ସରିଲା ବିଶ୍ବନିଅନ୍ତାଙ୍କ ବାହୁଡା ଯାତ୍ରା; ସିଂହଦ୍ବାର ଆଗରେ ଲାଗିଲା ତିନି ରଥ - Bahuda Yatra 2024

ଶେଷ ହେଲା ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କ ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରା । ବଡ଼ଦେଉଳରେ ଲାଗିଲା ତିନି ରଥ । ଭକ୍ତି ଓ ଭାବରେ ବୁଡ଼ିଲା ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର । ତିନି ରଥ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ଲାଗିବା ପରେ ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ ଧ୍ବନିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେଲା ପୁରା ପରିବେଶ । ଦିନକ ପରେ ଅର୍ଥାତ ବୁଧବାର ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସୁନାବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ସୁନା ଅଳଙ୍କାର ପିନ୍ଧି ଝଲସିବେ ଶ୍ରୀଜିଉ । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ବାହୁଡ଼ା ପରଦିନ ସୁନାବେଶ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଚଳିତବର୍ଷ ବାହୁଡ଼ାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପରେ ଅର୍ଥାତ ବୁଧବାର ସୁନାବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ସମସ୍ତ ନୀତିକାନ୍ତି ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଭାବେ ଶେଷ ହେବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ମାଝୀଙ୍କ କଡ଼ା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ରହିଛି । ଆଡପ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ ଅଘଟଣ ପରେ ରଥଯାତ୍ରାର ବାକିଥିବା ନୀତିକୁ ଶୃଙ୍ଖଳିତ କରିବା ଦିଗରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛନ୍ତି ରାଜ୍ୟ ସରକାର । ନିଳାଦ୍ରୀ ବିଜେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୁରୀରେ ରହିବେ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ । ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭାତୀ ପରିଡ଼ା, ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୃଥ୍ବୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୂରଜଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ରହିଛି ।

ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ରଥ ମରିଚିକୋଟ ନିକଟସ୍ଥ ଶ୍ରୀନଅରଠାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ଭେଟ ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି । ଜଗନ୍ନାଥ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଦେଖିଲେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ । ମହାଜନ ସେବକମାନେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କୁ ପାଟବସ୍ତ୍ର, ମାଳଫୁଲ, ଅଳଙ୍କାରରେ ବେଶ କରାଇ ସାତ ପାହଚ ଦ୍ଵାରଠାରେ ଥିବା ପାଲିଙ୍କିରେ ବିଜେ କରାଇଥିଲେ । ପାଲିଙ୍କି ଆନନ୍ଦବଜାରସ୍ଥିତ ଚାହାଣୀ ମଣ୍ଡପକୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ଚାହାଣୀ ମଣ୍ଡପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବିଜେ ହୋଇବା ପରେ ଉକ୍ତ ପାଲିଙ୍କି ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥରେ ବିରାଜମାନ କରିଥିବା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି । ଶ୍ରୀନଅର ସିଂହଦ୍ଵାରରେ ଗଜପତି ମହାରାଜା ଉପସ୍ଥିତ ଅଛନ୍ତି । ଦହିପଟି ମଣୋହି ପରେ ଗଜପତିଙ୍କ ହସ୍ତରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦେବୀ ବିଜେ ହୋଇ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସହିତ ଭେଟ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହାପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଜ୍ଞାମାଳ ପାଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ବାହୁଡା ବିଜେ କରିବେ । ଏହାସହିତ ଶ୍ରୀନଅରଠାରୁ ନନ୍ଦିଘୋଷ ଟଣା ଯାଇ ସିଂହଦ୍ଵାରଠାରେ ରଖାଯିବ । ଏହି ନୀତିରେ ଭିତରଚ୍ଛ, ପତି ମହାପାତ୍ର, ଗରାବଡୁ, ବିମାନବଡୁ, ମହାଜନ, ବଜନ୍ତରୀ ପ୍ରମୁଖ ସେବକମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ରହିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଲା ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦେବଦଳନ ରଥ । ପ୍ରଥମେ ବଡ଼ଦେଉଳରେ ବଡ଼ ଠାକୁରଙ୍କ ରଥ ଲାଗିଥିଲା । ଏହା ପରେ ପରେ ସାନ ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ରଥ ପହଞ୍ଚିଛି । ଆଉ କିଛି ସମୟ ପରେ ଗହଳି ନେଇ ଆସୁଥିବା ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ଲାଗିବ ।

ବଡ଼ଦେଉଳ ଅଭିମୁଖେ ବେଗେ ବେଗେ ଗଡ଼ି ଚାଲିଛି ତିନି ରଥ । ଏପଟେ ଦିଶିଲାଣି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର । ଆଉ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ତିନି ରଥ ଲାଗିବ । ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ ସଅଳ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଉ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଲାଗିବ ତିନି ରଥ ।

ଫେରିବା ବାଟରେ ମାଉସୀ ମା' ହାତରୁ ପୋଡ଼ ପିଠା ଖାଇଲେ ଭାଇ ଭଉଣୀ । ତିନି ଦିଅଁଙ୍କ ପୋଡ଼ ପିଠା ଲାଗି ହେବା ପରେ ଅଜଣା ସୁଗନ୍ଧରେ ମହକିଲା ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର ପରିସର । ଏହାପରେ ପୁଣି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ଗଡ଼ିଲା ରଥ ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିବା ବାଟରେ ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଅଟକିଲା ରଥ । ପ୍ରଥମେ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ରଥ ଦେବୀ ଅର୍ଦ୍ଧାଶିନୀଙ୍କ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଅଟକିଛି । ଆଉ କିଛି ସମୟ ପରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ପୋଡ଼ପିଠା ଖିଆ ନୀତି । ବଡଦାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ବଳଗଣ୍ଡି ଛକ । ଏଇଠି ରହିଥାଏ ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର । ସମୁଦ୍ରର ପ୍ରଳୟ କାଳରେ ଶୋଷଣ କରି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିବା ଅର୍ଦ୍ଧାସନୀ ବା ଅର୍ଦ୍ଧଶୋଷଣୀଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ଦେବାଦେବୀ ମାତୃ ରୂପରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଏଣୁ ଦେବୀ ଅର୍ଦ୍ଧାଶିନୀ ଜଗତର ନାଥ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ମାଉସୀ ରୂପେ ପରିଚିତ । ବାହୁଡା ସମୟରେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଅଭିମୁଖେ ଆସୁଥିବା କାଳିଆ ସୁନା ମାଉସୀ ମା' ହାତରୁ ପୋଡ ପିଠା ଖାଇ ଫେରିଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି ସୁଆଦିଆ ପୋଡ଼ପିଠା ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ବେଗେ ବେଗେ ଗଡୁଛି ରଥ । ଆଗରେ ଚାଲିଛନ୍ତି ବଳଭଦ୍ର । ମଝିରେ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା । ଶେଷରେ ଗହଳି ଲଗେଇ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଅଭିମୁଖେ ଗଡୁଛି ନନ୍ଦିଘୋଷ । ଭକ୍ତମାନେ ଅତି ଭକ୍ତି ଭାବନା, ସମର୍ପଣ ଭାବନା ସହିତ ତିନି ରଥକୁ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟକୁ ଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି । ସେପଟେ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଚାହିଁ ରହିଛି ତିନି ଦିଅଁକୁ । ଦୀର୍ଘ 9 ଦିନ ପରେ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କ ଦର୍ଶନ ମିଳିବ । ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ଲୀଳାଖେଳା ସାରି ଆଉ କିଛି ଦିନ ପରେ ରତ୍ନ ସିଂହାସନରେ ବିରାଜିବେ ଭାଇ ଭଉଣୀ ।

ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ ପରେ ପରେ ଗଡିଲା ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ଓ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ । ହରିବୋଲ ହୁଳହୁଳିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେଉଛି ପରିବେଶ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ତିନି ରଥକୁ ଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ।

ଛେରା ପହଁରା ନୀତି ସମାପନ ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ରଥଟଣା । ପ୍ରଥମେ ବଡ଼ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ରଥଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି ଭକ୍ତ । ଘଣ୍ଟଘଣ୍ଟା ଓ କାହାଳି ନାଦରେ କମ୍ପୁଛି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର । ନବ ଦିନାତ୍ମକ ଯାତ୍ରା ପରେ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଫେରୁଛନ୍ତି ଭାଇ ଭଉଣୀ । ତିନି ଦିଅଁଙ୍କ ଆଗମନରେ ଖୁସିରେ ଝୁମୁଛି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ।

ଛେରା ପହଁରା ନୀତି ଶେଷ କରିବା ପରେ ଶ୍ରୀନଅର ଫେରିଛନ୍ତି ଗଜପତି ମହାରାଜା ଦିବ୍ୟସିଂହ ଦେବ । ଗଜପତି ମହାରାଜା ସେବାରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିବା ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ମର୍ଯ୍ୟାଦାଜନକ ସେବା ହେଉଛି ତିନିରଥ ଉପରେ ଗଜପତି ମହାରାଜାଙ୍କ ଛେରାପହଁରା ସେବା । ସତ୍ତ୍ବଲିପି ଅନୁସାରେ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା ଏବଂ ବାହୁଡ଼ାଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀଜିଉମାନେ ରଥଉପରେ ବିଜେ ହେବା ପରେ ଗଜପତି ମହାରାଜା ଶ୍ରୀନଅରରୁ ପଟୁଆରରେ ଆସି ଛେରାପହଁରା କରନ୍ତି ।

ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ରଥରେ ଚାଲିଛି ଛେରା ପହଁରା ଶେଷ କରିବା ପରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗତର ନାଥ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥରେ ଗଜପତି ମହାରାଜାଙ୍କ ଛେରା ପହଁରା ନୀତି କରୁଛନ୍ତି ।

ବଡ଼ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ରଥ ପରେ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ରଥରେ ଚାଲିଛି ଛେରା ପହଁରା ନୀତି । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଦ୍ୟ ସେବକ ଗଜପତି ମହାରାଜ ଛେରା ପହଁରା ସେବା କରୁଛନ୍ତି ।

ପୁରୀ: ତିନି ରଥରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଛେରାପହଁରା ନୀତି । ରଥକୁ ଆସି ଛେରା ପହଁରା କରୁଛନ୍ତି ଗଜପତି ମହାରାଜା । ରଥରେ ବସି ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଉଛନ୍ତି ମହାବାହୁ । ପ୍ରଥମେ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ରଥରେ ବିଜେ କରିବା ପରେ ଶେଷରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

ପୁରୀ: ସରିଲା ତିନି ଠାକୁରଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ରଥାରୂଢ ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ । ରଥରେ ବସି ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଉଛନ୍ତି ମହାବାହୁ । ପ୍ରଥମେ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ରଥରେ ବିଜେ କରିବା ପରେ ଶେଷରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଝୁଲି ଝୁଲି ଆସି କାଳିଆ ରଥରେ ବିଜେ କରିଥିଲା ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା କାଳିଆ ସାଆନ୍ତେଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଝୁଲି ଝୁଲି ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସୁଛି କାଳିଆ । ବାଙ୍କ ଚାହାଣିରେ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦେଖୁଛି । ଜଗାକୁ ଦେଖି ଆତ୍ମବିଭୋର ଭକ୍ତ ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ପରେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ବିଜେ ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା ବଡ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନଙ୍କ ପରେ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ମୁଣ୍ଡରେ ଟାହିଆ ଲଗାଇ ଝୁଲି ଝୁଲି ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସୁଛନ୍ତି ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର । ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ପହଣ୍ଡି ।

ପୁରୀ: ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ କରୁଛନ୍ତି । ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ରଥରେ ବିଜେ କରିବେ ସୁଦର୍ଶନ । ଏହାପରେ ମଦନ ମୋହନ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସିବେ ।

ପୁରୀ: ତିନି ରଥକୁ ବିଜେ ହେଲା ଆଜ୍ଞାମାଳ । ୧୨ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯିବ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ଶ୍ରୀଜିଉ ରଥାରୂଢ ହେବା ପରେ ଛେରାପହଁରା ନୀତି ହେବ । ଅପରାହ୍ନ ୪ଟାରୁ ରଥଟଣା ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଖେଚେଡି ଭୋଗ ଖାଇ ବାହୁଡା ଯାତ୍ରାରେ ବାହାରିବେ ମହାପ୍ରଭୁ । ଭୋରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତି , ମଇଲମ , ତଡପଲାଗି , ଅବକାଶ, ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା , ଦ୍ବାରପାଳ ପୂଜା କରାଯାଇଥିଲା ।

ପୁରୀ: କାଳିଆ ଠାକୁରର ଭାରି ପ୍ରିୟ ପୋଡପିଠା । ଖାଇବା ଶେଷରେ ପୋଡ଼ପିଠା ପରଷି ଦିଅନ୍ତି ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀ । ଜନ୍ମବେଦୀରୁ ରତ୍ନବେଦୀକୁ ବାହୁଡ଼ିବା ବେଳେ ମାଉସୀ ମା’ ହାତରୁ ପୋଡ଼ପିଠା ଖାଇବେ ବିଶ୍ବ ନିୟନ୍ତା ।ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ମାନବୀୟ ଲୀଳା କରୁଛନ୍ତି ମହାପ୍ରଭୁ । ଏହି କ୍ରମରେ ରଥଯାତ୍ରାରେ ମହାପ୍ରଭୁ କାଳିଆ ଠାକୁର ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପକୁ ବିଜେ କରିଛନ୍ତି । ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିବା ବେଳେ ମାଉସୀ ମା’ଙ୍କ ହାତରୁ ମହାପ୍ରଭୁ ପୋଡ଼ପିଠା ଖାଇବେ । ଏହି ପରମ୍ପରା
କାହିଁ କେଉଁ ଯୁଗରୁ ରହିଆସିଛି । ଏଥିପାଇଁ ମାଉସୀ ମା’ଙ୍କ ମନ୍ଦିରରେ ପୋଡ଼ପିଠା ତିଆରି ଶେଷ ହୋଇଛି ।

ପୁରୀ: ଭୋରରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ବାହୁଡା ଯାତ୍ରା ନୀତିକାନ୍ତି । ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ମଧ୍ୟାହ୍ନ 12ଟାରୁ 2ଟା30 ମଧ୍ୟରେ ହେବ । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରରେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଗହଳି ଜମିଲାଣି । ମହାବାହୁଙ୍କ ଅପେକ୍ଷାରେ ରହିଛି ତିନିରଥ । ବାହୁଡା ଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ରଥ ସମ୍ମୁଖରେ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ କରୁଛନ୍ତି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ । ଜଗା ପାଇଁ ପାଦ ଆଉ ମାଟିରେ ଲାଗୁନି । ପାଦରେ ଘୁଙ୍ଗୁର ଲଗାଇ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକନୃତ୍ୟ ଓଡି଼ଶୀ ନୃତ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ।

ପୁରୀ: ଆଜି ଭୋର 4ଟାରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତି , ମଇଲମ 4ଟା 15, ତଡପଲାଗି 4ଟା 30, ଅବକାଶ 5ଟା, ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା 5ଟା 15, ଦ୍ବାରପାଳ ପୂଜା 5ଟା 15, ବେଶ ଶେଷ 5ଟା30, ବେଶ ଶଷ 5ଟା30, ଗୋପାଳବଲ୍ଲଭ ଓ ସକାଳ ଧୂପ 5ଟା45ରୁ 6ଟା45ରେ ଶେଷ ହୋଇଛି । ସେନାପଟା ଲାଗି ସକାଳ 7ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ପୂର୍ବାହ୍ନ11.30 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିବ । ମଙ୍ଗଳ ଅପର୍ଣ 11ଟା 45, ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ମଧ୍ୟାହ୍ନ 12ଟାରୁ 2ଟା30, ବେଶ ଶେଷ 1ଟାରୁ 2ଟା30, ଛେରା ପହଁରା 2ଟା 30ରୁ 3ଟା 30, ଚାରମାଳ ଫିଟା, ଘୋଡା ଓ ସାରଥି ଲାଗି 3ଟାରୁ 4ଟା, ଅପରାହ୍ନ 4ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ ରଥଟଣା ।

ଶେଷ ହେଲା ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କ ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରା । ବଡ଼ଦେଉଳରେ ଲାଗିଲା ତିନି ରଥ । ଭକ୍ତି ଓ ଭାବରେ ବୁଡ଼ିଲା ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର । ତିନି ରଥ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ଲାଗିବା ପରେ ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ ଧ୍ବନିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେଲା ପୁରା ପରିବେଶ । ଦିନକ ପରେ ଅର୍ଥାତ ବୁଧବାର ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ସୁନାବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ । ସୁନା ଅଳଙ୍କାର ପିନ୍ଧି ଝଲସିବେ ଶ୍ରୀଜିଉ । ପ୍ରତି ବର୍ଷ ବାହୁଡ଼ା ପରଦିନ ସୁନାବେଶ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଚଳିତବର୍ଷ ବାହୁଡ଼ାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପରେ ଅର୍ଥାତ ବୁଧବାର ସୁନାବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ସମସ୍ତ ନୀତିକାନ୍ତି ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଭାବେ ଶେଷ ହେବାକୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ମାଝୀଙ୍କ କଡ଼ା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ରହିଛି । ଆଡପ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ ଅଘଟଣ ପରେ ରଥଯାତ୍ରାର ବାକିଥିବା ନୀତିକୁ ଶୃଙ୍ଖଳିତ କରିବା ଦିଗରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛନ୍ତି ରାଜ୍ୟ ସରକାର । ନିଳାଦ୍ରୀ ବିଜେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୁରୀରେ ରହିବେ ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ । ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭାତୀ ପରିଡ଼ା, ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୃଥ୍ବୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୂରଜଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ରହିଛି ।

ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ରଥ ମରିଚିକୋଟ ନିକଟସ୍ଥ ଶ୍ରୀନଅରଠାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ଭେଟ ନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି । ଜଗନ୍ନାଥ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଦେଖିଲେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ । ମହାଜନ ସେବକମାନେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀଙ୍କୁ ପାଟବସ୍ତ୍ର, ମାଳଫୁଲ, ଅଳଙ୍କାରରେ ବେଶ କରାଇ ସାତ ପାହଚ ଦ୍ଵାରଠାରେ ଥିବା ପାଲିଙ୍କିରେ ବିଜେ କରାଇଥିଲେ । ପାଲିଙ୍କି ଆନନ୍ଦବଜାରସ୍ଥିତ ଚାହାଣୀ ମଣ୍ଡପକୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ଚାହାଣୀ ମଣ୍ଡପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବିଜେ ହୋଇବା ପରେ ଉକ୍ତ ପାଲିଙ୍କି ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥରେ ବିରାଜମାନ କରିଥିବା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି । ଶ୍ରୀନଅର ସିଂହଦ୍ଵାରରେ ଗଜପତି ମହାରାଜା ଉପସ୍ଥିତ ଅଛନ୍ତି । ଦହିପଟି ମଣୋହି ପରେ ଗଜପତିଙ୍କ ହସ୍ତରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦେବୀ ବିଜେ ହୋଇ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସହିତ ଭେଟ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହାପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଜ୍ଞାମାଳ ପାଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରକୁ ବାହୁଡା ବିଜେ କରିବେ । ଏହାସହିତ ଶ୍ରୀନଅରଠାରୁ ନନ୍ଦିଘୋଷ ଟଣା ଯାଇ ସିଂହଦ୍ଵାରଠାରେ ରଖାଯିବ । ଏହି ନୀତିରେ ଭିତରଚ୍ଛ, ପତି ମହାପାତ୍ର, ଗରାବଡୁ, ବିମାନବଡୁ, ମହାଜନ, ବଜନ୍ତରୀ ପ୍ରମୁଖ ସେବକମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ରହିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିଲା ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦେବଦଳନ ରଥ । ପ୍ରଥମେ ବଡ଼ଦେଉଳରେ ବଡ଼ ଠାକୁରଙ୍କ ରଥ ଲାଗିଥିଲା । ଏହା ପରେ ପରେ ସାନ ଭଉଣୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ରଥ ପହଞ୍ଚିଛି । ଆଉ କିଛି ସମୟ ପରେ ଗହଳି ନେଇ ଆସୁଥିବା ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ଲାଗିବ ।

ବଡ଼ଦେଉଳ ଅଭିମୁଖେ ବେଗେ ବେଗେ ଗଡ଼ି ଚାଲିଛି ତିନି ରଥ । ଏପଟେ ଦିଶିଲାଣି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର । ଆଉ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟରେ ତିନି ରଥ ଲାଗିବ । ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ ସଅଳ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଉ କିଛି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଲାଗିବ ତିନି ରଥ ।

ଫେରିବା ବାଟରେ ମାଉସୀ ମା' ହାତରୁ ପୋଡ଼ ପିଠା ଖାଇଲେ ଭାଇ ଭଉଣୀ । ତିନି ଦିଅଁଙ୍କ ପୋଡ଼ ପିଠା ଲାଗି ହେବା ପରେ ଅଜଣା ସୁଗନ୍ଧରେ ମହକିଲା ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର ପରିସର । ଏହାପରେ ପୁଣି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ଗଡ଼ିଲା ରଥ ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିବା ବାଟରେ ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଅଟକିଲା ରଥ । ପ୍ରଥମେ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ରଥ ଦେବୀ ଅର୍ଦ୍ଧାଶିନୀଙ୍କ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଅଟକିଛି । ଆଉ କିଛି ସମୟ ପରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ପୋଡ଼ପିଠା ଖିଆ ନୀତି । ବଡଦାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ବଳଗଣ୍ଡି ଛକ । ଏଇଠି ରହିଥାଏ ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର । ସମୁଦ୍ରର ପ୍ରଳୟ କାଳରେ ଶୋଷଣ କରି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିବା ଅର୍ଦ୍ଧାସନୀ ବା ଅର୍ଦ୍ଧଶୋଷଣୀଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ଦେବାଦେବୀ ମାତୃ ରୂପରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଏଣୁ ଦେବୀ ଅର୍ଦ୍ଧାଶିନୀ ଜଗତର ନାଥ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ଶ୍ରୀବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ମାଉସୀ ରୂପେ ପରିଚିତ । ବାହୁଡା ସମୟରେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର ଅଭିମୁଖେ ଆସୁଥିବା କାଳିଆ ସୁନା ମାଉସୀ ମା' ହାତରୁ ପୋଡ ପିଠା ଖାଇ ଫେରିଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି ସୁଆଦିଆ ପୋଡ଼ପିଠା ।

ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ବେଗେ ବେଗେ ଗଡୁଛି ରଥ । ଆଗରେ ଚାଲିଛନ୍ତି ବଳଭଦ୍ର । ମଝିରେ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା । ଶେଷରେ ଗହଳି ଲଗେଇ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଅଭିମୁଖେ ଗଡୁଛି ନନ୍ଦିଘୋଷ । ଭକ୍ତମାନେ ଅତି ଭକ୍ତି ଭାବନା, ସମର୍ପଣ ଭାବନା ସହିତ ତିନି ରଥକୁ ସିଂହଦ୍ବାର ନିକଟକୁ ଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି । ସେପଟେ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଚାହିଁ ରହିଛି ତିନି ଦିଅଁକୁ । ଦୀର୍ଘ 9 ଦିନ ପରେ ଶ୍ରୀବିଗ୍ରହଙ୍କ ଦର୍ଶନ ମିଳିବ । ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ଲୀଳାଖେଳା ସାରି ଆଉ କିଛି ଦିନ ପରେ ରତ୍ନ ସିଂହାସନରେ ବିରାଜିବେ ଭାଇ ଭଉଣୀ ।

ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ ପରେ ପରେ ଗଡିଲା ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ଓ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ । ହରିବୋଲ ହୁଳହୁଳିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ ହେଉଛି ପରିବେଶ । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଭିମୁଖେ ତିନି ରଥକୁ ଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ।

ଛେରା ପହଁରା ନୀତି ସମାପନ ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ରଥଟଣା । ପ୍ରଥମେ ବଡ଼ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ରଥଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି ଭକ୍ତ । ଘଣ୍ଟଘଣ୍ଟା ଓ କାହାଳି ନାଦରେ କମ୍ପୁଛି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର । ନବ ଦିନାତ୍ମକ ଯାତ୍ରା ପରେ ବଡ଼ ଦେଉଳ ଫେରୁଛନ୍ତି ଭାଇ ଭଉଣୀ । ତିନି ଦିଅଁଙ୍କ ଆଗମନରେ ଖୁସିରେ ଝୁମୁଛି ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ।

ଛେରା ପହଁରା ନୀତି ଶେଷ କରିବା ପରେ ଶ୍ରୀନଅର ଫେରିଛନ୍ତି ଗଜପତି ମହାରାଜା ଦିବ୍ୟସିଂହ ଦେବ । ଗଜପତି ମହାରାଜା ସେବାରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିବା ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଓ ମର୍ଯ୍ୟାଦାଜନକ ସେବା ହେଉଛି ତିନିରଥ ଉପରେ ଗଜପତି ମହାରାଜାଙ୍କ ଛେରାପହଁରା ସେବା । ସତ୍ତ୍ବଲିପି ଅନୁସାରେ ଶ୍ରୀଗୁଣ୍ଡିଚା ଯାତ୍ରା ଏବଂ ବାହୁଡ଼ାଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀଜିଉମାନେ ରଥଉପରେ ବିଜେ ହେବା ପରେ ଗଜପତି ମହାରାଜା ଶ୍ରୀନଅରରୁ ପଟୁଆରରେ ଆସି ଛେରାପହଁରା କରନ୍ତି ।

ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ରଥରେ ଚାଲିଛି ଛେରା ପହଁରା ଶେଷ କରିବା ପରେ ମହାପ୍ରଭୁ ଜଗତର ନାଥ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥରେ ଗଜପତି ମହାରାଜାଙ୍କ ଛେରା ପହଁରା ନୀତି କରୁଛନ୍ତି ।

ବଡ଼ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ତାଳଧ୍ବଜ ରଥ ପରେ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ରଥରେ ଚାଲିଛି ଛେରା ପହଁରା ନୀତି । ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଦ୍ୟ ସେବକ ଗଜପତି ମହାରାଜ ଛେରା ପହଁରା ସେବା କରୁଛନ୍ତି ।

ପୁରୀ: ତିନି ରଥରେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଛେରାପହଁରା ନୀତି । ରଥକୁ ଆସି ଛେରା ପହଁରା କରୁଛନ୍ତି ଗଜପତି ମହାରାଜା । ରଥରେ ବସି ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଉଛନ୍ତି ମହାବାହୁ । ପ୍ରଥମେ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ରଥରେ ବିଜେ କରିବା ପରେ ଶେଷରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

ପୁରୀ: ସରିଲା ତିନି ଠାକୁରଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ରଥାରୂଢ ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ । ରଥରେ ବସି ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଉଛନ୍ତି ମହାବାହୁ । ପ୍ରଥମେ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ରଥରେ ବିଜେ କରିବା ପରେ ଶେଷରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଝୁଲି ଝୁଲି ଆସି କାଳିଆ ରଥରେ ବିଜେ କରିଥିଲା ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା କାଳିଆ ସାଆନ୍ତେଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର ଓ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଝୁଲି ଝୁଲି ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସୁଛି କାଳିଆ । ବାଙ୍କ ଚାହାଣିରେ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଦେଖୁଛି । ଜଗାକୁ ଦେଖି ଆତ୍ମବିଭୋର ଭକ୍ତ ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ, ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ପରେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ବିଜେ ।

ପୁରୀ: ଆରମ୍ଭ ହେଲା ବଡ ଠାକୁର ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନଙ୍କ ପରେ ବଳଭଦ୍ରଙ୍କ ପହଣ୍ଡି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି । ମୁଣ୍ଡରେ ଟାହିଆ ଲଗାଇ ଝୁଲି ଝୁଲି ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସୁଛନ୍ତି ପ୍ରଭୁ ବଳଭଦ୍ର । ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ପହଣ୍ଡି ।

ପୁରୀ: ନିର୍ଦ୍ଧାରତି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଶ୍ରୀଜିଉଙ୍କ ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ଚକ୍ରରାଜ ସୁଦର୍ଶନ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ କରୁଛନ୍ତି । ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଦର୍ପଦଳନ ରଥରେ ବିଜେ କରିବେ ସୁଦର୍ଶନ । ଏହାପରେ ମଦନ ମୋହନ ଧାଡି ପହଣ୍ଡିରେ ଆସିବେ ।

ପୁରୀ: ତିନି ରଥକୁ ବିଜେ ହେଲା ଆଜ୍ଞାମାଳ । ୧୨ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯିବ ପହଣ୍ଡି ବିଜେ । ଶ୍ରୀଜିଉ ରଥାରୂଢ ହେବା ପରେ ଛେରାପହଁରା ନୀତି ହେବ । ଅପରାହ୍ନ ୪ଟାରୁ ରଥଟଣା ଆରମ୍ଭ ହେବ । ଖେଚେଡି ଭୋଗ ଖାଇ ବାହୁଡା ଯାତ୍ରାରେ ବାହାରିବେ ମହାପ୍ରଭୁ । ଭୋରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତି , ମଇଲମ , ତଡପଲାଗି , ଅବକାଶ, ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା , ଦ୍ବାରପାଳ ପୂଜା କରାଯାଇଥିଲା ।

ପୁରୀ: କାଳିଆ ଠାକୁରର ଭାରି ପ୍ରିୟ ପୋଡପିଠା । ଖାଇବା ଶେଷରେ ପୋଡ଼ପିଠା ପରଷି ଦିଅନ୍ତି ମା’ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀ । ଜନ୍ମବେଦୀରୁ ରତ୍ନବେଦୀକୁ ବାହୁଡ଼ିବା ବେଳେ ମାଉସୀ ମା’ ହାତରୁ ପୋଡ଼ପିଠା ଖାଇବେ ବିଶ୍ବ ନିୟନ୍ତା ।ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ମାନବୀୟ ଲୀଳା କରୁଛନ୍ତି ମହାପ୍ରଭୁ । ଏହି କ୍ରମରେ ରଥଯାତ୍ରାରେ ମହାପ୍ରଭୁ କାଳିଆ ଠାକୁର ନିଜ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପକୁ ବିଜେ କରିଛନ୍ତି । ବାହୁଡ଼ା ଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଫେରିବା ବେଳେ ମାଉସୀ ମା’ଙ୍କ ହାତରୁ ମହାପ୍ରଭୁ ପୋଡ଼ପିଠା ଖାଇବେ । ଏହି ପରମ୍ପରା
କାହିଁ କେଉଁ ଯୁଗରୁ ରହିଆସିଛି । ଏଥିପାଇଁ ମାଉସୀ ମା’ଙ୍କ ମନ୍ଦିରରେ ପୋଡ଼ପିଠା ତିଆରି ଶେଷ ହୋଇଛି ।

ପୁରୀ: ଭୋରରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ବାହୁଡା ଯାତ୍ରା ନୀତିକାନ୍ତି । ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ମଧ୍ୟାହ୍ନ 12ଟାରୁ 2ଟା30 ମଧ୍ୟରେ ହେବ । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିରରେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଗହଳି ଜମିଲାଣି । ମହାବାହୁଙ୍କ ଅପେକ୍ଷାରେ ରହିଛି ତିନିରଥ । ବାହୁଡା ଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ରଥ ସମ୍ମୁଖରେ ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ କରୁଛନ୍ତି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ । ଜଗା ପାଇଁ ପାଦ ଆଉ ମାଟିରେ ଲାଗୁନି । ପାଦରେ ଘୁଙ୍ଗୁର ଲଗାଇ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକନୃତ୍ୟ ଓଡି଼ଶୀ ନୃତ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ।

ପୁରୀ: ଆଜି ଭୋର 4ଟାରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତି , ମଇଲମ 4ଟା 15, ତଡପଲାଗି 4ଟା 30, ଅବକାଶ 5ଟା, ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା 5ଟା 15, ଦ୍ବାରପାଳ ପୂଜା 5ଟା 15, ବେଶ ଶେଷ 5ଟା30, ବେଶ ଶଷ 5ଟା30, ଗୋପାଳବଲ୍ଲଭ ଓ ସକାଳ ଧୂପ 5ଟା45ରୁ 6ଟା45ରେ ଶେଷ ହୋଇଛି । ସେନାପଟା ଲାଗି ସକାଳ 7ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ପୂର୍ବାହ୍ନ11.30 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିବ । ମଙ୍ଗଳ ଅପର୍ଣ 11ଟା 45, ବାହୁଡା ପହଣ୍ଡି ମଧ୍ୟାହ୍ନ 12ଟାରୁ 2ଟା30, ବେଶ ଶେଷ 1ଟାରୁ 2ଟା30, ଛେରା ପହଁରା 2ଟା 30ରୁ 3ଟା 30, ଚାରମାଳ ଫିଟା, ଘୋଡା ଓ ସାରଥି ଲାଗି 3ଟାରୁ 4ଟା, ଅପରାହ୍ନ 4ଟାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ ରଥଟଣା ।