ETV Bharat / bharat

ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ; ଆସୁଛି ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି, ବଢିବ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା ଅର୍ଥନୀତି

ଭାରତରେ ଦିନକୁ ଦିନ ବଦଳିବାରେ ଲାଗିଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଭାଷା । ପୂର୍ବରୁ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହୁଥିବା ବେଳେ ଏବେ କେବଳ ସାର୍ଟିଫିକେଟରେ ସୀମିତ ରହୁଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଧି । ଏମିତିରେ ବୁଧବାର ଦେଶର ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆସିଛି ଏକ ବିରାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ଯାହା 34 ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରଚଳିତ ଥିବା ଷିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଣିଛି ପୂର୍ଣ୍ଣଛେଦ ଲଗାଇବା ସହ ଆଣିଛି ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

Indian educational system, revolution in indian education system, new education policy, education economy in india, education latest news, ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ଭାରତରେ ଶିକ୍ଷା ଅର୍ଥନୀତି, ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗ, ଶିକ୍ଷା ଲାଟେଷ୍ଟ ନ୍ୟୁଜ୍‌, ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି
ଭାରତୀୟ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ; ଆସୁଛି ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି, ବଢିବ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା ଅର୍ଥନୀତି
author img

By

Published : Jul 31, 2020, 6:48 AM IST

ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ: ଭାରତରେ ଦିନକୁ ଦିନ ବଦଳିବାରେ ଲାଗିଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଭାଷା । ପୂର୍ବରୁ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହୁଥିବା ବେଳେ ଏବେ କେବଳ ସାର୍ଟିଫିକେଟରେ ସୀମିତ ରହୁଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଧି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଶିକ୍ଷାମୁଷ୍ଠାନର ପାଠ ଓ ଜ୍ଞାନ ବାସ୍ତବ କାର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶେଷ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉ ନଥିବା ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଥିବା ଅନେକ ସମୟରେ ମତ ଆସୁଛି । ଏମିତିରେ ବୁଧବାର ଦେଶର ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆସିଛି ଏକ ବିରାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ଯାହା 34 ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରଚଳିତ ଥିବା ଷିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଣିଛି ପୂର୍ଣ୍ଣଛେଦ ଲଗାଇବା ସହ ଆଣିଛି ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

ଏହାର ନାମ ରହିଛି ନ୍ୟୁ ନ୍ୟାସନାଲ ଏଜୁକେଶନ ପଲିସି(ଏନଇପି) 2020 । ଏନଇପିର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଜରୁରୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣି ଏହାକୁ ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ରର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ଦିଗରେ ବ୍ୟବହୃତ କରିପାରିବା । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ଅଭିଭାବକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା । ଏକାଧିକ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନକୁ ଏକାଠି କରି ସ୍ବୟଂଚାଳିତ ମାନ୍ୟତା ଦେବା ଦ୍ବାରା ସେମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବା ଓ ତୃଣମୂଳସ୍ତରରେ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଅଧିକ ଗ୍ରହଣୀୟ କରିବା ।

ଏନଇପି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ୟାନେଲରେ ଭାରତୀୟ ସ୍ପେଶ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେଶନର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ଡ଼ଃ କେ କସ୍ତୁରୀରଙ୍ଗାନ ସାମିଲ ରହିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଏହି ନୂଆ ଡ୍ରାଫ୍ଟ ଦ୍ବାରା ଛାତ୍ରାଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ସହ ଶିକ୍ଷା ଓ ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ବଡ ତଫାତ୍‌କୁ ଦୂର କରିବା । ଏଥିପାଇଁ ସେ ମେଡିକାଲ ଓ ଆଇନ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକକ ନିୟମ ଆଣିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛନ୍ତି । ମୁଖ୍ୟତଃ ଦେଶରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଡ୍ରାଫ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ ।

ଏନେଇ ଇଟିଭି ଭାରତ ସହ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ କମିଟି ସଦସ୍ୟ ଡ଼ଃ ଏମକେ ଶ୍ରୀଧର । ସେ କହିଛନ୍ତି କି ନୂଆ ପଲିସିକୁ ଏପରି ଢଙ୍ଗରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି ଯାହା ଦ୍ବାରା ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସଫଳତାର ସହ ପୂରା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ । ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି କି ଦେଶରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ବା ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକ ନୂଆ ସାଧାରଣ କଥା । ତେଣୁ ଏହା ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇ ଚାଲିବାକୁ ହେଲେ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

କ୍ୟାଫେଟେରିଆ ଆପ୍ରୋଚ:

ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ମୁଖ୍ୟତଃ ଗଠନାତ୍ମକ ଶୈଳୀରେ ଡିଦାଇନ ହୋଇଛି । ଏଥିରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ନିଜ ପସନ୍ଦର ବିଷୟ ଚୟନ କରି ପଢିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସ୍ବାଧୀନତା ମିଳିବ । କଳା ଓ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେପରି କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତଫାତ୍‌ ରହିବ ନାହିଁ । ଏହା ନା ଯେ କେବଳ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଚାକିରୀ ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ବରଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ସେମାନ ଚାହିଁଲେ ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଇବ ।

6 ପ୍ରତିଶତ ଟାର୍ଗେଟ:

ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଅନୁଯାୟୀ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି । ଯାହା ଜିଡିପିରେ 6 ପ୍ରତିଶତ ଯୋଗଦାନ କରିବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ଜିଡିପିର 4.4 ପ୍ରତିଶତ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିନିଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି ।

ଭାରତରେ ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଥନୀତି:

ସମୟ ସହ ବଢୁଥିବା ଆବଶ୍ୟକତା ଓ ବାସ୍ତବ କ୍ଷେତ୍ରେର ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବହାରିତାକୁ ନଜରରେ ରଖି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଭାରତରେ ଶିଜ୍ଞା ଅର୍ଥନୀତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ଆଶା ରହିଛି । ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହି ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଦ୍ବାରା ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଦେଶରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଅଧିକ ଯୋଗଦାନ କରିପାରିବେ ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ: ଭାରତରେ ଦିନକୁ ଦିନ ବଦଳିବାରେ ଲାଗିଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଭାଷା । ପୂର୍ବରୁ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣରେ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହୁଥିବା ବେଳେ ଏବେ କେବଳ ସାର୍ଟିଫିକେଟରେ ସୀମିତ ରହୁଛି ଶିକ୍ଷାର ପରିଧି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଶିକ୍ଷାମୁଷ୍ଠାନର ପାଠ ଓ ଜ୍ଞାନ ବାସ୍ତବ କାର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଶେଷ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉ ନଥିବା ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଥିବା ଅନେକ ସମୟରେ ମତ ଆସୁଛି । ଏମିତିରେ ବୁଧବାର ଦେଶର ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆସିଛି ଏକ ବିରାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ଯାହା 34 ବର୍ଷ ଧରି ପ୍ରଚଳିତ ଥିବା ଷିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଣିଛି ପୂର୍ଣ୍ଣଛେଦ ଲଗାଇବା ସହ ଆଣିଛି ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣର ଆଧୁନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ।

ଏହାର ନାମ ରହିଛି ନ୍ୟୁ ନ୍ୟାସନାଲ ଏଜୁକେଶନ ପଲିସି(ଏନଇପି) 2020 । ଏନଇପିର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଜରୁରୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣି ଏହାକୁ ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ରର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ ଦିଗରେ ବ୍ୟବହୃତ କରିପାରିବା । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ଅଭିଭାବକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା । ଏକାଧିକ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନକୁ ଏକାଠି କରି ସ୍ବୟଂଚାଳିତ ମାନ୍ୟତା ଦେବା ଦ୍ବାରା ସେମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଧାରିବା ଓ ତୃଣମୂଳସ୍ତରରେ ଦେଶର ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଅଧିକ ଗ୍ରହଣୀୟ କରିବା ।

ଏନଇପି ଡ୍ରାଫ୍ଟ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ୟାନେଲରେ ଭାରତୀୟ ସ୍ପେଶ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଅର୍ଗାନାଇଜେଶନର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟ ଡ଼ଃ କେ କସ୍ତୁରୀରଙ୍ଗାନ ସାମିଲ ରହିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଏହି ନୂଆ ଡ୍ରାଫ୍ଟ ଦ୍ବାରା ଛାତ୍ରାଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା ସହ ଶିକ୍ଷା ଓ ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ବଡ ତଫାତ୍‌କୁ ଦୂର କରିବା । ଏଥିପାଇଁ ସେ ମେଡିକାଲ ଓ ଆଇନ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକକ ନିୟମ ଆଣିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛନ୍ତି । ମୁଖ୍ୟତଃ ଦେଶରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ଡ୍ରାଫ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବ ।

ଏନେଇ ଇଟିଭି ଭାରତ ସହ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ କମିଟି ସଦସ୍ୟ ଡ଼ଃ ଏମକେ ଶ୍ରୀଧର । ସେ କହିଛନ୍ତି କି ନୂଆ ପଲିସିକୁ ଏପରି ଢଙ୍ଗରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି ଯାହା ଦ୍ବାରା ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସଫଳତାର ସହ ପୂରା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ । ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି କି ଦେଶରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ବା ଉଦ୍ୟୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକ ନୂଆ ସାଧାରଣ କଥା । ତେଣୁ ଏହା ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇ ଚାଲିବାକୁ ହେଲେ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ।

କ୍ୟାଫେଟେରିଆ ଆପ୍ରୋଚ:

ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ମୁଖ୍ୟତଃ ଗଠନାତ୍ମକ ଶୈଳୀରେ ଡିଦାଇନ ହୋଇଛି । ଏଥିରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ନିଜ ପସନ୍ଦର ବିଷୟ ଚୟନ କରି ପଢିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସ୍ବାଧୀନତା ମିଳିବ । କଳା ଓ ବିଜ୍ଞାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେପରି କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ତଫାତ୍‌ ରହିବ ନାହିଁ । ଏହା ନା ଯେ କେବଳ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଚାକିରୀ ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ବରଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ସେମାନ ଚାହିଁଲେ ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁଯୋଗ ଯୋଗାଇବ ।

6 ପ୍ରତିଶତ ଟାର୍ଗେଟ:

ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଅନୁଯାୟୀ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଧିକ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି । ଯାହା ଜିଡିପିରେ 6 ପ୍ରତିଶତ ଯୋଗଦାନ କରିବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ଜିଡିପିର 4.4 ପ୍ରତିଶତ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିନିଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି ।

ଭାରତରେ ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଥନୀତି:

ସମୟ ସହ ବଢୁଥିବା ଆବଶ୍ୟକତା ଓ ବାସ୍ତବ କ୍ଷେତ୍ରେର ଶିକ୍ଷାର ବ୍ୟବହାରିତାକୁ ନଜରରେ ରଖି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଭାରତରେ ଶିଜ୍ଞା ଅର୍ଥନୀତି ସୃଷ୍ଟି କରିବ ବୋଲି ଆଶା ରହିଛି । ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହି ନୂଆ ଶିକ୍ଷା ପଲିସି ଦ୍ବାରା ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ଦେଶରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଅଧିକ ଯୋଗଦାନ କରିପାରିବେ ।

ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.