ETV Bharat / international

ସୌରପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA

author img

By

Published : Sep 2, 2022, 5:47 PM IST

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ (NASA James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲେ । ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ

ସୌର ପ୍ରଣାଳୀର ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA
ସୌର ପ୍ରଣାଳୀର ବାହାରେ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କଲା NASA

ନ୍ୟୁୟର୍କ: ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ(NASA's James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି । ନ୍ୟାସନାଲ ଏରୋନେଟିକ୍ସ ଏବଂ ସ୍ପେସ୍ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ(NASA) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟ୍ HIP 65426 ର ଏହି ନୂତନ ପ୍ରତିଛବି ହେଉଛି ଏକ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ ୱେବର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର, ଯାହା ଅଦୃଶ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ JWSTର ଶକ୍ତିକୁ ଦର୍ଶାଏ ।

  • 355 light-years away, an exoplanet orbits far enough from its star that @NASAWebb was able to get an image. Four of them, in fact, through four different instruments! These beautiful blobs of light show a world more massive than Jupiter. They're gorgeous! https://t.co/edLj7A6r2C pic.twitter.com/fh8JQEbSxS

    — NASA Exoplanets (@NASAExoplanets) September 1, 2022 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ ‘HIP 65426 b’ ଛୋଟ କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ବଡ । ବୃହସ୍ପତିଙ୍କର ଏହା ପ୍ରାୟ 6 ରୁ 12 ଗୁଣ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 15 ରୁ 20 ନିୟୁତ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା, ପୃଥିବୀ ଠାରୁ 4.5 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ନାସା କହିଛି ଯେ, ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରହର ଆକାର ଏବଂ ବୟସକୁ ଅଧିକ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ୱେବ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚାରୋଟି ଭିନ୍ନ ଆଲୋକ ଫିଲ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଗ୍ୟାସ ଜିଆଣ୍ଟକୁ ଚିତ୍ରିତ କରିଛି । ତେବେ Gas Giant ହେଉଛି ଏକ ବଡ ଗ୍ରହ, ଯାହା ବିଶେଷତଃ ହିଲିୟମ ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋଜନର ସଂରଚନା ।

ଏକ ବୃହତ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗରେ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡିକର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିବା ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଶଶା ହିଙ୍କଲି (Sasha Hinkley) କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା କେବଳ ୱେବ୍ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସାଧାରଣତଃ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୁହୂର୍ତ୍ତ । ଏହି ପ୍ରତିଛବି ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକର ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ 'HIP 65426 b' ଦେଖାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ମାସ୍କର ଏକ ସେଟ୍, ଯାହାକୁ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ କୁହାଯାଏ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକକୁ ଅବରୋଧ କରିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ବାରା ଗ୍ରହ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ 2017 ରେ ଚିଲେରେ ୟୁରୋପୀୟ ସାଉଥ୍ ଅବଜରଭେଟୋରୀର ବହୁତ ବଡ ଟେଲିସ୍କୋପରେ SPHERE ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରି ଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଲୋକର କ୍ଷୁଦ୍ର ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଏହାର ଚିତ୍ର ଉଠାଇଥିଲେ । Webb ଏକ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ଦେଖାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ନୂତନ ବିବରଣୀ ସୂଚାଏ ଯେ, ପୃଥିବୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକ ହେତୁ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ-ଆଧାରିତ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

'HIP 65426 b' ଏହାର ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 100 ଗୁଣା ଦୂରରେ ଥାଏ । ଫଳରେ ୱେବ୍ ସହଜରେ ଗ୍ରହକୁ ତାରା ଠାରୁ ପୃଥକ କରିପାରେ । ହିଙ୍କଲି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ପାଇଁ ୱେବ୍ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ସର କାମ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା । ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ସିଧାସଳଖ ଚିତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ କାରଣ ଗ୍ରହ ଅପେକ୍ଷା ତାରାମାନେ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।

'HIP 65426 b' ଗ୍ରହ ନିକଟ ଇନଫ୍ରାରେଡରେ ଥିବା ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 10,000 ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ ମଧ୍ୟ-ଇନଫ୍ରାରେଡରେ କିଛି ହଜାର ଗୁଣ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ । ସାଣ୍ଟା କ୍ରୁଜ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପୋଷ୍ଟଡକ୍ଟରାଲ୍ ଗବେଷକ ଆରିନ୍ କାର୍ଟର କହିଛନ୍ତି, "ଏହି ପ୍ରତିଛବି ପାଇବା ଦ୍ୱାରା ମହାକାଶ ଭଣ୍ଡାର ଖୋଳିବା ପରି ଅନୁଭବ ହୋଇଥିଲା । ଜୁଲାଇରେ, ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୂର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସବୁଠୁ ଗଭୀର ଏବଂ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ପ୍ରତିଛବି ପ୍ରେରଣ କରିଥିଲା ।"

ନ୍ୟୁୟର୍କ: ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନାସାର ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ(NASA's James Webb Space Telescope) ବ୍ୟବହାର କରି ସୌର ପ୍ରଣାଳୀ ବାହାରେ ଥିବା ଗ୍ରହର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଚିତ୍ର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି । ନ୍ୟାସନାଲ ଏରୋନେଟିକ୍ସ ଏବଂ ସ୍ପେସ୍ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ(NASA) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟ୍ HIP 65426 ର ଏହି ନୂତନ ପ୍ରତିଛବି ହେଉଛି ଏକ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ ୱେବର ପ୍ରଥମ ଚିତ୍ର, ଯାହା ଅଦୃଶ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ JWSTର ଶକ୍ତିକୁ ଦର୍ଶାଏ ।

  • 355 light-years away, an exoplanet orbits far enough from its star that @NASAWebb was able to get an image. Four of them, in fact, through four different instruments! These beautiful blobs of light show a world more massive than Jupiter. They're gorgeous! https://t.co/edLj7A6r2C pic.twitter.com/fh8JQEbSxS

    — NASA Exoplanets (@NASAExoplanets) September 1, 2022 " class="align-text-top noRightClick twitterSection" data=" ">

ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ ‘HIP 65426 b’ ଛୋଟ କିନ୍ତୁ ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ବଡ । ବୃହସ୍ପତିଙ୍କର ଏହା ପ୍ରାୟ 6 ରୁ 12 ଗୁଣ ଏବଂ ପ୍ରାୟ 15 ରୁ 20 ନିୟୁତ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା, ପୃଥିବୀ ଠାରୁ 4.5 ବିଲିୟନ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । ନାସା କହିଛି ଯେ, ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରହର ଆକାର ଏବଂ ବୟସକୁ ଅଧିକ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ୱେବ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚାରୋଟି ଭିନ୍ନ ଆଲୋକ ଫିଲ୍ଟର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଗ୍ୟାସ ଜିଆଣ୍ଟକୁ ଚିତ୍ରିତ କରିଛି । ତେବେ Gas Giant ହେଉଛି ଏକ ବଡ ଗ୍ରହ, ଯାହା ବିଶେଷତଃ ହିଲିୟମ ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋଜନର ସଂରଚନା ।

ଏକ ବୃହତ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗରେ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣଗୁଡିକର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିବା ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଶଶା ହିଙ୍କଲି (Sasha Hinkley) କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା କେବଳ ୱେବ୍ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ସାଧାରଣତଃ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ମୁହୂର୍ତ୍ତ । ଏହି ପ୍ରତିଛବି ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକର ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଏକ୍ସପ୍ଲାନେଟ୍ 'HIP 65426 b' ଦେଖାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯନ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ମାସ୍କର ଏକ ସେଟ୍, ଯାହାକୁ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ କୁହାଯାଏ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକକୁ ଅବରୋଧ କରିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ବାରା ଗ୍ରହ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।

ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ 2017 ରେ ଚିଲେରେ ୟୁରୋପୀୟ ସାଉଥ୍ ଅବଜରଭେଟୋରୀର ବହୁତ ବଡ ଟେଲିସ୍କୋପରେ SPHERE ଯନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରି ଗ୍ରହ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆଲୋକର କ୍ଷୁଦ୍ର ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ବ୍ୟବହାର କରି ଏହାର ଚିତ୍ର ଉଠାଇଥିଲେ । Webb ଏକ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ୱେଭଲେଙ୍ଗଥ୍ ଦେଖାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ନୂତନ ବିବରଣୀ ସୂଚାଏ ଯେ, ପୃଥିବୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ଆଲୋକ ହେତୁ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ-ଆଧାରିତ ଟେଲିସ୍କୋପ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ ।

'HIP 65426 b' ଏହାର ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 100 ଗୁଣା ଦୂରରେ ଥାଏ । ଫଳରେ ୱେବ୍ ସହଜରେ ଗ୍ରହକୁ ତାରା ଠାରୁ ପୃଥକ କରିପାରେ । ହିଙ୍କଲି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ହୋଷ୍ଟ ଷ୍ଟାରର ଆଲୋକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବା ପାଇଁ ୱେବ୍ କରୋନାଗ୍ରାଫ୍ସର କାମ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା । ଏକ୍ସୋପ୍ଲାନେଟର ସିଧାସଳଖ ଚିତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ କାରଣ ଗ୍ରହ ଅପେକ୍ଷା ତାରାମାନେ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।

'HIP 65426 b' ଗ୍ରହ ନିକଟ ଇନଫ୍ରାରେଡରେ ଥିବା ହୋଷ୍ଟ ତାରକା ଠାରୁ 10,000 ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ ମଧ୍ୟ-ଇନଫ୍ରାରେଡରେ କିଛି ହଜାର ଗୁଣ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ । ସାଣ୍ଟା କ୍ରୁଜ୍ କାଲିଫର୍ନିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପୋଷ୍ଟଡକ୍ଟରାଲ୍ ଗବେଷକ ଆରିନ୍ କାର୍ଟର କହିଛନ୍ତି, "ଏହି ପ୍ରତିଛବି ପାଇବା ଦ୍ୱାରା ମହାକାଶ ଭଣ୍ଡାର ଖୋଳିବା ପରି ଅନୁଭବ ହୋଇଥିଲା । ଜୁଲାଇରେ, ଜେମ୍ସ ୱେବ୍ ସ୍ପେସ୍ ଟେଲିସ୍କୋପ୍ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୂର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସବୁଠୁ ଗଭୀର ଏବଂ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଇନଫ୍ରାଡ୍ ପ୍ରତିଛବି ପ୍ରେରଣ କରିଥିଲା ।"

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.