃ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୁହୂର୍ତ୍ତ । ଏହି ପ୍ରତିଛବି ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକର ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ 'HIP 65426 b' ଦେଖାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ମାସ୍କର ଏକ ସେଟ୍, ଯାହାକୁ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ କୁହାଯାଏ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକକୁ ଅବରୋଧ କରିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ବାରା ଗ୍ରହ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ 2017 ରେ ଚିଲେରେ ୟୁରୋପୀୟ ସାଉଥ୍ ଅବଜରଭେଟୋରୀର ବହୁତ ବଡ ଟେଲିସ୍କୋପରେ SPHERE ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରି ଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଲୋକର କ୍ଷୁଦ୍ର ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଏହାର ଚିତ୍ର ଉଠାଇଥିଲେ । Webb ଏକ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ଦେଖାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ନୂତନ ବିବରଣୀ ସୂଚାଏ ଯେ, ପୃଥିବୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକ ହେତୁ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ-ଆଧାରିତ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

'HIP 65426 b' ଏହାର ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 100 ଗୁଣା ଦୂରରେ ଥାଏ । ଫଳରେ ୱେବ୍ ସହଜରେ ଗ୍ରହକୁ ତାରା ଠାରୁ ପୃଥକ କରିପାରେ । ହିଙ୍କଲି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ପାଇଁ ୱେବ୍ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ସର କାମ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା । ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ସିଧାସଳଖ ଚିତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ କାରଣ ଗ୍ରହ ଅପେକ୍ଷା ତାରାମାନେ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।

'HIP 65426 b' ଗ୍ରହ ନିକଟ ଇନଫ୍ରାରେଡରେ ଥିବା ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 10,000 ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ ମଧ୍ୟ-ଇନଫ୍ରାରେଡରେ କିଛି ହଜାର ଗୁଣ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ । ସାଣ୍ଟା କ୍ରୁଜ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପୋଷ୍ଟଡକ୍ଟରାଲ୍ ଗବେଷକ ଆରିନ୍ କାର୍ଟର କହିଛନ୍ତି, "ଏହି ପ୍ରତିଛବି ପାଇବା ଦ୍ୱାରା ମହାକାଶ ଭଣ୍ଡାର ଖୋଳିବା ପରି ଅନୁଭବ ହୋଇଥିଲା । ଜୁଲାଇରେ, ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୂର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସବୁଠୁ ଗଭୀର ଏବଂ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ପ୍ରତିଛବି ପ୍ରେରଣ କରିଥିଲା ।"

ନ୍ୟୁୟର୍କ: ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ(NASA's James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି । ନ୍ୟାସନାଲ ଏରୋନେଟିକ୍ସ ଏବଂ ସ୍ପେସ୍ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ(NASA) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟ୍ HIP 65426 ର ଏହି ନୂତନ ପ୍ରତିଛବି ହେଉଛି ଏକ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ ୱେବର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର, ଯାହା ଅଦୃଶ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ JWSTର ଶକ୍ତିକୁ ଦର୍ଶାଏ ।

  • 355 light-years away, an exoplanet orbits far enough from its star that @NASAWebb was able to get an image. Four of them, in fact, through four different instruments! These beautiful blobs of light show a world more massive than Jupiter. They're gorgeous! https://t.co/edLj7A6r2C pic.twitter.com/fh8JQEbSxS

    — NASA Exoplanets (@NASAExoplanets) September 1, 2022 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ ‘HIP 65426 b’ ଛୋଟ କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ବଡ । ବୃହସ୍ପତିଙ୍କର ଏହା ପ୍ରାୟ 6 ରୁ 12 ଗୁଣ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 15 ରୁ 20 ନିୟୁତ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା, ପୃଥିବୀ ଠାରୁ 4.5 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ନାସା କହିଛି ଯେ, ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରହର ଆକାର ଏବଂ ବୟସକୁ ଅଧିକ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ୱେବ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚାରୋଟି ଭିନ୍ନ ଆଲୋକ ଫିଲ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଗ୍ୟାସ ଜିଆଣ୍ଟକୁ ଚିତ୍ରିତ କରିଛି । ତେବେ Gas Giant ହେଉଛି ଏକ ବଡ ଗ୍ରହ, ଯାହା ବିଶେଷତଃ ହିଲିୟମ ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋଜନର ସଂରଚନା ।

ଏକ ବୃହତ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗରେ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡିକର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିବା ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଶଶା ହିଙ୍କଲି (Sasha Hinkley) କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା କେବଳ ୱେବ୍ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସାଧାରଣତଃ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୁହୂର୍ତ୍ତ । ଏହି ପ୍ରତିଛବି ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକର ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ 'HIP 65426 b' ଦେଖାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ମାସ୍କର ଏକ ସେଟ୍, ଯାହାକୁ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ କୁହାଯାଏ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକକୁ ଅବରୋଧ କରିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ବାରା ଗ୍ରହ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ 2017 ରେ ଚିଲେରେ ୟୁରୋପୀୟ ସାଉଥ୍ ଅବଜରଭେଟୋରୀର ବହୁତ ବଡ ଟେଲିସ୍କୋପରେ SPHERE ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରି ଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଲୋକର କ୍ଷୁଦ୍ର ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଏହାର ଚିତ୍ର ଉଠାଇଥିଲେ । Webb ଏକ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ଦେଖାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ନୂତନ ବିବରଣୀ ସୂଚାଏ ଯେ, ପୃଥିବୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକ ହେତୁ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ-ଆଧାରିତ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

'HIP 65426 b' ଏହାର ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 100 ଗୁଣା ଦୂରରେ ଥାଏ । ଫଳରେ ୱେବ୍ ସହଜରେ ଗ୍ରହକୁ ତାରା ଠାରୁ ପୃଥକ କରିପାରେ । ହିଙ୍କଲି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ପାଇଁ ୱେବ୍ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ସର କାମ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା । ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ସିଧାସଳଖ ଚିତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ କାରଣ ଗ୍ରହ ଅପେକ୍ଷା ତାରାମାନେ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।

'HIP 65426 b' ଗ୍ରହ ନିକଟ ଇନଫ୍ରାରେଡରେ ଥିବା ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 10,000 ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ ମଧ୍ୟ-ଇନଫ୍ରାରେଡରେ କିଛି ହଜାର ଗୁଣ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ । ସାଣ୍ଟା କ୍ରୁଜ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପୋଷ୍ଟଡକ୍ଟରାଲ୍ ଗବେଷକ ଆରିନ୍ କାର୍ଟର କହିଛନ୍ତି, "ଏହି ପ୍ରତିଛବି ପାଇବା ଦ୍ୱାରା ମହାକାଶ ଭଣ୍ଡାର ଖୋଳିବା ପରି ଅନୁଭବ ହୋଇଥିଲା । ଜୁଲାଇରେ, ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୂର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସବୁଠୁ ଗଭୀର ଏବଂ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ପ୍ରତିଛବି ପ୍ରେରଣ କରିଥିଲା ।"

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.