‘ହିଂସା’ଏକ ଏପରି ଶବ୍ଦ ଯାହା ମଣିଷ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପଶୁ ପକ୍ଷୀ ସମସ୍ତଙ୍କ ଜୀବନରେ ସ୍ବତଃପ୍ରୋତ ଭାବେ ଜଡିତ । ବର୍ତ୍ତମାନର ଦିନରେ ଆମେ ହିଂସାର ବହୁ ଘଟଣା ମାନ ଦେଖି ଆସୁଛି । ସେ ମଣିଷ ପ୍ରତି ହେଉ ଅବା ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ ପ୍ରତି । ଏଥିପାଇଁ ତ ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଦେଶରେ ‘ଅହିଂସା’ ଧାରଣାକୁ ଆଣିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କ ଜ୍ମଦିନରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଅହିଂସା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅହିଂସାର ଅର୍ଥ କଣ ଥିଲା ।
ଅହିଂସାର ବିଚାର ଯାହା ସେ ଜୈନ ଧର୍ମରୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଯାହା ସେ ପ୍ରଥମେ ଅଣ-ମାନବ ତଥା ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆଣିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥଲେ । ଅହିଂସା ଉଭୟ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ଭାବଗତ ସ୍ତରରେ ଲାଗୁ କରାଯାଏ । ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ଏହା ଯେ ଅହିଂସା ବିଷୟରେ ତାଙ୍କର ଧାରଣା ସତ୍ୟ, ସମସ୍ତ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ପାଇଁ ସର୍ତ୍ତମୂଳକ ପ୍ରେମ ଏବଂ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା ।
ସତ୍ୟାଗ୍ରହ
‘ସତ୍ୟଗ୍ରହ’ ଏହା ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ ସତ୍ୟ, ଏବଂ ଆଗ୍ରହ ଶବ୍ଦରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା | ଗାନ୍ଧୀ ବିଶ୍ବାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ଯେଉଁମାନେ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ କରିଥିଲେ ସେମାନେ ନିଜକୁ ଏକ ବଡ଼ ନୈତିକତା ସହିତ ଯୋଡିଥିଲେ । 1908ର ଏକ ଆର୍ଟିକିଲରେ ଗାନ୍ଧୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଜଣେ ସତ୍ୟଗ୍ରାହୀ ତାଙ୍କ ମନକୁ ଭୟରୁ ମୁକ୍ତ କରି ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ଦାସ ହେବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ। ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଏକ ମନର ମନୋଭାବ । ଯିଏ ଏହି ଆତ୍ମାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କଲା ସେ ନିଶ୍ଚିତ ବିଜୟୀ ହେବ ବୋଲି ସେ ଦାବି କରିଥିଲେ।
ସାମାଜିକ ଓ ରାଜନୈତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନର ଭୂମିକା
1. ବ୍ଲାକ ଲାଇଭସ୍ ମ୍ୟାଟର୍
2020 ମସିହାର ନାନା ଘଟଣା 1919, 1943 ଏବଂ 1968 ର ଘଟିଥିବା ବହୁ ଘଟଣା ସହ ଜଡିତ ଅଟେ । ଆମେରିକୀୟ କୃଷ୍ଣକାୟଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପୋଲିସର ଅତ୍ୟାଚାର ଦ୍ୱାରା ଉପୁଜିଥିବା ହିଂସା ଯାହା ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଶହ ଶହ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ନେଇଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଫ୍ଲଏଡ୍, ବ୍ରେନ୍ନା ଟେଲର ଏବଂ ଅହମ୍ମଦ ଆର୍ବେରୀ ଜଡିତ । 2020 ର ଅଧିକାଂଶ ବିରୋଧ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି । ଗୁରୁବାର ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ସଂଯୁକ୍ତ ଆମେରିକା ଜାତିସଂଘ-ନ୍ୟାୟ ବିରୋଧର ପ୍ରାୟ 93 ପ୍ରତିଶତ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବିରୋଧ ହୋଇଛି । ଯେଉଁଥିରେ ବହୁ ସମ୍ପତ୍ତି କ୍ଷତି ହୋଇଛି । ଗତ ମେ ମାସରେ ଜର୍ଜ ଫ୍ଲଏଡଙ୍କ ହତ୍ୟା ପରେ ମେ 26 ରୁ ଅଗଷ୍ଟ 22 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ 7,750 ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ ହୋଇଥିଲା । ଯାହା ବ୍ଲାକ୍ ଲାଇଭସ୍ ମ୍ୟାଟର ଆନ୍ଦୋଳନ ସହିତ ଜଡିତ ଥିଲା । ସମସ୍ତ 50 ଟି ରାଜ୍ୟରେ ମୋଟ 2400 ସ୍ଥାନରେ ଏହି ବିକ୍ଷୋଭ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଥିଲା।
2. ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ
1930 ମସିହାରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ବ୍ରିଟେନର ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ଆଇନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ । ଯାହା ଅନୁଯାୟୀ କୌଣସି ଭାରତୀୟ ଦେଶରେ ଲୁଣ ସଂଗ୍ରହ କିମ୍ବା ବିକ୍ରୟ କରିପାରିବ ନାହିଁ। ତେବେ 10 ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ ନେଇ ଗାନ୍ଧୀ 240 ମାଇଲ ଚାଲି ବିକ୍ଷୋଭକାରୀଙ୍କୁ ଆରବ ସାଗରକୁ ନେଇ ସମୁଦ୍ରର କାଦୁଅ ଜଳରୁ ଅଳ୍ପ କିଛି ଲୁଣ ଉଠାଇବାକୁ ଯାଇଥିଲେ। ଏହାପରେ ଦୀର୍ଘ 17 ବର୍ଷ ପରେ ଭାରତ ବ୍ରିଟେନରୁ ସ୍ବାଧୀନତା ପାଇଥିଲା ।
3. ସଫ୍ରେଜ୍ ପ୍ୟାରେଡ୍
1913 ସଫ୍ରେଜ୍ ପ୍ୟାରେଡ୍ ପରି ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବିରୋଧ 5ହଜାରରୁ ଅଧିକ ସାହସୀ ମହିଳାଙ୍କ ସମାନତା ରାଜନୈତିକ ଭାଗୀଦାର ଅଧିକାର ପାଇଁ ସବର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲା। ଏହି ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଆମକୁ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ କୌଣସି ଚିନ୍ତାଧାରାରେ କିପରି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରେ ତାହା ସ୍ମରଣ କରାଇଥାଏ ।
4. ଡିଲାନୋ ଗ୍ରେପ୍ସ ବଏକଟ୍
ସେସର ଚାଭେଜ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ବଏକଟ ବିରୋଧରେ 25 ଦିନିଆ ଅହିଂସା କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଓକିଲାତି କରିଥିଲେ । ଯାହା ଦ୍ବାରା 1960 ଦଶକର ଶେଷ ଭାଗରେ ଆମେରିକାର କୃଷକ ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଉପରେ ହେଉଥିବା ଶୋଷଣର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାରେ ଆଇନଗତ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଥିଲା। ସେ କାଲିଫର ଡେଲାନୋ ଠାରେ ଏକ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ଧର୍ମଘଟର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। 2,000 ରୁ ଅଧିକ ଚାଷୀଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରି ସର୍ବନିମ୍ନ ବେତନ ପ୍ରାପ୍ତ ଫିଲିପାଇନ୍ସ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସର୍ବନିମ୍ନ ମଜୁରୀ ଦାବି କରିଥିଲେ। ଏହାଦ୍ୱାରା 17 ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଆମେରିକୀୟମାନେ କାଲିଫର୍ନିଆର ଗ୍ରେପ୍ସ ବଏକଟ୍ ହୋଇଥିଲେ । ଯାହା ୟୁନିୟନ, ଉନ୍ନତ ମଜୁରୀ ଏବଂ କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କଲା ।
5. ବିପ୍ଳବ ଗୀତ
ସଂଗୀତ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସକ୍ରିୟତା ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ‘ଅହିଂସା ଅପରାଧ’ର ଅଂଶୀଦାର । ସିଙ୍ଗିଙ୍ଗ ବିପ୍ଳବ ସମୟରେ ଇଷ୍ଟୋନିଆ ସୋଭିଏତ ସଂଘ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଶାସନରୁ ବାଟ ବାହାର କଲା । 1988 ରେ ସୋଭିଏତ୍ ଶାସନକୁ ବିରୋଧ କରିବା ପାଇଁ 1 ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଇଷ୍ଟୋନିଆନ୍ 5 ରାତି ପାଇଁ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ଏହା ସିଙ୍ଗିଙ୍ଗ୍ ରିଭୋଲ୍ୟୁସନ୍ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା । ଇଷ୍ଟୋନିଆନ୍ ଙ୍କ ପାଇଁ ସଂଗୀତ ଏବଂ ଗୀତ ସଂସ୍କୃତିକୁ ବଞ୍ଚାଇବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା ।
