ଜନଜାତି, ସଭ୍ୟତା ଓ ସଂସ୍କୃତି
ରୀତିନୀତି, ସଭ୍ୟତା ସଂସ୍କୃତି ଓ ଜୀବନ ଯାପନ ମନୁଷ୍ୟ ସଭ୍ୟତା ସୃଷ୍ଟି ହେବାର କାହିଁ କେଉଁ କାଳରୁ ଚଳି ଆସୁଛି । ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇ ଆସୁଥିବା ଏହି ସମସ୍ତ ଧାରାବାହିକକୁ ଆଦିମ କାଳରୁ ଆଦିମ ଜନଜାତିଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପରିଚାଳନା କରାଯାଇଛି । ତେବେ ମାନବ ସୃଷ୍ଟିର ମୂଳ ଅଂଶ ଭାବେ ଯେଉଁ ମାନେ ପ୍ରତୀୟମାନ ସେମାନଙ୍କ ବଞ୍ଚିବାର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ଠାରୁ ଅନେକାଂଶରେ ଭିନ୍ନ। ତାଙ୍କର ବେଶ ପୋଷାକ, ଖାଦ୍ୟ ପାନୀୟ, ରହିବା ଶୋଇବା, କଥା, ଗାଥା, ପ୍ରଥା ଓ ପରମ୍ପରା ଯେତିକି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ସେତିକି ଅଦ୍ଭୁତ। ତେବେ ସମସ୍ତ ଜାତି ନିଜର ପରିଚୟକୁ ପିଢି ପରେ ପିଢି ପ୍ରବାହମାନ କରିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ଜାରି ରଖିଥାନ୍ତି । ତେବେ ବିଂଶ ଶତାଦ୍ଧୀରେ ପୃଥିବୀରେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଏମିତି ଅନେକ ପ୍ରକାର ଜାତି, ଉପଜାତି ଓ ଆଦିମ ଜନଜାତିଙ୍କ ଅଜବ ପ୍ରଥା ଚଳିଆସୁଛି ଯାହାକୁ ଶୁଣିଲେ ଆପଣ ମଧ୍ୟ କ୍ଷଣିକ ପାଇଁ ଭାବିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବେ।
ଆତିଥ୍ୟର ନିଆରା ନିଦର୍ଶନ ଭାରତ
ଅତିଥି ଦେବୋ ଭବଃ । ଅର୍ଥାତ୍ ଅତିଥି ମାନେ ହେଲେ ଭଗବାନଙ୍କ ସହ ସମାନ। ସେମାନଙ୍କ ସେବା କରିବା ଅର୍ଥ ପରୋକ୍ଷରେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା। ଯାହାର ନିଖୁଣ ଝଲକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ କଳା ସଂସ୍କୃତି ଓ ପରମ୍ପରାର ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରୁଥିବା ଭାରତରେ। ଘରକୁ କେହି ଅତିଥି ଆସିଲେ ପ୍ରଥମତଃ ଢାଳେ ପାଣିରେ ଘରର ବୋହୂ ମାନେ ପାଦ ଧୋଇ ଦେଇଥାନ୍ତି। ଏହାପରେ ସସମ୍ମାନେ ଘରକୁ ପାଛୋଟି ନେଇଥାନ୍ତି । ଏହାପରେ ବିଭିନ୍ନ ଚର୍ଚ୍ଚା ସହ ଖାଦ୍ୟ ପେୟ ଓ ଭଲମନ୍ଦ ବୁଝିଥାନ୍ତି । ତେବେ ଘରର ଲୋକଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଏଭଳି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସତ୍କାର କରାଯାଏ ଭାରତରେ।
ଏଠି ଅତିଥିଙ୍କ ମୁହଁରେ ମେଞ୍ଚାଏ ଛେପ
ଏବେ ଆମେ ଯେଉଁ ଜନଜାତି କଥା ବିଷୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଯାଉଛୁ ସେମାନଙ୍କ ଅତିଥି ଚର୍ଚ୍ଚା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ। ଏମାନେ ଆଗନ୍ତୁକ ଅତିଥିଙ୍କୁ ଛେପ ମେଞ୍ଚାଏ ପକାଇ ସ୍ବାଗତ ଜଣାନ୍ତି । ଦୁନିଆର ଅଧିକାଂଶ ସଂସ୍କୃତିରେ କାହା ଉପରେ ଛେପ ପକାଇବା ଅଭଦ୍ର ବା ଅସଭ୍ୟ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ କିନ୍ତୁ କେନିଆ ଏବଂ ଉତ୍ତର ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ରହୁଥିବା ମାସାଇ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ । ଏଠି ମାସାଇ ନାମକ ଏକ ଜନଜାତି ବାସ କରନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ସ୍ବାଗତ କରିବାର ପରମ୍ପରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ । ଏହି ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଛେପ ପକାଇବା ସମ୍ମାନର ସଙ୍କେତ ଅଟେ । ପରସ୍ପରକୁ ଅଭିବାଦନ କରିବା, ବନ୍ଧୁଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା କିମ୍ବା ବିଦାୟ ଦେବା, ବୁଝାମଣା କରିବା ଏବଂ କାହାକୁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଇବା ପାଇଁ ଏହା କରାଯାଇଥାଏ ।
ନୂଆବୋହୂକୁ ନିଆରା ସ୍ବାଗତ
ଘରକୁ ଆସୁଥିବା ଅତିଥିଙ୍କୁ ଛେପ ପକାଇ କରାଯାଏ ସ୍ବାଗତ। କୌଣସି ଚିହ୍ନା ପରିଚିତ ଲୋକଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ସେମାନେ ପ୍ରଥମେ ହାତରେ ଛେପ ପକାଇ ପରେ ହାତ ମିଳାଇଥାନ୍ତି । ଏହି ଜନଜାତିଙ୍କ ମତାନୁସାରେ ଏପରି ସ୍ବାଗତ ସମ୍ମାନର ପ୍ରତୀକ। ସେହିପରି ନୂଆ ବୋହୂ ଆସିଲେ ଶାଶୁଘର ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ ଛେପ ପକାଇ ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଇଥାନ୍ତି। ମାସାଇ ମଧ୍ୟରେ ଛେପ ପକାଇବାକୁ ମଧ୍ୟ ଆଶୀର୍ବାଦର ଏକ ରୂପ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ । ପିତାମାତା, ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ପରିବାର ସଦସ୍ୟ ନବଜାତ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଏବଂ ଦୀର୍ଘ ଜୀବନ କାମନା କରିବା ପାଇଁ ଛେପ ପକାନ୍ତି । ଏହା ଦସ୍ତାବିଜ ହୋଇଛି ଯେ ମାସାଇ ବିବାହ ସମୟରେ ଜଣେ ପିତା ତାଙ୍କ କପାଳ ଏବଂ ସ୍ତନ ଉପରେ ଛେପ ପକାଇ ନିଜ ଝିଅକୁ ଆଶୀର୍ବାଦ କରନ୍ତି ।
ମାସାଇ ଜନଜାତିଙ୍କ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅବସ୍ଥିତି
ବର୍ତ୍ତମାନ କାଜିଆଡୋ ଏବଂ ନାରୋକ ଜିଲ୍ଲାର ଏକ ଛୋଟ ଅଞ୍ଚଳ ଦଖଲ କରିଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କର ବିସ୍ତୃତ ଅଞ୍ଚଳ କେନିଆର କିଛି ସଂରକ୍ଷଣ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିସାରିଛି। ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ସଂରକ୍ଷିତ ସଂସ୍କୃତି ହେତୁ ଆଫ୍ରିକାର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ତଥା ଅନନ୍ୟ ଜନଜାତି ମଧ୍ୟରୁ ମାସାଇ ଅନ୍ୟତମ । କେନିଆର ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ 7.7 ପ୍ରତିଶତ ହିସାବରେ ତାଞ୍ଜାନିଆରେ ସମାନ ସଂଖ୍ୟା ଥିବାବେଳେ ମାସାଇ ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକାର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଜଣାଶୁଣା ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ।
ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରଦର୍ଶନ ରୋଜଗାରର ଉତ୍ସ
ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ସେମାନଙ୍କର ଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତି, ପୋଷାକ ଶୈଳୀ ଏବଂ ଭୂମି ଯୋଗୁଁ ପରିଚିତ ହୋଇଥାଏ । ସେମାନେ ପ୍ରାୟତଃ ଲାଲ୍ ସିଟ୍ ପିନ୍ଧିଥାନ୍ତି ଯାହା ଶୁକା ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା, ବେକ ଏବଂ ବାହୁରେ ଗଦା ଗଦା ବିଡ୍ ଗହଣା ସହିତ ଶରୀରରେ ଗୁଡ଼ାଯାଇଥାଏ ।
ମାସାଇରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଗୋରୁମାନଙ୍କୁ ପାଳନ କରିଥାନ୍ତି । ଯାହା ଉପରେ ସେମାନେ ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଏବଂ ଧନର ଉତ୍ସ ଭାବରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଯାଯାବର ଜୀବନଯାପନ ସହ ପଶୁପାଳନ କରୁଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରନ୍ତି ।
