ହାଇଦ୍ରାବାଦ: 96 ଟି ଦେଶରେ 8,000 ରୁ ଅଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗତ ବର୍ଷ ‘ଚନ୍ଦ୍ର: ଗେଟୱେ ଟୁ ଷ୍ଟାର୍ସ’ ପାଳନ କରାଯାଇଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି ‘Satellites Improve Life’ । 2021 ମସିହାରେ ବିଶ୍ବ ସ୍ପେସ୍ ସପ୍ତାହ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ପାଳନ କରାଯିବ। ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭା 4 ରୁ 10 ଅକ୍ଟୋବର ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ଘୋଷଣା କରିଛ । ଏହା ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ମାନବ ବିଜ୍ଞାନର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଅବଦାନକୁ ପାଳନ କରିବ।
ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ହେଉଛି ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଏକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଉତ୍ସବ ଏବଂ ମାନବ ସ୍ଥିତିର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଅବଦାନକୁ ବୁଝାଏ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ସାଧାରଣ ସଭା 1999 ରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ଯେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର 4-10 ରୁ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ।
ଅକ୍ଟୋବର 4, 1957: ପ୍ରଥମ ମାନବ ନିର୍ମିତ ପୃଥିବୀ ଉପଗ୍ରହ, ସ୍ପୁଟନିକ୍-1 ର ଉତକ୍ଷେପଣ ।
ଅକ୍ଟୋବର 10, 1967: ଚନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାହ୍ୟ ମହାକାଶର ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାରର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା ନୀତି ଉପରେ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷର ।
ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହରେ ସ୍ପେସ୍ ଏଜେନ୍ସି, ଏରୋସ୍ପେସ୍ କମ୍ପାନୀ, ବିଦ୍ୟାଳୟ, ପ୍ଲାନେଟେରିଆ, ସଂଗ୍ରହାଳୟ, ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଲବ୍ ଦ୍ବାରା ଏକ ଶିକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି । ଏହି ସିଙ୍କ୍ରୋନାଇଜଡ୍ ସ୍ପେସ୍ ଇଭେଣ୍ଟ ଗୁଡିକ ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ଗଣମାଧ୍ୟମର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥାଏ ।
ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ଦ୍ବାରା ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ଆସୋସିଏସନ୍ (WSWA) ର ସହଯୋଗରେ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ସଂଯୋଜିତ । WSWA ଜାତୀୟ ସଂଯୋଜକମାନଙ୍କର ଏକ ବିଶ୍ବସ୍ତରୀୟ ଦଳର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥାଏ, ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ପାଳନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରନ୍ତି ।
ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହର ଲକ୍ଷ୍ୟ କ’ଣ ?
- ସ୍ପେସ୍ ଆଉଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନନ୍ୟ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ ।
- ବିଶ୍ବବାସୀଙ୍କୁ ଜାଗାର ଲାଭ ବିଷୟରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ ।
- ସ୍ଥାୟୀ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ସ୍ଥାନର ଅଧିକ ବ୍ୟବହାରକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଏ ।
- ସ୍ପେସ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍ ପାଇଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ।
- ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା, ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଏବଂ ଗଣିତ ବିଷୟରେ ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ।
- ମହାକାଶ ବିସ୍ତାର ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହଯୋଗକୁ ବୃଦ୍ଧି ।
ଭାରତ-2020 ରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ-
ମହାମାରୀ ସହିତ ଏହା ଏକ ଅନନ୍ୟ ଆହ୍ବାନ ଆଣିଥାଏ । କଲପାନା ୟୁଥ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ସମାନ ଉତ୍ସାହ ସହିତ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରୁଛି । ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ପାଳନ କରିବାର ଏହା ଆମର କ୍ରମାଗତ ସପ୍ତମ ବର୍ଷ । ସପ୍ତାହରେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଏ ।
ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ-2020 ର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ-
ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ଆସୋସିଏସନ ଉତ୍ସବ ପାଇଁ ଏକ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଭାବରେ ଏକ ଥିମ୍ ଚୟନ କରେ । ଚଳିତ 2020 ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ‘satellites improve life’ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଅଧୀନରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ । ଏହି ଥିମ୍ ସହିତ ବିଶ୍ବ ମହାକାଶ ସପ୍ତାହ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନରେ ଉପଗ୍ରହର ମହତ୍ତ୍ବ ଏବଂ ଉପଗ୍ରହ ଦ୍ବାରା ଆମ ଜୀବନ କିପରି ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ଯେପରିକି ଯୋଗାଯୋଗ, ପରିବେଶ ନିରୀକ୍ଷଣ, ପରିବହନ, ପାଣିପାଗ ପୂର୍ବାନୁମାନ, ଟେଲିମେସିନ୍, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପାୟରେ ଏହା ଦର୍ଶାଇବ ।
ଆଗାମୀ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଇଣ୍ଡିଆ ସ୍ପେସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (ଆଇଏସଆରଓ) 36 ଟି ମିଶନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି ବୋଲି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସୋମବାର ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିରେ ଚନ୍ଦ୍ରୟାନ -3 (ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ ମିଶନ) ଏବଂ ଗଗନଯାନ (ମାନବ ଉଡ଼ାଣ ମିଶନ) ପାଇଁ ଏକ ଅବିଭକ୍ତ ମିଶନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ ।
କେନ୍ଦ୍ର ରାଜ୍ୟ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଏବଂ ମହାକାଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଡ଼ଃ ଜିତେନ୍ଦ୍ର ସିଂ ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନର ଲିଖିତ ଉତ୍ତରରେ ଏହି ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି। 2020-21 ମସିହାରେ ISRO 10 ଟି ପୃଥିବୀ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଉପଗ୍ରହ, ତିନୋଟି ଯୋଗାଯୋଗ ସମେତ ଅନେକ ଉପଗ୍ରହ ଉତକ୍ଷେପଣ କରିବାର ଯୋଜନା କରିଛି। ଉପଗ୍ରହ, ଦୁଇଟି ନାଭିଗେସନ୍ ଉପଗ୍ରହ ଏବଂ ତିନୋଟି ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ଉପଗ୍ରହ ମଧ୍ୟ ଜଡିତ ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
