ETV Bharat / bharat

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦକୁ ବର୍ଷେ, ଜାଣନ୍ତୁ ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ...

5 ଅଗଷ୍ଟ 2020 ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ବାଧୀନ ଏନଡିଏ ସରକାର ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟ ମାନ୍ୟତା ହଟାଇବା ସହ ଏହାକୁ ଦୁଇଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭକ୍ତ କରିବାକୁ ଏକ ବର୍ଷ ପୂରଣ ହୋଇଛି। ବିଗତ ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଶାସନ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କିଂ, ଆବାସିକ କାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ପାଇଁ ରଣନୀତି କ୍ଷେତ୍ରର ଅନେକ ବିକାଶ ମୂଳକ ଭଳି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି। ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ...

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ
ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ
author img

By

Published : Aug 5, 2020, 7:01 AM IST

ଶ୍ରୀନଗର: 5 ଅଗଷ୍ଟ 2019ରେ ବୃହତ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଧାରା 370ର ଉଚ୍ଛେଦ ତଥା ଏହାକୁ ପ୍ରଭାବ ଶୂନ୍ୟ କରିଦେଇଥିଲେ । ଏହା ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ଦୁଇଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଓ ଲଦାଖରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ଏହି ଐତିହାସିକ ଦିନକୁ ବର୍ଷେ ପୁରିଯାଇଛି । ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରୁ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦକୁ ବର୍ଷେ ପୂର୍ତ୍ତି ଅବସରରେ ଏହି ଦିନକୁ ବଡ ଧୁମଧାମରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛି ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି । ତେବେ ଅପର ପକ୍ଷରେ ଘାଟିର ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକେ ଏକ ପ୍ରକାରର ଦ୍ବନ୍ଦ ଓ ଭୟର ବାତାବରଣ ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମତପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ଏବଂ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦ ତଥା ରାଜ୍ୟକୁ 2ଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭକ୍ତ କରିବା ଦିନଠାରୁ ପ୍ରତ୍ୟୋକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ନଜର ରଖି ଆସୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହ ଇଟିଭି ଭାରତର ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି ।

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ

ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଠ କରିବା ପାଇଁ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କିଂ

ଗତ ବର୍ଷ ନଭେମ୍ବରର ମଧ୍ୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ନେଇ ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବା ପାଇଁ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଗଷ୍ଟ 5 ନିଷ୍ପତ୍ତିର ଚାରି ମାସ ପରେ ଆସିଥିବା ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଏକ ଗୁଜବ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଏବଂ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଅନ୍ୟ ଏକ 'ବଡ ବିକାଶ' ହୋଇପାରେ। ଆସନ୍ତା ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଗ୍ଲୋବାଲ ଇନଭେଷ୍ଟର୍ସ ସମ୍ମିଳନୀ -2020କୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏହା କରାଯାଉଥିବା ପ୍ରଶାସନ ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରି କହିଛି ।

ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ରାଜ୍ୟ ଶିଳ୍ପ ବିକାଶ ନିଗମର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ରବିନ୍ଦର କୁମାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଗ୍ଲୋବାଲ ଇନଭେଷ୍ଟର୍ସ ସମ୍ମିଳନୀ-2020 ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି ଏବଂ ସେଠାକୁ ଆସୁଥିବା ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଠ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଉଭୟ ଅଞ୍ଚଳରେ (ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର) 5000 ରୁ ଅଧିକ କେନାଲ (ପ୍ରାୟ 624 ଏକର) ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ତଦାରଖ କରୁଛୁ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ରାଜଧାନୀ ଶ୍ରୀନଗର ଏବଂ ଜାମ୍ମୁରେ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଆଗ୍ରହୀ ନିବେଶକମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।

ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ଏକ ଶିଳ୍ପ ହବ୍‌ରେ ପରିଣତ କରିବାରେ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣୟକ ଭୂମିକା ଅର୍ଜନ କରିବ ବୋଲି କୁମାର କହିଥିଲେ । ଏହା କେବଳ ବ୍ୟବସାୟିକ ଅନୁକୂଳ ନୀତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ନାହିଁ ବରଂ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଶକ୍ତି ଏବଂ ବିକାଶ ଏବଂ ରୋଜଗାରର ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ମଧ୍ୟ ସୁସଙ୍ଗତ କରିବା ସହ ସୁଯୋଗ କରିବ । ଶେଷରେ, ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଗଲା |

ପ୍ରଶାସନର ବିବୃତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। କରୋନାଭାଇରସ ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥିତି ସ୍ବଭାବିକ ଅବସ୍ଥାକୁ ନ ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଛି।

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ
ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ

ଡୋମିକିଲ୍ ଆକ୍ଟ

ଚଳିତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ 31ରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପୁନର୍ଗଠନ (ରାଜ୍ୟ ଆଇନ ଆଡାପ୍ଟେସନ୍) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ 2020 ମାଧ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଡୋମିକିଲର ଏକ ନୂତନ ସଂଜ୍ଞା ପ୍ରଦାନ କଲେ । ଏହି ନୂତନ ନିୟମ ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଜାମ୍ମୁରେ ସରକାରୀ ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛି । ସରକାର ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବର ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ରାଜ୍ୟରୁ 29ଟି ଆଇନକୁ ରଦ୍ଦ କରି 109ଟି ସଂଶୋଧନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଗତ ଅଗଷ୍ଟରେ ହୋଇନଥିଲା।

ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନେ 'ଭେଦଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ' ଏବଂ 'ଅପମାନ' ବୋଲି କହି ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲେ।

2019 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଧାରା 370 ଏବଂ 35A ର ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ଏହା ଯୋଗୁଁ ଭାରତର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ନାଗରିକଙ୍କୁ ଏଠାରେ ରହିବା ରହିବା ପାଇଁ ଜମି କିଣିବାକୁ ଅନୁମତି ନଥିଲା। ଏହାର ଅର୍ଥ ଥିଲା ବାହାରର ଲୋକମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ସେଠାରେ ଜମି କିଣିପାରିବେ ନାହିଁ | ତେବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ବାହାରୁ ଥିବା ଚାକିରି ପାଇଁ ଏହି ନିୟମ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନଥିଲା ।

ନୂତନ ନିୟମ କେବଳ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ଅଧିବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅଣ-ଗେଜେଟେଡ୍ ଶ୍ରେଣୀର ଚାରୋଟି ଚାକିରି ସଂରକ୍ଷଣ କରେ | ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସର୍ତ୍ତଗୁଡିକର ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କରେ ଯାହା ଏକ ଘରୋଇ ଆବେଦନକାରୀ ଭାବରେ ଯୋଗ୍ୟତା ହାସଲ କରିବା ଉଚିତ୍ । ଆବେଦନକାରୀମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ 15 ବର୍ଷ ରହିବା ଉଚିତ୍, କିମ୍ବା ସାତ ବର୍ଷ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଉଚିତ ।

କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପିଲାମାନେ (ସେନା, ପାରାମିଲିଟାରୀ ଫୋର୍ସ, ଆଇଏଏସ୍, ଆଇପିଏସ୍) ଏବଂ ସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ର ତଥା ବ୍ୟାଙ୍କ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ଇତ୍ୟାଦିର କର୍ମଚାରୀ, ଯେଉଁମାନେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ 10 ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଗେଜେଟେଡ୍ ଏବଂ ଅଣ-ଗେଜେଟେଡ୍ ସରକାରୀ ଚାକିରି ଆବେଦନ କରିବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବେ।

ରିଲିଫ୍ ଏବଂ ପୁନର୍ବାସ କମିଶନରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜୀକୃତ ପ୍ରବାସୀମାନେ ଉପରୋକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣର ଦରକାର ନାହିଁ । ସେମାନେ ଘରୋଇ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବେ |

ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ଦଳଙ୍କ ସହ ସରକାରଙ୍କ ଆବାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ମତଭେଦ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଏହା ସମାଲୋଚନାର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ, ନ୍ୟାସନାଲ କନଫରେନ୍ସ, ପିପୁଲ୍ସ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ପାର୍ଟି, ପିପୁଲ୍ସ କନଫରେନ୍ସ, ପିପୁଲ୍ସ ମୁଭମେଣ୍ଟ ଏବଂ ନୂତନ ପ୍ରବେଶକାରୀ ଅପନି ପାର୍ଟି ମିଳିତ ଭାବେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ବିରୋଧରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।

ଏହି ସମୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ପ୍ରଥମ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ ବାସସ୍ଥାନ ଅଧିକାର ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ସଚିବ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର କ୍ୟାଡର ଅଧିକାରୀ ନବିନ କୁମାର ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ଜାମ୍ମୁରୁ ଆବାସିକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ବିହାରର ଦରଭଙ୍ଗା ଜିଲ୍ଲାର ବାସିନ୍ଦା ଚୌଧୁରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଗତ 26 ବର୍ଷ ଧରି ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ସରକାରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପୋଷ୍ଟିଂ ଶ୍ରୀନଗରର ସହକାରୀ କମିଶନର ଭାବରେ ହୋଇଥିଲା।

ଜାମ୍ମୁର ବାହୁ ଅଞ୍ଚଳର ତହସିଲଦାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରମାଣପତ୍ରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଦେଓକାନ୍ତ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ପୁଅ ନବୀନ କେ ଚୌଧୁରୀ ବର୍ତ୍ତମାନ ଗାନ୍ଧୀ ନାଗର ଜାମ୍ମୁର ଏକ ବାସିନ୍ଦା ଅଟନ୍ତି ।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ 17ରେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭିତରେ ଥିବା କେତେକ ସ୍ଥାନକୁ ସୈନ୍ୟ ବାହିନୀର ଗଠନକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ 'ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର' ଭାବରେ ପରିଣତ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ଗୃହ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପରିବର୍ତ୍ତୀ ଆଦେଶରେ 'କୌଣସି ଆପତ୍ତିଜନକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର' ହାସଲ କରିବାର ସର୍ତ୍ତକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ଯଦି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବାହିନୀ ଏକତ୍ରିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଅସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିଗ୍ରହଣ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି।

ଉପରାଜ୍ୟପାଳ ଜିସି ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି ବୋଲି ଏକ ସରକାରୀ ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି।

ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ୍ ଅଫ୍ ବିଲଡିଂ ଅପରେସନ୍ ଆକ୍ଟ, 1988, ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ଆକ୍ଟ, 1970 ରେ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦ ମଞ୍ଜୁରୀ ପ୍ରଦାନ କରିଛି ।

ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଗୃହ ଓ ନଗର ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସଂଶୋଧନ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଭାବରେ ଅବଗତ କରାଇବା ପାଇଁ ଏକ ପଥ ପରିଷ୍କାର କରିବ ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ନିୟମାବଳୀ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ହେବ।

ତେବେ ମୁଖ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି। ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରକୁ ସାମରିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ କରିବା ଏବଂ ନାଗରିକ ପ୍ରାଧିକରଣକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରୁଥିବା ନ୍ୟାସନାଲ କନଫରେନ୍ସ ଅଭିଯୋଗ କରିଛି ।

ପିପୁଲ୍ସ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ପାର୍ଟି ନେତା ନଇମ ଅଖତର ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପାଇବା ଅପେକ୍ଷା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଭୟଙ୍କର ଅଟେ। ଏଥିରୁ ଜଣାପଡୁଛି ଯେ ଆମକୁ କବର ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଜମି ଛାଡି ଦିଆଯାଇ ନ ପାରେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର କୌଣସି ବାସିନ୍ଦାଙ୍କର ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରଶାସନର ମୌଳିକ କାର୍ଯ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ କୌଣସି ଶକ୍ତି ନାହିଁ।

ଦୁଇ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନର ଜଣେ ସରକାରୀ ମୁଖପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି କୌଣସି ବିଦ୍ୟମାନ ଆଇନକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିନଥିବାରୁ ସମାଲୋଚନା ଭିତ୍ତିହୀନ।

ମୁଖପାତ୍ର ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅପବ୍ୟବହାର ନହେବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି।

ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀକୁ ଜମି ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ସହିତ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉଭୟ ଅଧିଗ୍ରହଣ ଉଭୟ ଆଇନ କିମ୍ବା ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ପରିଚାଳିତ ହେଉଛି। ବିକାଶ ତଥା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ନିରାପତ୍ତାର ପାଇଁ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ଦ୍ବାରା ଜମିର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ତଥା ସମନ୍ବିତ କରିବା ସରକାରଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣିତ ନୀତି।

ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତ

ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନେ କ୍ୟାମେରା ସାମ୍ନାରେ କିଛି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଉନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦ ହେବା ପରେ ପ୍ରଶାସନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ଦ୍ବନ୍ଦରେ ଥିବା ଜଣାପଡିଛି। ଏହି ସମୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା ପରେ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିବା ବେଳେ ନିଷ୍ପତ୍ତିଗୁଡିକ ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ସୁବିଧାବାଦୀ ବୋଲି ମତ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ ବିଶ୍ଳେଷକ ରିୟାଜ ମାସୁରଙ୍କ ପାଇଁ ସରକାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ନୁହେଁ । ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ଏବଂ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଛି। ଯେତେବେଳେ ଏହି ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟଥା ସେମାନଙ୍କୁ ଏହାର ପରିଣାମର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ। କିନ୍ତୁ କାଶ୍ମୀରରେ ଲୋକମାନେ ଗତ ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି। ସେଠାରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ କୌଣସି ନିର୍ବାଚିତ ସରକାର ନୁହଁନ୍ତି, ଦୁଇ ତିନି ଜଣ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦର ପତାକା ତଳେ ଶାସନ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ବୋଲି ମାସୋର କୁହନ୍ତି |

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ଯଦି ଏହି ସବୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ନିଆଯାଇଥାନ୍ତା, ତେବେ ମୋର ବିଶ୍ବାସ ଯେ ଜନତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏପରି କ୍ରୋଧ ଓ ଅସନ୍ତୋଷ ହୋଇ ନଥାନ୍ତା। ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପୂର୍ବରୁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସେମାନଙ୍କର ମତାମତ ଦେଇଥିଲେ। ଆଜି ଆମେ ଦେଖୁଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଏକ ଆହ୍ବାନ।

ରାଜସ୍ଥାନ ରାଜନୀତିରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣକୁ ଦର୍ଶାଇ ସେ କହିଛନ୍ତି, ନିକଟରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଅସନ୍ତୋଷର ସ୍ବର ବନ୍ଦ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ପ୍ରଶାସନର ଯୁକ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ସଠିକ୍ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଲୋକଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବିନା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ।

ବିଗତ ଏକ ବର୍ଷରୁ ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନେତାମାନେ କିପରି ବନ୍ଦୀ ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ସେ ବିଷୟରେ ମାସୋର ମଧ୍ୟ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । କାଶ୍ମୀରରେ ଭାରତୀୟ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିବା ସେହି ରାଜନେତାମାନେ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ଏକ ବର୍ଷ ଧରି ବନ୍ଦୀ କରି ରଖାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ କାଶ୍ମୀରରେ କୌଣସି ରାଜନୀତି ନାହିଁ। ଏହା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନୁହେଁ ବୋଲି ସେ ମତ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ସମାନ ମତକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଅନ୍ୟ ଜଣେ ସାମ୍ବାଦିକ ଫିରଦୋସ ଇଲ୍ଲାହି ବିଶ୍ବାସ କରନ୍ତି ଯେ କାଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କ ସ୍ବରକୁ ଦବାଇଦେବା ପାଇଁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଯୋଗୁଁ ସମସ୍ତେ ନିଜ ଘରେ ବନ୍ଦ ଥିବାରୁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଲୋକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଲଦିଦିଆଯାଇଛି। ସେମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୌଣସି ବିରୋଧ ହେବ ନାହିଁ। ଲୋକମାନେ ମରୁଥିବାବେଳେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ମୁଁ ଭାବୁନାହିଁ। ଏହାକୁ ସେ ଫାଶୀବାଦର ଆକ୍ଷା ଦେଇଛନ୍ତି ।

ପ୍ରଶାସନର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ବେଆଇନ ବୋଲି କହି ସେ କହିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ ଜନସଂଖ୍ୟା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଲଦାଖ ସମେତ ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରୁ ଘରୋଇ ନୀତି ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଛି।

ଅନ୍ୟ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ହାୟା ଜାଭେଦ ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଯେ 370 ଏବଂ 35A ରଦ୍ଦ ହେବା ଭାରତ ଏବଂ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।

ଶ୍ରୀନଗର: 5 ଅଗଷ୍ଟ 2019ରେ ବୃହତ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଜ୍ୟର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଧାରା 370ର ଉଚ୍ଛେଦ ତଥା ଏହାକୁ ପ୍ରଭାବ ଶୂନ୍ୟ କରିଦେଇଥିଲେ । ଏହା ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ଦୁଇଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଓ ଲଦାଖରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ଏହି ଐତିହାସିକ ଦିନକୁ ବର୍ଷେ ପୁରିଯାଇଛି । ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରୁ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦକୁ ବର୍ଷେ ପୂର୍ତ୍ତି ଅବସରରେ ଏହି ଦିନକୁ ବଡ ଧୁମଧାମରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛି ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି । ତେବେ ଅପର ପକ୍ଷରେ ଘାଟିର ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକେ ଏକ ପ୍ରକାରର ଦ୍ବନ୍ଦ ଓ ଭୟର ବାତାବରଣ ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମତପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।

ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସମସ୍ତ ଅଞ୍ଚଳର ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ଏବଂ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦ ତଥା ରାଜ୍ୟକୁ 2ଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭକ୍ତ କରିବା ଦିନଠାରୁ ପ୍ରତ୍ୟୋକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ନଜର ରଖି ଆସୁଥିବା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହ ଇଟିଭି ଭାରତର ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି ।

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ

ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଠ କରିବା ପାଇଁ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କିଂ

ଗତ ବର୍ଷ ନଭେମ୍ବରର ମଧ୍ୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ନେଇ ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବା ପାଇଁ ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଅଗଷ୍ଟ 5 ନିଷ୍ପତ୍ତିର ଚାରି ମାସ ପରେ ଆସିଥିବା ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଏକ ଗୁଜବ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଏବଂ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଅନ୍ୟ ଏକ 'ବଡ ବିକାଶ' ହୋଇପାରେ। ଆସନ୍ତା ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଗ୍ଲୋବାଲ ଇନଭେଷ୍ଟର୍ସ ସମ୍ମିଳନୀ -2020କୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏହା କରାଯାଉଥିବା ପ୍ରଶାସନ ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରି କହିଛି ।

ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ରାଜ୍ୟ ଶିଳ୍ପ ବିକାଶ ନିଗମର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ରବିନ୍ଦର କୁମାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଗ୍ଲୋବାଲ ଇନଭେଷ୍ଟର୍ସ ସମ୍ମିଳନୀ-2020 ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି ଏବଂ ସେଠାକୁ ଆସୁଥିବା ନିବେଶକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଠ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ଉଭୟ ଅଞ୍ଚଳରେ (ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର) 5000 ରୁ ଅଧିକ କେନାଲ (ପ୍ରାୟ 624 ଏକର) ଲ୍ୟାଣ୍ଡ୍‌ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ତଦାରଖ କରୁଛୁ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ରାଜଧାନୀ ଶ୍ରୀନଗର ଏବଂ ଜାମ୍ମୁରେ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଆଗ୍ରହୀ ନିବେଶକମାନେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।

ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରକୁ ଏକ ଶିଳ୍ପ ହବ୍‌ରେ ପରିଣତ କରିବାରେ ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣୟକ ଭୂମିକା ଅର୍ଜନ କରିବ ବୋଲି କୁମାର କହିଥିଲେ । ଏହା କେବଳ ବ୍ୟବସାୟିକ ଅନୁକୂଳ ନୀତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ନାହିଁ ବରଂ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଶକ୍ତି ଏବଂ ବିକାଶ ଏବଂ ରୋଜଗାରର ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ମଧ୍ୟ ସୁସଙ୍ଗତ କରିବା ସହ ସୁଯୋଗ କରିବ । ଶେଷରେ, ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ସ୍ଥଗିତ ରଖାଗଲା |

ପ୍ରଶାସନର ବିବୃତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। କରୋନାଭାଇରସ ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏବଂ ସ୍ଥିତି ସ୍ବଭାବିକ ଅବସ୍ଥାକୁ ନ ଆସିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦିଆଯାଇଛି।

ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ
ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦର 1 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି, ଜାଣାନ୍ତୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ କଣ ହୋଇଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ

ଡୋମିକିଲ୍ ଆକ୍ଟ

ଚଳିତ ବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ 31ରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପୁନର୍ଗଠନ (ରାଜ୍ୟ ଆଇନ ଆଡାପ୍ଟେସନ୍) ନିର୍ଦ୍ଦେଶ 2020 ମାଧ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଡୋମିକିଲର ଏକ ନୂତନ ସଂଜ୍ଞା ପ୍ରଦାନ କଲେ । ଏହି ନୂତନ ନିୟମ ସମସ୍ତ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଜାମ୍ମୁରେ ସରକାରୀ ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛି । ସରକାର ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବର ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ରାଜ୍ୟରୁ 29ଟି ଆଇନକୁ ରଦ୍ଦ କରି 109ଟି ସଂଶୋଧନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଗତ ଅଗଷ୍ଟରେ ହୋଇନଥିଲା।

ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନେ 'ଭେଦଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ' ଏବଂ 'ଅପମାନ' ବୋଲି କହି ସମାଲୋଚନା କରିଥିଲେ।

2019 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଧାରା 370 ଏବଂ 35A ର ସାମ୍ବିଧାନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପାଇଥିଲା । ଏହା ଯୋଗୁଁ ଭାରତର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟର ନାଗରିକଙ୍କୁ ଏଠାରେ ରହିବା ରହିବା ପାଇଁ ଜମି କିଣିବାକୁ ଅନୁମତି ନଥିଲା। ଏହାର ଅର୍ଥ ଥିଲା ବାହାରର ଲୋକମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ ଚାକିରି ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ସେଠାରେ ଜମି କିଣିପାରିବେ ନାହିଁ | ତେବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ବାହାରୁ ଥିବା ଚାକିରି ପାଇଁ ଏହି ନିୟମ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନଥିଲା ।

ନୂତନ ନିୟମ କେବଳ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ଅଧିବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅଣ-ଗେଜେଟେଡ୍ ଶ୍ରେଣୀର ଚାରୋଟି ଚାକିରି ସଂରକ୍ଷଣ କରେ | ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସର୍ତ୍ତଗୁଡିକର ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କରେ ଯାହା ଏକ ଘରୋଇ ଆବେଦନକାରୀ ଭାବରେ ଯୋଗ୍ୟତା ହାସଲ କରିବା ଉଚିତ୍ । ଆବେଦନକାରୀମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ 15 ବର୍ଷ ରହିବା ଉଚିତ୍, କିମ୍ବା ସାତ ବର୍ଷ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ଉଚିତ ।

କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପିଲାମାନେ (ସେନା, ପାରାମିଲିଟାରୀ ଫୋର୍ସ, ଆଇଏଏସ୍, ଆଇପିଏସ୍) ଏବଂ ସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ର ତଥା ବ୍ୟାଙ୍କ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ଇତ୍ୟାଦିର କର୍ମଚାରୀ, ଯେଉଁମାନେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ 10 ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଗେଜେଟେଡ୍ ଏବଂ ଅଣ-ଗେଜେଟେଡ୍ ସରକାରୀ ଚାକିରି ଆବେଦନ କରିବାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବେ।

ରିଲିଫ୍ ଏବଂ ପୁନର୍ବାସ କମିଶନରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପଞ୍ଜୀକୃତ ପ୍ରବାସୀମାନେ ଉପରୋକ୍ତ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣର ଦରକାର ନାହିଁ । ସେମାନେ ଘରୋଇ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ହେବେ |

ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ଦଳଙ୍କ ସହ ସରକାରଙ୍କ ଆବାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ମତଭେଦ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଏହା ସମାଲୋଚନାର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ, ନ୍ୟାସନାଲ କନଫରେନ୍ସ, ପିପୁଲ୍ସ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ପାର୍ଟି, ପିପୁଲ୍ସ କନଫରେନ୍ସ, ପିପୁଲ୍ସ ମୁଭମେଣ୍ଟ ଏବଂ ନୂତନ ପ୍ରବେଶକାରୀ ଅପନି ପାର୍ଟି ମିଳିତ ଭାବେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ବିରୋଧରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ।

ଏହି ସମୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ପ୍ରଥମ ଅମଲାତନ୍ତ୍ର ଭାବରେ ବାସସ୍ଥାନ ଅଧିକାର ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ କୃଷି ଉତ୍ପାଦନ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ସଚିବ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର କ୍ୟାଡର ଅଧିକାରୀ ନବିନ କୁମାର ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ଜାମ୍ମୁରୁ ଆବାସିକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ବିହାରର ଦରଭଙ୍ଗା ଜିଲ୍ଲାର ବାସିନ୍ଦା ଚୌଧୁରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଗତ 26 ବର୍ଷ ଧରି ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ସରକାରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପୋଷ୍ଟିଂ ଶ୍ରୀନଗରର ସହକାରୀ କମିଶନର ଭାବରେ ହୋଇଥିଲା।

ଜାମ୍ମୁର ବାହୁ ଅଞ୍ଚଳର ତହସିଲଦାରଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରମାଣପତ୍ରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଦେଓକାନ୍ତ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ପୁଅ ନବୀନ କେ ଚୌଧୁରୀ ବର୍ତ୍ତମାନ ଗାନ୍ଧୀ ନାଗର ଜାମ୍ମୁର ଏକ ବାସିନ୍ଦା ଅଟନ୍ତି ।

ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ 17ରେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭିତରେ ଥିବା କେତେକ ସ୍ଥାନକୁ ସୈନ୍ୟ ବାହିନୀର ଗଠନକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ 'ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର' ଭାବରେ ପରିଣତ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ଗୃହ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ପରିବର୍ତ୍ତୀ ଆଦେଶରେ 'କୌଣସି ଆପତ୍ତିଜନକ ପ୍ରମାଣପତ୍ର' ହାସଲ କରିବାର ସର୍ତ୍ତକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ଯଦି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବାହିନୀ ଏକତ୍ରିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଅସ୍ଥାବର ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିଗ୍ରହଣ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି।

ଉପରାଜ୍ୟପାଳ ଜିସି ମୁର୍ମୁଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି ବୋଲି ଏକ ସରକାରୀ ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି।

ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ୍ ଅଫ୍ ବିଲଡିଂ ଅପରେସନ୍ ଆକ୍ଟ, 1988, ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ଆକ୍ଟ, 1970 ରେ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦ ମଞ୍ଜୁରୀ ପ୍ରଦାନ କରିଛି ।

ବିବୃତ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଗୃହ ଓ ନଗର ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା ପ୍ରସ୍ତାବିତ ସଂଶୋଧନ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର ଭାବରେ ଅବଗତ କରାଇବା ପାଇଁ ଏକ ପଥ ପରିଷ୍କାର କରିବ ଏବଂ ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ନିୟମାବଳୀ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ହେବ।

ତେବେ ମୁଖ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି। ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରକୁ ସାମରିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ପରିଣତ କରିବା ଏବଂ ନାଗରିକ ପ୍ରାଧିକରଣକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରୁଥିବା ନ୍ୟାସନାଲ କନଫରେନ୍ସ ଅଭିଯୋଗ କରିଛି ।

ପିପୁଲ୍ସ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ପାର୍ଟି ନେତା ନଇମ ଅଖତର ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପାଇବା ଅପେକ୍ଷା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଭୟଙ୍କର ଅଟେ। ଏଥିରୁ ଜଣାପଡୁଛି ଯେ ଆମକୁ କବର ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଜମି ଛାଡି ଦିଆଯାଇ ନ ପାରେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର କୌଣସି ବାସିନ୍ଦାଙ୍କର ସ୍ଥାନୀୟ ପ୍ରଶାସନର ମୌଳିକ କାର୍ଯ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାରେ କୌଣସି ଶକ୍ତି ନାହିଁ।

ଦୁଇ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରଶାସନର ଜଣେ ସରକାରୀ ମୁଖପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି କୌଣସି ବିଦ୍ୟମାନ ଆଇନକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିନଥିବାରୁ ସମାଲୋଚନା ଭିତ୍ତିହୀନ।

ମୁଖପାତ୍ର ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଅପବ୍ୟବହାର ନହେବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି।

ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀକୁ ଜମି ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବା ସହିତ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉଭୟ ଅଧିଗ୍ରହଣ ଉଭୟ ଆଇନ କିମ୍ବା ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ପରିଚାଳିତ ହେଉଛି। ବିକାଶ ତଥା ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ନିରାପତ୍ତାର ପାଇଁ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ଦ୍ବାରା ଜମିର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ତଥା ସମନ୍ବିତ କରିବା ସରକାରଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣିତ ନୀତି।

ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତ

ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନେ କ୍ୟାମେରା ସାମ୍ନାରେ କିଛି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେଉନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଧାରା 370 ଉଚ୍ଛେଦ ହେବା ପରେ ପ୍ରଶାସନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ଦ୍ବନ୍ଦରେ ଥିବା ଜଣାପଡିଛି। ଏହି ସମୟରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା ପରେ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିବା ବେଳେ ନିଷ୍ପତ୍ତିଗୁଡିକ ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ସୁବିଧାବାଦୀ ବୋଲି ମତ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ ବିଶ୍ଳେଷକ ରିୟାଜ ମାସୁରଙ୍କ ପାଇଁ ସରକାର ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ନୁହେଁ । ଏକ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ ଏବଂ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଛି। ଯେତେବେଳେ ଏହି ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟଥା ସେମାନଙ୍କୁ ଏହାର ପରିଣାମର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ। କିନ୍ତୁ କାଶ୍ମୀରରେ ଲୋକମାନେ ଗତ ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ନିଆଯାଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି। ସେଠାରେ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ କୌଣସି ନିର୍ବାଚିତ ସରକାର ନୁହଁନ୍ତି, ଦୁଇ ତିନି ଜଣ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରଶାସନିକ ପରିଷଦର ପତାକା ତଳେ ଶାସନ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ବୋଲି ମାସୋର କୁହନ୍ତି |

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ଯଦି ଏହି ସବୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ନିଆଯାଇଥାନ୍ତା, ତେବେ ମୋର ବିଶ୍ବାସ ଯେ ଜନତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏପରି କ୍ରୋଧ ଓ ଅସନ୍ତୋଷ ହୋଇ ନଥାନ୍ତା। ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ପୂର୍ବରୁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସେମାନଙ୍କର ମତାମତ ଦେଇଥିଲେ। ଆଜି ଆମେ ଦେଖୁଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକପାଖିଆ ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଏକ ଆହ୍ବାନ।

ରାଜସ୍ଥାନ ରାଜନୀତିରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣକୁ ଦର୍ଶାଇ ସେ କହିଛନ୍ତି, ନିକଟରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗଣତନ୍ତ୍ରରେ ଅସନ୍ତୋଷର ସ୍ବର ବନ୍ଦ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ପ୍ରଶାସନର ଯୁକ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ସଠିକ୍ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଲୋକଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବିନା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ।

ବିଗତ ଏକ ବର୍ଷରୁ ଘାଟିର ପ୍ରମୁଖ ରାଜନେତାମାନେ କିପରି ବନ୍ଦୀ ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ସେ ବିଷୟରେ ମାସୋର ମଧ୍ୟ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ । କାଶ୍ମୀରରେ ଭାରତୀୟ ପତାକା ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିବା ସେହି ରାଜନେତାମାନେ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଭୋଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ଏକ ବର୍ଷ ଧରି ବନ୍ଦୀ କରି ରଖାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ କାଶ୍ମୀରରେ କୌଣସି ରାଜନୀତି ନାହିଁ। ଏହା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନୁହେଁ ବୋଲି ସେ ମତ ଦେଇଛନ୍ତି ।

ସମାନ ମତକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ଅନ୍ୟ ଜଣେ ସାମ୍ବାଦିକ ଫିରଦୋସ ଇଲ୍ଲାହି ବିଶ୍ବାସ କରନ୍ତି ଯେ କାଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କ ସ୍ବରକୁ ଦବାଇଦେବା ପାଇଁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।

ସେ ଆହୁରି ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଯୋଗୁଁ ସମସ୍ତେ ନିଜ ଘରେ ବନ୍ଦ ଥିବାରୁ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଲୋକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଲଦିଦିଆଯାଇଛି। ସେମାନେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କୌଣସି ବିରୋଧ ହେବ ନାହିଁ। ଲୋକମାନେ ମରୁଥିବାବେଳେ କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ମୁଁ ଭାବୁନାହିଁ। ଏହାକୁ ସେ ଫାଶୀବାଦର ଆକ୍ଷା ଦେଇଛନ୍ତି ।

ପ୍ରଶାସନର ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ବେଆଇନ ବୋଲି କହି ସେ କହିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ ଜନସଂଖ୍ୟା ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଲଦାଖ ସମେତ ସମଗ୍ର ଅଞ୍ଚଳରୁ ଘରୋଇ ନୀତି ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଶୁଣିବାକୁ ମିଳୁଛି।

ଅନ୍ୟ ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ସାମ୍ବାଦିକ ହାୟା ଜାଭେଦ ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଯେ 370 ଏବଂ 35A ରଦ୍ଦ ହେବା ଭାରତ ଏବଂ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ।

ETV Bharat Logo

Copyright © 2024 Ushodaya Enterprises Pvt. Ltd., All Rights Reserved.