ହାଇଦ୍ରାବାଦ: କାରଗିଲର ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ରଣନୈତିକ ଶିଖରକୁ ପାକିସ୍ତାନ ସେନା କବଳରୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସେନା କରିଥିବା ଅପରେସନ୍ ଉପରେ କିଛି ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ସୂଚନା । ଯାହା ଯୁଦ୍ଧର ସ୍ରୋତକୁ ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ଭାରତ ସପକ୍ଷକୁ ଆଣିଥିଲା ।
ଡ୍ରାସ ସେକ୍ଟରରେ ତୋଲୋଲିଙ୍ଗର ଟର୍ଣ୍ଣିଂ ପଏଣ୍ଟ-
ଡ୍ରାସ୍ ସେକ୍ଟରରେ ଶତ୍ରୁ ତୋଲୋଲିଙ୍ଗକୁ ଦଖଲ କରିନେଇଥିଲେ । ଏହା ଡ୍ରାସ୍ ଠାରୁ 5 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓ ଶ୍ରୀନଗର-କାରଗିଲ୍-ଲେ ରାଜପଥକୁ ନେଇ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର। ପାକିସ୍ତାନୀ ଦ୍ବାରା ଏହି କ୍ଷେତ୍ରକୁ କବଜା କରିନିଆଯାଇଥିଲା ।
ତିନି ସପ୍ତାହ ଧରି ଚାଲିଥିବା ତୀବ୍ର ସଂଘର୍ଷ ପରେ ତେଲୋଲିଙ୍ଗକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା । ଯାହା ଯୁଦ୍ଧକୁ ଏକ ନୂଆ ମୋଡ ଦେଇଥିଲା । ନାଗା, ଘରୱାଲ, ଗ୍ରେନେଡାୟର ବାଟାଲିୟନ ବିଫଳ ହେବା ପରେ ଅତିରିକ୍ତ ସେନା ନିୟୋଜିତ ହେବା ସହ 2 ରାଜ ରାଇଫେଲ ନିୟୋଜିତ କରାଗଲା ।
2 ରାଜପୁତାନା ରାଇଫଲ୍ ଆକ୍ରମଣ ମେଜର ବିବେକ ଗୁପ୍ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ 12 ଜୁନ ସି କମ୍ପାନୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଓ ମେଜର ମୋହିତ ସକ୍ସେନାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଡି କମ୍ପାନୀ ଏହି ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ବାହାରିଥିଲା। ଅନ୍ୟ ଦୁଇଟି କମ୍ପାନୀ ଅଗ୍ନି ବେସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଓ ଏହି ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷଣ ଭାବରେ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ ।
ଡି କମ୍ପାନୀ ପ୍ରଥମେ ଦକ୍ଷିଣ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସହିତ ଏହାର ଅବଜେକ୍ଟ ପଏଣ୍ଟ 4590 ଆଡକୁ ଗତି କଲେ । ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନରେ ଫାଙ୍କା ଗୁଳିଚାଳନାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କମ୍ପାନୀ ନିଜ ଅକ୍ତିଆର ଜାହିର କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । ଏହାପରେ ସି କମ୍ପାନୀ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେନା ମଧ୍ୟରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା । ପରେ ଟୋଲିଙ୍ଗ୍ ଟପ୍ ଆଡକୁ ଗତି କରିଥିଲେ । ବିବେକ ଗୁପ୍ତା ନିଜେ ରିଜର୍ଭ ପ୍ଲାଟୁନକୁ ଟୋଲ୍ ଟପ୍କୁ ନେଇଥିଲେ ।
ଅତ୍ୟଧିକ କ୍ଷତବିକ୍ଷତ ସତ୍ତ୍ବେ ଗ୍ୟାଲେଣ୍ଟ ଅଫିସର ତାଙ୍କ ସେନାକୁ ନେଇ ଶତ୍ରୁ ଘୋଡେଇବା ପାଇଁ ଆଗେଇ ଯାଇଥିଲେ । ଏହି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ରଣନୀତିର ଅଧିନାୟକ ମ୍ରିଦୁଲ କୁମାର ସିଂ, ଜଣେ ଯୁବ ଆର୍ଟିଲିରି ଫରୱାର୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଅଧିକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଦାୟିତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ପାକିସ୍ତାନୀ ଏହାର ପ୍ରତିଶୋଧ ନେଇ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ଟୋଲିଙ୍ଗ୍ ଟପ୍ ହରାଇବା ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଥିଲା। ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା କାଉଣ୍ଟର ଆଟାକକୁ ସି କମ୍ପାନୀ ମୁକାବିଲା କରିଥିଲା । ଜୁନ୍ 13 ରେ ଶେଷରେ 2 ରାଜପୁତାନା ରାଇଫଲ ତୋଲିଂକୁ କାବୁ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ ।
ଏହି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୁଦ୍ଧରେ ସୁବେଦାର ଭନୱାର ଲାଲ, କମ୍ପାନୀ ହାବିଲଦାର ମେଜର ଯଶବୀର ସିଂ, ହାବିଲଦାର ସୁଲତାନ ସିଂ, ନରୱରିଆ ଓ ନାଏକ ଦିଗେନ୍ଦ୍ର ସିଂ ସାହସିକତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ଏହାସହ କ୍ୟାପଟେନ ଏନ କେଙ୍ଗୁରୁସେ ପ୍ଲାଟୁନକୁ ଆଗକୁ ନେଇଥିଲେ । ଏହାସହ ହମ୍ପ ଓ ତୋଲିଂ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ । ଯେପରିକି ତୋଲୋଲିଙ୍ଗ ପାଖରେ ଶତ୍ରୁ ପହଞ୍ଚିପାରିବ ନାହିଁ ।
ଟାଇଗର୍ ହିଲ୍-
ଟାଇଗର ପାହାଡ ଏହାର ଆଖପାଖରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ପାର୍ବତ୍ୟଠାରୁ ବହୁତ ତଳେ ରହିଛି । ଏହା ଶ୍ରୀନଗର-କାରଗିଲ-ଲେହ ରାଜପଥର ପ୍ରାୟ 10 କିଲୋମିଟର ଉତ୍ତରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ପର୍ବତର ଶୀର୍ଷରେ ଶତ୍ରୁ ଅବସ୍ଥାନ କରି ରାଜପଥର କିଛି ଅଂଶ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ତୋଲିଙ୍ଗ୍ ଓ ଏହାର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳକୁ ପୁଣି ଉଦ୍ଧାର କରିବା ପାଇଁ ସୈନ୍ୟର ପ୍ରାଥମିକତା ଥିଲା ।
ଡ୍ରାସ୍ ସେକ୍ଟରର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଟାଇଗର ହିଲକୁ ଯୁଦ୍ଧର ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧ୍ୟାୟ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଏହା ଶ୍ରୀନଗର-ଲେହ ରାଜପଥ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥାଏ ଓ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ ଆର୍ଟିଲିରି ଫାୟାରିଂ କରି ଘୋଉଡେଇବାର ସକ୍ଷମ କରିଥିଲା । ଏହି ଶିଖରକୁ କାବୁ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ରିଗେଡିୟର୍ ଏମପିଏସ ବାଜୱା 192 ମାଉଣ୍ଟେନ୍ ବ୍ରିଗେଡ୍ ଆର୍ଟିଲିରି ସହାୟତା ସହିତ 18 ଗ୍ରେନାଡିୟର୍, 8 ଶିଖ୍ ଓ 2 ନାଗାଙ୍କ ଉପରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ନ୍ୟସ୍ତ କରିଥିଲେ ।
ଆକ୍ରମଣ ଦିନ ଜୁଲାଇ 3 ରେ ପ୍ରାୟ 120 ଫିଲ୍ଡ ଓ ମଧ୍ୟମ ବନ୍ଧୁକ, 122-ମିମି ମଲ୍ଟିବାର୍ଲେଡ୍ ଗ୍ରେଡ୍ ରକେଟ୍ ଲଞ୍ଚର୍ ଓ ମୋର୍ଟାର ଟାଇଗର ହିଲରେ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହୋଇଥିଲା । ବାୟୁସେନା ମଧ୍ୟ ଜୁଲାଇ 2-3 ରେ ଟାଇଗର ହିଲକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଥିଲା ଓ ମିଶନ ସମୟରେ ଅନେକ ଥର ଶତ୍ରୁଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ।
3 ଜୁଲାଇରେ 18 ଗ୍ରେନେଡିୟର୍ ଏହାର ମଲ୍ଟି ଡାଇରେକ୍ଟାଲ୍ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଖରାପ ପାଗ ସତ୍ତ୍ବେ ଏହି ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାପରେ ଜୁଲାଇ 4ରେ ଟୋଙ୍ଗ ନାମକ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ଅକ୍ତିଆର କରିଥିଲା ।
କ୍ୟାପଟେନ ନିମ୍ବଲକର ପୂର୍ବ ଦିଗରୁ ଡି କମ୍ପାନୀ ଆକ୍ରମଣର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ। ଟାଇଗର ହିଲ ଶୀର୍ଷର 100 ମିଟର ଭିତରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏରିଆ କଲର ପୂର୍ବ ଭାଗକୁ କବଜା କରିବାରେ ଡି କମ୍ପାନୀ ସଫଳ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କର ଉପାୟ ଶତ୍ରୁକୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା । ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ବଲୱାନ୍ ସିଂଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ସି କମ୍ପାନୀ ଓ ଘାତକ୍ କମାଣ୍ଡୋ ପ୍ଲାଟୁନ୍ ମଧ୍ୟ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା ।
ଏକ ସଂଗଠିତ ଆର୍ଟିଲିରି ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ ପରେ ସଚିନ୍ ନିମ୍ବଲକର ଓ ବଲୱାନ ସିଂ ନିଜ ପ୍ଲାଟୁନ ସହ ଟାଇଗର ପାହାଡ ଉପରକୁ ଯାଇ ଶତ୍ରୁକୁ ଅଜାଣତରେ ଧରିଥିଲେ । ମୁହାଁମୁହିଁ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଭାରତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ 18 ଗ୍ରେନାଡିୟର ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ସହଜ ନଥିଲା । ଶତ୍ରୁପକ୍ଷ ପ୍ରଥମ ଆକ୍ରମଣ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇବା ପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲେ । 8 ମାଉଣ୍ଟେନ ଡିଭିଜନ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଥିଲା ଯେ ଟାଇଗର୍ ହିଲରୁ ଶତ୍ରୁକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବାହାର କରିବା ଏତେ ସହଜ ନୁହେଁ ।
ମୋହିନ୍ଦର ପୁରୀ ଓ ଏମପିଏସ୍ ବାଜୱା ପଶ୍ଚିମ ଶିଖରରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲମେଟ ଓ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ଓ କାବୁ କରିବାକୁ 8 ଶିଖଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ଟାଇଗର ହିଲର ପଶ୍ଚିମ ସ୍ପୁର 1.5 କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର ହୋଇଛି । ଏଠାରେ 8 ଶିଖ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ । ଜୁଲାଇ 8 ରେ ସମଗ୍ର ଟାଇଗର ହିଲକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା । 18 ଟି ଗ୍ରେନେଡିୟର୍ ଟାଇଗର ହିଲରେ ଭାରତୀୟ ତ୍ରୀରଙ୍ଗା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ ।
ଥ୍ରୀ-ପିମ୍ପଲ୍ସ ଅଞ୍ଚଳ-
ଥ୍ରୀ ପିମ୍ପଲ୍ସ ହେଉଛି ତୀକ୍ଷ୍ଣ, ପର୍ବତ ଶିଖରର ଏକ କ୍ଲଷ୍ଟର । ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ତୋଲୋଲିଙ୍ଗ ନାଲାର ପଶ୍ଚିମ ମାର୍ପୋଲା ରେଜଲାଇନରେ ପଏଣ୍ଟ 5100 ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଜାତୀୟ ରାଜପଥ, ଡ୍ରାସ୍ ଗାଁ ଓ ସାନ୍ଦୋ ନାଲା ଉପରେ ଶତ୍ରୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ଏଥିରେ ତିନୋଟି ମୁଖ୍ୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ରହିଥିଲା - ନୋଲ୍, ଲୋନ୍ ପାହାଡ ଓ ଥ୍ରୀ ପିମ୍ପଲ୍ସ ।
ଆକ୍ରମଣର 2 ଘଣ୍ଟା ପୂର୍ବରୁ 20ଟି ଆର୍ଟିଲିରି ଫାୟାର ୟୁନିଟ୍ (ପ୍ରାୟ 120 ବନ୍ଧୁକ, ମୋର୍ଟାର, ଓ ରକେଟ୍ ଲଞ୍ଚର୍) ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଥିଲା । ମେଜର ମୋହିତ ସକ୍ସେନାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଡି କମ୍ପାନୀ ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲା । ମେଜର ପି ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଏ କମ୍ପାନୀ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଯାଇଥିଲା । ଅନେକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ସତ୍ତ୍ବେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟରାତ୍ରି ସୁଦ୍ଧା ନୋଲ୍ ଅକ୍ତିଆର କରିସାରିଥିଲେ ।
ମେଜର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, କମ୍ପାନୀ କମାଣ୍ଡର ତଥା କ୍ୟାପଟେନ ବିଜୟନ୍ତ ଥାପର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଏହି ଆକ୍ରମଣର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ। ଉଭୟ ଅଧିକାରୀ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ସେନାକୁ ଆଗକୁ ନେବାରେ ଲାଗିଥିଲେ। ସେମାନେ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଇଥିଲେ।
ଅଧିକାରୀ ଶହୀଦ ହେବା ସତ୍ତ୍ବେ ଏ କମ୍ପାନୀର ଅବଶିଷ୍ଟ ଯବାନ ଦୃଢ ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ଓ ନିଜ ସ୍ଥିତିକୁ ଧରି ରଖିଥିଲେ । ପରେ ବି କମ୍ପାନୀ ନୋଲରେ ଏ କମ୍ପାନୀ ସହିତ ଯୋଡି ହୋଇଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ଥ୍ରୀ ପିମ୍ପଲ୍ସ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ସହଜ ହୋଇଥିଲା । ମୋହିତ ସକ୍ସେନା ନିଜ ପ୍ଲାଟୁନ ସହ ଆଗକୁ ବଢିଥିଲେ । ଫଳରେ ଲୋନ୍ ପାହାଡକୁ କବଜା କରିବାରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । ସାଥିରେ ରାଇଫେଲମ୍ୟାନ ଜୟରାମ ଓ କ୍ୟାପଟେନ ଏନ.କେଙ୍ଗୁରୁସେ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । 29 ଜୁନରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଖାଲି କରିପାରିଥିଲା ସେନା ।
ପଏଣ୍ଟ 5140କୁ କବଜା-
ଶତ୍ରୁକୁ ଚାରିଆଡୁ ଘେରିବା ପାଇଁ ସେନା ବହୁମୁଖୀ ଆକ୍ରମଣ କରି ଶତ୍ରୁକୁ କାବୁ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଥିଲା । ପୂର୍ବରୁ 18 ଗରୱାଲ୍ ରାଇଫଲ୍, ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମରୁ 1 ନାଗା ଓ ଦକ୍ଷିଣରୁ 13 JAK ରାଇଫେଲ୍ ନିୟୋଜିତ ଥିଲେ । 19 ଜୁନ୍ ବି ଏବଂ ଡି କମ୍ପାନୀ 13 ଟି JAK ରାଇଫଲ୍ ଦକ୍ଷିଣ ପଏଣ୍ଟ 5140 କୁ ଯାଇ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ କାବୁ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଅଧିନାୟକ ବିକ୍ରମ ବାତ୍ରା ଅତୁଳନୀୟ କୌଶଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଓ ନିଜେ 4 ଜଣ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। କ୍ୟାପଟେନ ଏସଏସ ଜାମୱାଲ୍ ପଏଣ୍ଟ 5140 ଉପରେ ଅନ୍ତିମ ଆକ୍ରମଣର ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ। 20 ଜୁନ ସକାଳେ ସମସ୍ତ 7 ଟି ସାଙ୍ଗରକୁ ସଫା କରିଦେଇଥିଲେ । ପାକିସ୍ତାନୀଙ୍କୁ 5140 ପଏଣ୍ଟରୁ ବାହାର କରି ଦେଇଥିଲେ।
ମାଶକୋହ ଭ୍ୟାଲି-
ମାଶକୋହ ଉପତ୍ୟକାରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଧିକୃତ ସମସ୍ତ ଶିଖର ମଧ୍ୟରୁ ପଏଣ୍ଟ 4875 ଥିଲା। ମୋଗଲପୁରା ଠାରୁ ଡ୍ରାସ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାତୀୟ ରାଜପଥର ପ୍ରାୟ 30 କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପିଥିବା ଉପର ଓ ଅଗ୍ରଭାଗକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯାଇଥିଲା । ପାକିସ୍ତାନୀ ଆର୍ଟିଲିରି ସହଜରେ ରାତିଅଧିଆ ମାତାୟିନରୁ ଡ୍ରାସ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାନବାହନ ଚଳାଚଳ ଜାରି ରଖିଥିଲା ।
13 ଟି JAK ରାଇଫଲକୁ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା । 4 ଜୁଲାଇରେ ଆର୍ଟିଲିରି ଫ୍ଲାଟ ଟପ୍ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହେବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ପଏଣ୍ଟ 4875 ସହିତ ସଂଲଗ୍ନ ଥିଲା । ମେଜର ଗୁରୁପ୍ରିତ ସିଂ ଅଧିନରେ ସି କମ୍ପାନୀ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା । ଆର୍ଟିଲାରୀ ଫାୟାରିଂ ପରେ ଏମଏମଜିଏସ ଦ୍ବାରା ଫାୟାରିଂ କରାଗଲା । ଏହା ନେତୃତ୍ବ ବିକ୍ରମ ବାତ୍ରା ନେଇଥିଲେ । ଦୁଇ ପାର୍ଶ୍ବରୁ ଆକ୍ରମଣ କରି ବାଟାଲିୟନ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ହଟାଇବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କମ୍ପାନୀ ଗୁଡିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟର ନିକଟତର ହେଲେ ସେମାନେ 4875 ପଏଣ୍ଟରୁ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଯେତେବେଳେ ଦିନ ହେଲା ସେତେବେଳେ ଯବାନମାନେ ନିଜକୁ ଥୁଣ୍ଟା ପାହାଡର ଶିଖରେ ଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ପାଇଲେ ।
ଏ କମ୍ପାନୀ ଓ ସି କମ୍ପାନୀର ଅଧିନାୟକ ବି.ଏସ୍ ରାୱତ ଓ ଅଧିନାୟକ ଗଣେଶ ଭଟ୍ଟଙ୍କ ସହିତ ଅଗ୍ରଗାମୀ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଅଧିକାରୀମାନେ କିଛି ଘଣ୍ଟା ଧରି ଆର୍ଟିଲିରି ଅବଜେକ୍ଟକୁ ଗୁଳି କରିଥିଲେ। ଫାଗୋଟ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର କିଛି ଶତ୍ରୁ ସାଙ୍ଗରକୁ ଧ୍ବଂସ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା । କମ୍ପାନୀ ପୁଣି ଥରେ ଶତ୍ରୁ ସ୍ଥିତିକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ଓ 5 ଜୁଲାଇ ଅପରାହ୍ନ ସୁଦ୍ଧା ଫ୍ଲାଟ ଟପକୁ କାବୁ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା ।
ନିକଟ କ୍ବାର୍ଟର୍ସରେ ରାଇଫେଲମ୍ୟାନ୍ ସଞ୍ଜୟ କୁମାର ଓ ଶ୍ୟାମ ସିଂ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୀରତ୍ବ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରଦିନ ଶତ୍ରୁମାନେ ଯବାନଙ୍କୁ ଭାରୀ ଆର୍ଟିଲିରି ଗୁଳି ଓ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଏମଏମଜି ଫାୟାରିଂରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ। ମେଜର ବିକାଶ ଭୋହରା ଓ ଅଧିନାୟକ ବିକ୍ରମ ବାତ୍ରାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଅତିରିକ୍ତ ସଶକ୍ତୀକରଣ ପଠାଯାଇଥିଲା ।
ଜୁଲୁ ସ୍ପୁର-
ଯେତେବେଳେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଏହାର ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ବିଫଳ ହେଲା ସେତେବେଳେ ଏଲଓସିରେ ଅପରେସନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ମଶକୋହ ସେକ୍ଟରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଜୁଲୁ ସ୍ପୁର । ଜୁଲୁ ସ୍ପୁରର ମୁଖ୍ୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଗୁଡିକରେ ଟ୍ରାଇ-ଜଙ୍କସନ, ଜୁଲୁ ରିଜ୍ ଲାଇନ ଓ ସାନ୍ଦୋ ଟପ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଏହି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସଟି ଏଲଓସି ପାର୍ଶ୍ବରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା । ଏହି ଆକ୍ରମଣକୁ ବ୍ରିଗେଡିୟର୍ ଏମପିଏସ ବାଜୱା କମାଣ୍ଡର 192 ମାଉଣ୍ଟେନ୍ ବ୍ରିଗେଡ୍ ଯୋଜନା କରିଥିଲେ । ଏହାକୁ ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ 3/3 ଗୋର୍ଖା ରାଇଫଲ୍ସ ଟ୍ରାଇ-ଜଙ୍କସନକୁ କ୍ୟାପଚର କରିବାକୁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଅଧିନାୟକ ହେମାଙ୍ଗ ଗୁରୁଙ୍ଗଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ସି କମ୍ପାନୀ ଏହି ଆକ୍ରମଣ 22 ଜୁଲାଇରେ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ସେ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇଥିଲେ, ଦ୍ବିତୀୟ-ଇନ୍-କମାଣ୍ଡ ମେଜର ଏସ୍ ସାଇନି କାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ କରିବାକୁ ଆଗକୁ ଆସିଥିଲେ । କ୍ୟାପଟେନ ଅମିତ ଅଲ୍ ଓ ରାଇଫେଲମ୍ୟାନ୍ ଧନ ବାହାଦୂର ଓ ଦୀନେଶ ଗୁରୁଙ୍ଗ ଶତ୍ରୁକୁ ଘଉଡାଇବା ଓ ସଙ୍ଗାରକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାରେ ଆଦର୍ଶ ସାହସିକତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ମେଜର ପଲ୍ଲବ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଡି କମ୍ପାନୀ ବର୍ତ୍ତମାନ ଜୁଲୁ ସ୍ପୁର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଲେ। ଫରୱାର୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ ଅଧିକାରୀ, ସି କମ୍ପାନୀର କ୍ୟାପଟେନ ନନ୍ଦନ ସିଂ ମିଶ୍ର, ଯିଏ ଟ୍ରାଇ-ଜଙ୍କସନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣକାରୀ ଦଳର ଅଂଶ ଥିଲେ ସେ ଡି କମ୍ପାନୀରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ଆଗେଇ ଆସିଲେ । ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ 9 ପାରା (SF) ଦ୍ବାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା ।
ବାଟାଲିକ୍ ସେକ୍ଟର-
ଏଠାରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଣସଂରକ୍ଷିତ ଅଞ୍ଚଳରେ 8-10 କିମି ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ। ଏହି ରିଜ୍ ଲାଇନ ଗୁଡିକ ଜୁବାର- କୁକର୍ତ୍ତଙ୍ଗ- ଖାଲୁବର ଓ ପଏଣ୍ଟ 5203-ଚରୁବର ପୋ 15000 ଫୁଟରୁ 16,800 ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଥିଲା ।
ଖାଲୁବର-
ପଦ୍ମା ଗୋ-ଖାଲୁବର ରେଜଲାଇନ୍ ପୂର୍ବରେ ଜଙ୍କ ଲୁଙ୍ଗପା, ପଶ୍ଚିମରେ ଗ୍ରାଗ୍ରୋ ନାଲା ଏହାର ଦକ୍ଷିଣ ପଶ୍ଚିମରେ କୁକର୍ତ୍ତଙ୍ଗ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ଓ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମରେ ଶତ୍ରୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ଖାଲୁବର ରିଜ୍ ବାଟାଲିକ୍ ସେକ୍ଟର ଶତ୍ରୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷାର କେନ୍ଦ୍ର ଥିଲା । 30 ଜୁନରେ 22 ଗ୍ରେନେଡିୟର୍ ଖାଲୁବର ଉପରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ବିକାଶ ବାଟାଲିୟନର 3 ଜଣ ବିଶେଷଜ୍ଞ ପର୍ବତାରୋହୀ 22 ଟି ଗ୍ରେନେଡିୟରଙ୍କୁ ଖାଲ ଓ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ପଏଣ୍ଟ 5287 ର ଦକ୍ଷିଣରେ ଥିବା ଖାଲୁବର ରେଡଲାଇନରେ 2ଟି ଅଞ୍ଚଳକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଶତ୍ରୁ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା। ପରେ ରିଜର୍ଭ ବାଟାଲିୟନ, ଗ୍ରେନାଡିୟର୍ସଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଖାଲିବରକୁ କାବୁ କରାଯାଇପାରିଥିଲା ।
9 ମେ ରେ ବାଟାଲିକ୍ ସେକ୍ଟରରେ 1/11 ଗୋର୍ଖା ରାଇଫଲ୍ସ ବାଟାଲିଅନ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ଜୁନ ଶେଷରେ 1/11 ଗ୍ରୋଖା ରାଇଫଲ୍ସ ଖାଲୁବର ରିଜର ପଶ୍ଚିମ ଜୁବାର ଓ ଚୁରୁବର ସିସପୋରେ ଶତ୍ରୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷାକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହିଲା । 2 ଜୁଲାଇରେ ବାଟାଲିଅନ୍ ୟାଲଡୋରରୁ 4812 ପଏଣ୍ଟ ପାଦଦେଶରେ ଏକ ଫରୱାର୍ଡ ଆସେମ୍ବଲି ଅଞ୍ଚଳରେ ପହଞ୍ଚିଲା । ପରଦିନ ଆକ୍ରମଣ ଶେଷ ହେଲା । ଏହି ସମୟରେ ଫିଲ୍ଡ, ବୋଫର୍ସ ଓ 130 ମିଲିମିଟର ଉଚ୍ଚ-ବିସ୍ଫୋରକ ଶେଲକୁ ନେଇ ଗଠିତ ବ୍ରିଗେଡ୍ ଆର୍ଟିଲିରି ଶତ୍ରୁ ସାଙ୍ଗରକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଥିଲା ଓ ତାଙ୍କର ଯୋଗାଯୋଗକୁ ବ୍ୟାହତ କରିଥିଲା । 7 ଘଣ୍ଟା ଧରି ପର୍ବତ ଉପରକୁ ଚଢିବା ପରେ ଗୋର୍ଖାମାନେ ଖାଲୁବର ରିଜ୍ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ।
ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ମନୋଜ କୁମାର ପାଣ୍ଡେ ଓ ତାଙ୍କ ସେନା ଦ୍ବାରା ସାହାସିକତା ତୁରନ୍ତ ଖାଲୁବରକୁ କାବୁ କରିବାରେ ସହଜ କରିଥିଲା । କମାଣ୍ଡିଂ ଅଫିସର କର୍ଣ୍ଣେଲ ଲଲିତ ରାୟ 22 ଗ୍ରେନେଡିୟର ଅଜିତ ସିଂଙ୍କ ସହ ଯୋଡି ହୋଇଥିଲେ । ଲଲିତଙ୍କ ଆଣ୍ଠୁରେ ଗୁରୁତର ଆହତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାଙ୍କ ସେନାକୁ ଆଗେଇ ନେବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଏହାପରେ ଶତ୍ରୁ ଅଧିକ କ୍ଷତି ସହିଥିଲା ଓ ନିଜର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଛାଡି ଖସିଯାଇଥିଲା । ଏହି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଆମେରିକା ନିର୍ମିତ ଅନେକ ଷ୍ଟ୍ରିଙ୍ଗର ମିସାଇଲ ରହିଥିଲା ।
ପଦ୍ମା ଗୋ-
ଷ୍ଟାଙ୍ଗବା, ପଏଣ୍ଟ 5000 ଓ ଡଗ୍ ପାହାଡ ପଦ୍ମା ଗୋ ରେଞ୍ଜ ଆସେ । ଏହା ଖାଲୁବର-ପଏଣ୍ଟ 5287 କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରୁ ଉତ୍ତର ଦିଗକୁ ରହିଛି । ଏହି ରିଜ୍ ଲାଇନରୁ ଶତ୍ରୁକୁ ଘଉଡାଇବା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା । ନହେଲେ ଖାଲୁବର - ପଏଣ୍ଟ 5287 କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ଅପରେସନରେ ବାଧା ଉପୁଜିବ । ଲଦାଖ ସ୍କାଉଟ୍ସର ଗୋଟିଏ ପ୍ଲାଟୁନ 30 ଜୁନରେ ପଏଣ୍ଟ 5000 ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। 5-6 ଜୁଲାଇ ଆକ୍ରମଣରେ ଡଗ୍ ପାହାଡରେ କଡା ପ୍ରତିରୋଧ ସତ୍ତ୍ବେ କାବୁ କରାଯାଇଥିଲା ଓ ଷ୍ଟାଙ୍ଗା ଉତ୍ତରରେ ଗୋଟେ ପାଦ ଆଗକୁ ବଢିଥିଲା ସେନା । ଏହି ଲଢେଇରେ ନାଏକ ସୁବେଦାର ତାସି ଛେପାଲ ନିଜର ସାହାସିକତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ।
ମେଜର ଜନ ଲୁଇସ୍ ଓ ଅଧିନାୟକ ଏନକେ ବିଷ୍ଣୁୟୀ ପଦ୍ମ ଗୋ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। 9 ଜୁଲାଇରେ ଲଦାଖ ସ୍କାଉଟ ପଏଣ୍ଟ 5229 ଦଖଲ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ।
ଜୁବାର, ଥାରୁ, କୁକରଥାଙ୍ଗ-
ପଶ୍ଚିମରୁ ଜୁବାର, ଥାରୁ ଓ କୁକରଥାଙ୍ଗ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ 70 ପଦାତିକ ବ୍ରିଗେଡଙ୍କୁ କୁହାଯାଇଥିଲା । 1 ବିହାରକୁ ଜୁବାର କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ ପୁଣି ଉଦ୍ଧାର କରିବାକୁ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଜୁବାର ଓ ଥାରୁ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣ ପୂର୍ବରୁ ଆର୍ଟିଲିରି ଫାୟାରିଂ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ସିଧାସଳଖ ଶତ୍ରୁର ସାଙ୍ଗର ଭାଙ୍ଗିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା ।
ଜୁନ 29ରେ 1 ବିହାର ଆକ୍ରମଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଆକ୍ରମଣର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ଚାଲିଥିଲା ଓ 30 ଜୁନରେ ଜୁବାର ଅବଜରଭେସନ୍ ପୋଷ୍ଟ (ଓପି) ରେ ସେମାନଙ୍କ ସାଙ୍ଗରକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା । ଶତ୍ରୁ ଉପରେ ଭୀଷଣ ଆକ୍ରମଣ ହେବା ପରେ ଶତ୍ରୁ ଦ୍ବାରା କାଉଣ୍ଟର ଆକ୍ରମଣକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଗଲା । 9 ଜୁଲାଇରେ ଥାରୁକୁ କବଜା କରିବାରେ 1 ବିହାର ସଫଳ ହୋଇଥିଲା । କୁକରଥାଙ୍ଗ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ 8 ଜୁଲାଇରେ 1/11 ଗୋର୍ଖା ରାଇଫଲ ଦ୍ବାରା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା। 8 ଜୁଲାଇରେ ଏକ କମ୍ପାନୀ ପଏଣ୍ଟ 4821 କୁ କାବୁ କରିଥିଲା । ଜୁଲାଇ 9 ସୁଦ୍ଧା କୁକରଥାଙ୍ଗରେ ସମସ୍ତ ଶତ୍ରୁ ମୂଳପୋଛ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ।
